QĐND - Thời gian gần đây, trên vùng biển Lý Sơn (Quảng Ngãi) xuất hiện tình trạng nuôi và khai thác thủy sản theo kiểu tự phát, thiếu sự quản lý của các cơ quan chức năng. Tình trạng này đã và đang gây ra lộn xộn, mất an toàn vùng biển gần bờ. Đã đến lúc chính quyền địa phương và cơ quan chức năng phải có biện pháp quy hoạch và quản lý chặt chẽ hơn, để nghề khai thác và nuôi trồng thủy sản ở đảo phát triển hiệu quả, bền vững.

Xử lý dứt điểm kiểu khai thác tận diệt

Hiện nay, các hộ ngư dân ở huyện đảo Lý Sơn đang rất bức xúc trước tình trạng tàu đánh bắt xa bờ của các tỉnh Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định tập trung về vùng biển Lý Sơn để đánh bắt thủy sản. Không phải vì ngư dân Lý Sơn cục bộ, “khoanh vùng lãnh địa”, mà vì các tàu cá này đã vi phạm nghiêm trọng các quy định về khai thác thủy sản.

Vào mùa đánh bắt cao điểm, tàu cá các tỉnh nói trên vào vùng biển gần đảo Lý Sơn rất đông. Chiều tối, các tàu này bắt đầu ra khơi, hừng đông chạy vào cảng Lý Sơn bán cá. Những chiếc tàu thu mua, chế biến cá neo chật ních, không còn chỗ để tàu đưa đón khách cập cảng. Cảng Lý Sơn là cảng cá, song vì chưa xây dựng được cảng hành khách chuyên dụng nên việc “tiếp bờ” của khách vẫn phải thông qua cảng cá. Nhiều khi tàu khách phải chờ đợi cả tiếng đồng hồ trên mặt biển để chờ các tàu này bán cá, khiến hành khách say lử, trễ công việc.

Đáng báo động hơn cả là hiện nay, một số ngư dân vẫn sử dụng thuốc nổ hoặc lưới mắt nhỏ để đánh bắt hải sản.

Nuôi thủy sản lồng bè trong vùng quy hoạch vũng neo đậu tàu thuyền huyện đảo Lý Sơn.

Ông Lê Lớn, ngư dân ở huyện đảo Lý Sơn cho biết: “Tàu cá của ngư dân tỉnh khác công suất đều trên 90CV, sử dụng lưới mắt nhỏ để đánh bắt hải sản gần bờ là vi phạm quy định của pháp luật. Đánh bắt kiểu ấy là tận diệt nguồn lợi thủy sản”.

Ông Trần Ngọc Nguyên, Chủ tịch UBND huyện đảo Lý Sơn nói: “Thời gian gần đây, nhiều tàu cá của một số tỉnh lân cận ồ ạt ra Lý Sơn dùng lưới mắt nhỏ đánh bắt gần bờ, gây mất an ninh trật tự. Ngư dân Lý Sơn ngăn cản việc hành nghề trái phép này thì bị tấn công. Tỉnh cần tăng cường lực lượng tuần tra, kiểm soát, không để tình trạng mất an ninh trật tự tiếp diễn, góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản, tạo điều kiện để ngư dân Lý Sơn an tâm làm ăn”.

Sớm quy hoạch việc nuôi thủy sản

Một vấn đề nữa đang đặt ra với huyện đảo Lý Sơn là tình trạng nuôi thủy sản tự phát đang phát triển khá mạnh trong vùng neo đậu của cảng Lý Sơn. Được biết, trong vòng hai năm trở lại đây, khi thấy việc nuôi tôm hùm tự phát của một số hộ dân trên địa bàn mang lại hiệu quả cao, các hộ dân trên đảo đổ xô đầu tư nuôi loại đặc sản này. Đến thời điểm hiện nay, toàn huyện có khoảng 150 lồng bè tôm hùm. Các bè này cách bờ khoảng 300m ở vùng biển thôn Đông, xã An Hải. Mô hình nuôi tôm hùm lồng bè  hiện chưa nằm trong quy hoạch phát triển kinh tế biển của huyện đảo, nên ít nhiều đã gây khó khăn cho việc neo đậu của các tàu, thuyền mỗi khi vào tránh trú bão và neo đậu sau mỗi chuyến ra khơi.

Trước thực trạng này, UBND huyện Lý Sơn đã yêu cầu các hộ dân tạm dừng nuôi cá lồng bè trong vùng neo đậu, chờ khi có quy hoạch mới được phép thả nuôi. Hiện tại, UBND huyện đang lập quy hoạch khu nuôi trồng để có thể quản lý chặt chẽ, không để tình trạng nuôi tự phát như hiện nay.

Phát triển nghề nuôi trồng thủy sản và khai thác thế nào cho phù hợp đang là bài toán khó đặt ra cho chính quyền và các cơ quan chức năng ở huyện đảo Lý Sơn. Chúng tôi cho rằng, để giải được bài toán này, cần có sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan chức năng và chính quyền huyện đảo, trong đó phải gắn việc phát triển nghề nuôi trồng thủy sản với sự quản lý chặt chẽ của các ngành chức năng.

Bài và ảnh: THANH NHỊ