QĐND - Thời gian qua, tình hình mua bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng trái phép ma túy trên địa bàn TP Hồ Chí Minh gia tăng khiến cho tình hình an ninh trật tự diễn biến phức tạp.

Thực trạng nhức nhối

Liên tiếp những ngày qua, các lực lượng phòng, chống ma túy của TP Hồ Chí Minh đã bắt giữ nhiều vụ ma túy. Mới đây, ngày 7-1, Chi cục Hải quan Cửa khẩu Sân bay Tân Sơn Nhất kiểm tra, phát hiện 2kg tiền chất ma túy của đối tượng Trần Thanh Tấn giấu trong bao quần áo, trị giá khoảng 2 tỷ đồng. Trước đó, ngày 31-12-2013, Chi cục Hải quan cửa khẩu Sân bay Tân Sơn Nhất phối hợp các lực lượng chức năng bắt giữ 2 vụ vận chuyển ma túy khác, thu giữ 4,68kg ma túy, trong đó hành khách nữ Mazon Donna Buenagua, quốc tịch Phi-líp-pin đến Việt Nam từ Doha (Qatar) cất giấu 1,64kg cô-ca-in ép mỏng trong cặp da, trị giá khoảng 4 tỷ đồng; hành khách Nguyen Philip, 23 tuổi (quốc tịch Australia) xuất cảnh đi Sydney tàng trữ 3,04kg tiền chất ma túy.

Đối tượng buôn bán ma túy bị Bộ đội Biên phòng TP Hồ Chí Minh bắt giữ tháng 12-2013.

Mua bán, tàng trữ ma túy không chỉ xảy ra ở cửa khẩu cảng hàng không, mà còn trên nhiều địa điểm khác của thành phố. Ngày 14-12-2013, Công an TP Hồ Chí Minh bắt quả tang 5 đối tượng: Võ Thị Ngọc Hạnh, Trần Thị Thanh Tâm, Huỳnh Thị Hoa, Trịnh Văn Kha (quận 1), Lê Thị Xuân (huyện Bình Chánh) đang mua bán ma túy, tang vật thu giữ 2,2kg hê-rô-in, 7,285 gam ma túy đá. Theo thống kê của ngành chức năng, từ tháng 12-2013 đến nay, thành phố bắt giữ 4 vụ, thu giữ 9,4kg ma túy. So với tháng 11-2013, tháng 12-2013 tăng 3 vụ, số lượng tăng gấp 2 lần.

Theo Cục Hải quan thành phố, năm 2012, Cục Hải quan bắt giữ 14 vụ, thu 40kg, thì năm 2013 bắt giữ 24 vụ, thu 94kg ma túy. Ông Lâm Toàn, Đội trưởng Đội Phòng, chống ma túy Cục Hải quan thành phố cho rằng, lực lượng phòng chống mỏng, địa bàn lại rộng; việc kết nối thông tin giữa Biên phòng, Công an, Hải quan chưa kịp thời; phương tiện kỹ thuật hỗ trợ hạn chế, nên rất khó kiểm soát tình hình. Đội chỉ trang bị chó nghiệp vụ, máy soi, nhưng chó nghiệp vụ không cho phép tiếp xúc với người. Hiện nay, trên thế giới có hơn 100 loại ma túy mới phát sinh, trong khi chó nghiệp vụ chỉ được tập phát hiện một số loại thông thường, nên chủ yếu phát hiện bằng nghiệp vụ của lực lượng tham gia phòng, chống tội phạm.

Về thủ đoạn mua bán, tàng trữ ma túy trên địa bàn, Đại tá Nguyễn Hồng Dũng, Trưởng phòng Phòng, chống Tội phạm ma túy Bộ đội Biên phòng thành phố cho biết: Do lợi nhuận cao, bọn tội phạm dùng mọi thủ đoạn như, thiết lập đường dây khép kín nhiều mắt xích, mỗi mắt xích có từ 1-2 đối tượng phù hợp với vị trí nhất định. Việc mua bán, vận chuyển, tiêu thụ, người nào biết việc người ấy, không biết tới người thứ ba nên cùng một địa bàn, chúng mua - bán với nhiều người nhưng vẫn giữ được bí mật danh tính, chỉ đối tượng cầm đầu mới nắm mọi mắt xích. Vì vậy, một đối tượng muốn rút khỏi đường dây cũng khó, bởi dễ bị đồng bọn thủ tiêu. Để có nhiều nguồn, chúng móc nối với bọn có tiền án, tiền sự, người nước ngoài, Việt kiều, khách du lịch… mua bán thông qua đường không, đường bộ, đường thủy. Càng gần Tết, số điểm ăn chơi, dịch vụ giải trí ngày càng nhiều biến tướng khó lường, cũng là điểm phát sinh tệ nạn ma túy dẫn đến số người dùng ma túy tăng cao (hiện nay thành phố có 24 quận, huyện đều có tệ nạn ma túy, trong đó 70 phường, xã có tụ điểm ma túy với gần 10.000 người dùng ma túy). Hơn nữa, trước đây địa phương tập trung cai nghiện cho các "con nghiện", nhưng gần đây không còn tập trung nên không ít gia đình nghèo có người nghiện đành bỏ mặc, dẫn đến địa bàn hình thành các tụ điểm ma túy, tệ nạn xã hội. 

Để có tiền mua ma túy, các con nghiện liều lĩnh gây ra nhiều vụ trộm cướp táo tợn. Ngày 31-12-2013, Công an thành phố bắt gọn băng cướp gồm 13 tên. Qua điều tra ban đầu, từ tháng 11-2013 đến lúc bị bắt, chúng gây ra 17 vụ cướp bằng thủ đoạn ép xe nạn nhân rồi dùng mã tấu uy hiếp để cướp xe, tài sản... Tài sản cướp được, chúng đem bán lấy tiền mua ma túy. Năm 2013, thành phố xảy ra hơn 6000 vụ phạm pháp hình sự, trong đó gần 1.600 vụ có nguyên nhân từ ma túy.

Phối hợp thực hiện đồng bộ các giải pháp      

Để ngăn chặn nạn mua bán, tàng trữ, sử dụng ma túy, giữ vững an ninh trật tự, trước hết phải tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng ở các tổ dân phố, khu phố, xóa các tụ điểm ma túy. Tội phạm gia tăng, một phần là do hạn chế của các tổ an ninh tự quản khu phố, phường, xã (chủ yếu người lớn tuổi, sức khỏe yếu, cán bộ nghỉ hưu) hoạt động chưa hiệu quả; lực lượng an ninh có địa bàn hoạt động trùng xuống, làm tội phạm gia tăng. Vì vậy chính quyền các phường, xã cần quản lý tốt địa bàn, dịch vụ văn hóa, giải trí; nhân khẩu; phát huy vai trò các tổ chức đoàn thể, kiện toàn các tổ an ninh tự quản, quy trách nhiệm cho các cá nhân và tập thể theo chức trách, nhiệm vụ. Bên cạnh đó, việc phối hợp giữa các lực lượng Hải quan, Công an, Biên phòng,Viện Kiểm sát cần phải chặt chẽ, nhịp nhàng hơn nữa. Các lực lượng này phải được trang bị phương tiện hiện đại, để kiểm soát chặt chẽ, chủ động tấn công vào các loại tội phạm.

Đối tượng buôn bán ma túy bị Chi cục Hải quan Cửa khẩu cảng Tân Sơn Nhất bắt giữ.

Về lâu dài, TP Hồ Chí Minh nên đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của ngành Hải quan; có giải pháp xã hội hóa hiệu quả việc cai nghiện, dạy nghề, giải quyết việc làm cho thanh niên, người sau cai nghiện, đồng thời nâng cao chất lượng điều tra xét xử nhanh các vụ án, nhất là đối tượng có yếu tố nước ngoài. Lực lượng chức năng phải phối hợp chặt chẽ với các tỉnh bạn và đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong phòng, chống các loại tội phạm... Có như vậy việc ngăn chặn các loại tội phạm, trong đó có tội phạm ma túy mới đem lại kết quả tốt.

Bài và ảnh: PHÚC NAM