QĐND - Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn TP Cần Thơ đã có hành vi về xả nước thải chưa qua xử lý và chất thải độc hại ra môi trường tại thành phố, những hoạt động phi pháp trên đã bị cơ quan chức năng phát hiện và xử phạt. Thế nhưng, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm về pháp luật bảo vệ môi trường vẫn còn nhiều phức tạp…

Nhiều vi phạm xả thải ô nhiễm          

22 giờ ngày 4-9, tại rạch Cái Chôm (quận Ô Môn, TP Cần Thơ), chiếc ghe của Công ty TNHH Phương Duy bị cán bộ, chiến sĩ Phòng Cảnh sát Phòng chống tội phạm về Môi trường (PC49) Công an TP Cần Thơ bắt giữ về hành vi đang kéo chất thải rắn có màu đen, đựng trong túi lưới hai lớp thả xuống rạch Cái Chôm để dòng nước đẩy ra sông Hậu. Được biết, Công ty Phương Duy chuyên sản xuất chitin, chitosan, D-Glucosamine (chất nhựa)… Hơn thế, khi cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra khu vực sản xuất, còn phát hiện công ty lắp hai đường ống ngầm chôn dưới nền gạch nối từ bể nước thải chưa qua xử lý, thải trực tiếp ra môi trường. Công ty đã bị xử phạt hơn 839 triệu đồng về vi phạm: Xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật vào môi trường; thải chất rắn thông thường và chất thải nguy hại không đúng nơi quy định; tịch thu phương tiện ghe gỗ và buộc công ty phải khắc phục hậu quả gây ra.

Chỉ ít hôm sau, vào ngày 10-9, qua công tác trinh sát và nguồn tin báo của quần chúng nhân dân, PC49 tiến hành kiểm tra đột xuất Cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung - Trường Phú, tại xã Trường Thắng, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ, phát hiện tại khu vực giết mổ, phơi lông vịt và khu vực xử lý nước thải bốc mùi hôi thối, mùi tanh phát tán ra môi trường xung quanh nhưng cơ sở không có biện pháp giảm thiểu, xử lý. Đơn vị đã tham mưu Giám đốc Công an thành phố đề nghị UBND thành phố ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính 152.500.000 đồng về hành vi: Xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải; thải mùi hôi thối vào môi trường; gây tiếng ồn vượt quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn…

Nhiều kênh rạch trên địa bàn TP Cần Thơ bị ô nhiễm nặng do xả thải trái phép. Ảnh: Lê Hùng

Tại kỳ họp HĐND các cấp của TP Cần Thơ, nhiều ý kiến cử tri phản ảnh về tình trạng các doanh nghiệp xả chất thải chưa qua xử lý ra môi trường. Ở quận Ninh Kiều, cử tri đề nghị thành phố tăng cường kiểm tra, xử lý tình trạng các doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Cái Sơn xả thải trực tiếp ra sông, gây ô nhiễm nguồn nước; cử tri quận Ô Môn cũng bức xúc đề nghị thành phố có biện pháp khắc phục tình trạng nước thải từ khu liên hợp xử lý chất thải rắn tập trung xả trực tiếp ra bên ngoài chưa qua xử lý, gây ô nhiễm môi trường, có mùi hôi ảnh hưởng đến sức khỏe người dân sinh sống xung quanh khu vực này...  Chỉ tính riêng trong năm 2015, PC49 đã tiến hành kiểm tra, xử lý 73 vụ vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm với tổng số tiền hơn 4 tỷ đồng. Việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm trong thời gian qua đã góp phần nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là các công ty, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh. Nhưng vì lợi nhuận "khủng" từ việc không xử lý chất thải trước khi tuồn ra môi trường, nên nhiều cá nhân, doanh nghiệp vẫn vi phạm ở những mức độ khác nhau, đầu độc môi trường sống, bất chấp hệ quả tiêu cực lâu dài đến sức khỏe cộng đồng.

Khó khăn xử lý những sai phạm

Trao đổi về khó khăn trong công tác phòng, chống tội phạm về môi trường, Đại tá Nguyễn Hồng Trinh, Trưởng phòng PC49 khẳng định:

- Thủ đoạn các đối tượng sử dụng rất tinh vi, không theo quy luật nào, như: Họ thường chọn thời điểm mưa, bão, đêm tối để thực hiện hành vi; xây dựng bí mật nhiều ống xả thải trực tiếp ra môi trường… Trong khi đó, các hành vi vi phạm rất dễ bị xóa dấu vết và chứng cứ. Thế nên, cán bộ, chiến sĩ PC49 thường phải mật phục, bám sát địa bàn trong thời gian dài, phải đấu tranh kiên quyết, bền bỉ và dùng mọi biện pháp nghiệp vụ mới bắt được quả tang, thu thập đủ chứng cứ để xử lý và ngăn chặn hành vi vi phạm.

Không những gian nan trong việc bắt "tại trận" tội phạm về môi trường, công tác xử lý vi phạm cũng bị các đối tượng này cố tình không chấp hành gây phiền nhiễu và bức xúc trong nhân dân. Đơn cử như: Vì vi phạm pháp luật về môi trường, năm 2014, Tổng cục Môi trường ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính với Công ty Cổ phần chế biến thực phẩm Sông Hậu, số tiền 778.012.600 đồng và yêu cầu công ty có biện pháp khắc phục hậu quả gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, năm 2015 công ty có hành vi tái phạm, Chủ tịch UBND thành phố ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 330.800.000 đồng và giao Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan chuyên môn tổ chức kiểm tra thực hiện biện pháp khắc phục. Đến nay, công ty vẫn chưa khắc phục tình trạng gây ô nhiễm môi trường và không có khả năng nộp tiền phạt. Để xử lý dứt điểm tình trạng này, Chủ tịch UBND thành phố đã giao Giám đốc Công an thành phố chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan có biện pháp buộc công ty thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính, chấm dứt hành vi xả nước thải vượt quy chuẩn gây ô nhiễm môi trường nhằm tránh phát sinh phản ảnh, khiếu nại đông người dẫn đến điểm nóng gây mất an ninh tại địa phương. Đến ngày 19-11, PC49 đã triển khai Quyết định số 3365/QĐ-CC ngày 12-11-2015 của UBND TP Cần Thơ về việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với công ty, do đã quá thời hạn nhưng công ty không tự nguyện chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.

Trong thời gian tới, UBND TP Cần Thơ sẽ tiếp tục chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các sở, ban ngành, quận, huyện tăng cường giám sát, thanh tra, kiểm tra các cơ sở thường xuyên gây ô nhiễm môi trường để kịp thời tham mưu UBND thành phố xử lý và khắc phục tình trạng ô nhiễm để bảo vệ môi trường sống, không để vì lợi ích của doanh nghiệp mà làm ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, thủy sản và sức khỏe người dân trên địa bàn.

Bài và ảnh: VIỆT HÀ