QĐND - Nắm bắt nhu cầu sử dụng mỹ phẩm, thực phẩm chức năng cao cấp đang gia tăng ở nước ta, thời gian qua, tình trạng hàng nhái, hàng giả trong lĩnh vực này ngày càng có nhiều biến tướng tinh vi. Gần đây, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia đã mở đợt tấn công cao điểm vào lĩnh vực này. Chỉ sau 3 tháng ra quân, lực lượng chức năng đã phát hiện hàng nghìn cơ sở kinh doanh vi phạm, khởi tố nhiều vụ việc nghiêm trọng.

Báo động từ đợt ra quân cao điểm

Lật giở cho phóng viên Báo Quân đội nhân dân xem hồ sơ một vụ việc kinh doanh sữa ong chúa giả, Đại tá Hồ Quang Thái, Phó chánh văn phòng Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, lắc đầu nói: “Sữa ong chúa là mặt hàng được phụ nữ rất ưa chuộng để làm đẹp. Thế mà ít ai ngờ rằng, những hộp sữa ong chúa dán mác long lanh hàng Mỹ, Úc có giá trên dưới 1 triệu đồng/hộp này chỉ là hàng nhập khẩu không rõ nguồn gốc, đóng từ những bao tải bẩn thỉu. Đối tượng làm giả người gốc Hà Nội, vào TP Hồ Chí Minh mở công ty để lừa đảo”. Đại tá Hồ Quang Thái cho biết thêm, nhận thấy tình trạng gian lận thương mại trong lĩnh vực này diễn biến phức tạp, từ tháng 7-2015, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia mở đợt tấn công cao điểm trên toàn quốc vào lĩnh vực này.

Tại Hà Nội, ông Trịnh Quang Đức-Phó chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường TP Hà Nội cho biết: Các vụ việc vi phạm về kinh doanh thực phẩm chức năng ngày càng nghiêm trọng. Năm 2014 có vụ việc bắt giữ đến 4 tấn hàng, năm 2015 có vụ việc bắt giữ gần 20 tấn hàng. Trên thị trường xuất hiện việc đặt hàng thông qua các đầu nậu vận chuyển, buôn bán thực phẩm chức năng với số lượng lớn. Mỹ phẩm nhập lậu chủ yếu từ Trung Quốc, Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản... Trên địa bàn Hà Nội có đủ các loại nhãn hiệu Loreal, Lacome, Maybelline, Shiseido, Dior… Tại các chợ đêm, chợ sinh viên, các sản phẩm mỹ phẩm của các hãng có giá từ 30.000-60.000 đồng/sản phẩm. Ngoài ra, trên thị trường xuất hiện các sản phẩm mỹ phẩm do cá nhân tự nghĩ ra công thức, pha chế đóng gói rồi kinh doanh trên mạng và các cơ sở tư nhân nhỏ lẻ. Từ năm 2014-2015, các lực lượng chức năng trên địa bàn thành phố Hà Nội đã kiểm tra phát hiện gần 25 tấn mỹ phẩm nhập lậu, có xe chở một lần 4 tấn mỹ phẩm nhập lậu. Kiểm tra 5 cửa hàng kinh doanh của hệ thống Xuân Thủy tại Hà Nội thu trên 100.000 sản phẩm mỹ phẩm lậu, không nguồn gốc xuất xứ. Riêng từ ngày 15-7 đến 15-10-2015, Hà Nội đã kiểm tra 799 vụ, xử lý 655 vụ, phạt hành chính 5,14 tỷ đồng.

Thực phẩm chức năng giả bị cơ quan chức năng phát hiện ở Hà Nội. Ảnh: Diệu Thuần.

Tại TP Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Thanh Nguyên, Đội trưởng Đội chống hàng giả và xâm phạm sở hữu trí tuệ, PC 46 Công an TP Hồ Chí Minh cho biết: Qua đợt ra quân cao điểm, các lực lượng chức năng Thành phố đã kiểm tra 511 vụ; phát hiện, xử lý 423 vụ vi phạm. Điển hình phải kể đến vụ việc ngày 7-9-2015, Phòng PC 46 bắt quả tang đối tượng Dương Minh Tiến sử dụng xe gắn máy vận chuyển 1 thùng carton hàng hóa từ nhà trọ C7B/55 Phạm Hùng, xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh. Qua kiểm tra trong thùng carton chứa 144 lọ thủy tinh màu nâu có chứa các viên con nhộng không nhãn mác. Tiến hành khám xét tại tầng trệt nhà C7B/55, phát hiện 430 lọ (60 viên con nhộng/lọ) thủy tinh màu nâu không nhãn mác, 200 lọ (60 viên con nhộng/lọ) thủy tinh màu nâu hiệu Alipas, 650 lọ (60 viên con nhộng/lọ) thủy tinh màu trắng không nhãn mác, 280 (30 viên con nhộng/lọ) thủy tinh màu nâu không nhãn mác, 250kg màng co được chứa trong 9 thùng carton... Tiếp tục khám xét tại nơi cư trú của Dương Minh Tiến tại 13/31 Trần Văn Thành, phường 8, quận 3 phát hiện 11 thùng carton thuốc thành phẩm, bán thành phẩm, nguyên liệu, máy móc, bao bì dùng để sản xuất thực phẩm chức năng giả.

Trước đó, Đội Quản lý thị trường quận Bình Thạnh phối hợp với công an phường 6, quận Bình Thạnh kiểm tra cơ sở tại phòng số 207, chung cư 243A Nguyễn Thượng Hiền, phường 6, quận Bình Thạnh, do bà Lê Thị Ái Thu là chủ kinh doanh nhưng không có bảng hiệu và Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Đội đã tạm giữ 501 thùng hàng hóa gồm 255 danh mục, 7.911 đơn vị sản phẩm thực phẩm, thực phẩm chức năng và mỹ phẩm do nước ngoài sản xuất, không có hóa đơn, chứng từ, không có nhãn phụ bằng tiếng Việt Nam, không có số công bố mỹ phẩm, không có công bố chất lượng sản phẩm hàng hóa, trị giá hơn 900 triệu đồng.

Tại Lạng Sơn, trong đợt cao điểm, các cơ quan chức năng của tỉnh đã kiểm tra 234 vụ, phát hiện vi phạm và xử phạt 114 vụ với 106 đối tượng, có 42 danh mục mặt hàng, tương đương hơn 200.000 đơn vị sản phẩm mỹ phẩm, dược phẩm, thực phẩm chức năng các loại. Còn tại Quảng Ninh, các lực lượng chức năng tỉnh đã kiểm tra và phát hiện 112/112 vụ vi phạm.

Thống kê trong toàn quốc, chỉ trong đợt ra quân cao điểm, cơ quan chức năng đã thanh tra, kiểm tra, phát hiện, xử lý 3.619 vụ việc vi phạm liên quan đến thực phẩm chức năng, hóa mỹ phẩm giả, khởi tố 4 vụ án hình sự với 5 đối tượng.

Siết chặt quản lý, xử lý nghiêm vi phạm

Theo ông Nguyễn Văn Cẩn, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, qua đợt ra quân cao điểm, cơ quan chức năng đã thu hồi và đình chỉ giấy phép sản xuất, kinh doanh thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng hàng trăm đơn vị và dừng lưu thông hàng nghìn sản phẩm vi phạm các quy định quản lý nhà nước. Ý thức chấp hành pháp luật của các hộ cá nhân, đơn vị, doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng được cải thiện rõ rệt. Nhận thức của người tiêu dùng ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, để đấu tranh hiệu quả với hoạt động gian lận thương mại trong lĩnh vực này, cùng với việc kiểm tra, kiểm soát theo kế hoạch, cần có những đợt kiểm tra đột xuất nhằm ngăn chặn các hành vi buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả là mỹ phẩm, dược phẩm, thực phẩm chức năng một cách triệt để.

"Phải chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực này, tập trung vào hoàn thiện quy định, chế độ chính sách quản lý, cấp phép, chứng nhận đăng ký kinh doanh, công bố tiêu chuẩn chất lượng...". Đó là giải pháp được ông Vũ Đại Dương, Phó cục trưởng Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa (Tổng cục Tiêu chuẩn, Đo lường, Chất lượng-Bộ Khoa học và Công nghệ) đề xuất.

Ông Trần Hùng, Phó chánh văn phòng thường trực Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, cho biết: “Lĩnh vực này có nhiều thủ đoạn tinh vi nên cuộc đấu tranh phải kiên trì, trong đó có cả sự vào cuộc của các cơ quan báo chí. Đặc biệt, lực lượng quản lý thị trường cả nước cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; chú trọng kiểm tra chất lượng hàng hóa trong khâu lưu thông, phát hiện, xử lý nghiêm đối với hàng lậu, hàng giả, hàng hóa vi phạm chất lượng và các hành vi gian lận thương mại; chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng có liên quan tiến hành kiểm tra điều kiện kinh doanh, giấy phép, mặt bằng, niêm yết giá, điều kiện bảo quản hàng hóa...

CÔNG MINH