QĐND - Người Bí thư Đoàn thanh niên đầu tiên của xã Kim Lan (huyện Gia Lâm, TP Hà Nội) là cụ Vũ Văn Ất (tức Lê Phương) đã được lưu danh trong cuốn “Lịch sử cách mạng của Đảng bộ và nhân dân xã Kim Lan 1930-2000”. Tuy nhiên, vì cụ mất sau ngày 1-1-1995 nên theo khoản 3 Điều 12 Nghị định 31/2013/NĐ-CP ngày 9-4-2013, để được công nhận là cán bộ tiền khởi nghĩa thì phải có lý lịch. Song, chính quyền địa phương đã làm thất lạc lý lịch nên cụ vẫn chưa được công nhận.

Từ đơn thư nhận được, về Kim Lan tìm hiểu, chúng tôi được biết, cụ Lê Phương (mất 1999) có người con gái cả là bà Vũ Thị Giáp. Bà Giáp nay đã 82 tuổi, không chồng, không con, mắt kém, tai điếc. Ông Nguyễn Văn Nhung, 84 tuổi (người có đơn), được bà Giáp ủy quyền, là một giáo viên dạy cấp 3 đã nghỉ hưu.

Ông Nguyễn Văn Nhung cho biết, cuốn “Lịch sử cách mạng của Đảng bộ và nhân dân xã Kim Lan 1930-2000” (LSĐB) xuất bản tháng 8-2000 ghi nhận tại địa phương còn 2 trường hợp là cán bộ tiền khởi nghĩa (hoạt động cách mạng từ ngày 1-1-1945 đến ngày khởi nghĩa tháng 8-1945) là cụ Nguyễn Văn Úc và cụ Lê Phương.

Ông Nguyễn Văn Nhung và bà Vũ Thị Giáp.

Thế nhưng, sau đó, chỉ có cụ Nguyễn Văn Úc được công nhận. Cụ Úc làm Chủ tịch Ủy ban Hành chính lâm thời của xã Kim Lan từ ngày 24-8-1945 (trang 23, LSĐB). Làm được hơn 1 tháng, vì sức khỏe yếu, cụ xin nghỉ, đoàn thể đã cử người khác thay (trang 24, LSĐB). Tháng 10-1946, cụ từ trần. Do cụ mất trước ngày 1-1-1995 nên theo khoản 2 Điều 12 Nghị định 31/2013/NĐ-CP, chỉ cần cụ được ghi nhận trong cuốn LSĐB của địa phương là đủ điều kiện.

Còn cụ Lê Phương là Bí thư Đoàn thanh niên đầu tiên của xã từ ngày 1-5-1945 (trang 21, LSĐB). Cụ là người trực tiếp tổ chức, giới thiệu cụ Úc vào Chủ tịch Ủy ban Hành chính lâm thời của xã (cuối trang 23 và đầu trang 24, LSĐB). Năm 1997, cụ được trao Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng. Trong kháng chiến chống Pháp, cụ bị giặc bắt giam 16 tháng. Sau đó cụ trốn 2 lần mới thoát ra được để tiếp tục công tác tại Huyện đội Gia Lâm rồi đến Tỉnh đội Bắc Ninh. Năm 1999, cụ từ trần, thọ 85 tuổi. Do cụ mất sau ngày 1-1-1995 nên theo khoản 3 Điều 12 Nghị định 31/2013/NĐ-CP, điều kiện là phải có lý lịch đảng viên nhưng Đảng ủy xã Kim Lan đã làm thất lạc nên cụ không đủ điều kiện để được công nhận.

Tìm hiểu vấn đề làm thất lạc lý lịch của cụ Lê Phương, Đảng ủy xã Kim Lan và Huyện ủy Gia Lâm đều đã có văn bản trả lời không lưu trữ, không tìm thấy. Đáng chú ý là tại biên bản ngày 10-8-2015 của Đảng ủy xã Kim Lan cho biết: “Chỉ tìm thấy túi đựng hồ sơ đảng viên ghi tên đồng chí Lê Phương, trong đó có Giấy giới thiệu sinh hoạt Đảng…”. Từ thông tin này, sau khi đề nghị và được cung cấp bản phô tô Giấy giới thiệu sinh hoạt Đảng, cụ Nhung nhận thấy đây là tờ giấy chuyển sinh hoạt Đảng năm 1993 của cụ Lê Phương từ Đảng bộ phường Đồng Quang, TP Thái Nguyên, tỉnh Bắc Thái về Đảng bộ xã Kim Lan, trong đó ghi rõ có “kèm theo 2 quyển lý lịch…”. Điều này chứng tỏ, lý lịch đảng viên của cụ Lê Phương đã chuyển về đến Kim Lan và việc thất lạc là do Đảng ủy xã Kim Lan, không phải do cá nhân cụ Phương hay gia đình cụ.

Ông Nguyễn Văn Nhung cho rằng: “So về thành tích và thời gian cống hiến, cụ Phương là hơn cụ Úc nhưng cụ Phương lại không được chỉ vì cụ mất sau ngày 1-1-1995. Rõ ràng khoản 3 Điều 12 Nghị định 31/2013/NĐ-CP quy định: Người có công chết sau 1-1-1995 phải có lý lịch là chưa sát với thực tế vì cụ Phương mất đã 16 năm (1999-2015) và lý lịch của cụ mất là lỗi của tổ chức đảng xã Kim Lan, người trực tiếp quản lý; cũng còn là lỗi của tổ chức đảng cấp trên chưa có quy định Đảng ủy cấp xã, phường phải quản lý hồ sơ đảng viên sau khi chết là bao nhiêu năm nên việc quản lý hồ sơ ở xã, phường rất lỏng lẻo”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Trương Mạnh Truyền, Bí thư Đảng ủy xã Kim Lan, cho biết: “Với trách nhiệm đối với người có công, chúng tôi đã đề nghị rà soát tìm lý lịch của cụ Phương lưu trữ tại Huyện ủy nhưng cũng không tìm thấy. Đảng ủy, UBND, Hội đồng chính sách xã và các đồng chí lãnh đạo chủ chốt các thời kỳ của Kim Lan đều nhận thấy rằng, những thông tin trong cuốn “Lịch sử cách mạng của Đảng bộ và nhân dân xã Kim Lan...” là khách quan, trung thực. Chúng tôi đã có văn bản kiến nghị, trường hợp thất lạc lý lịch như cụ Phương thì chỉ cần căn cứ vào cuốn Lịch sử Đảng bộ xã, phường ghi nhận là đủ”.

Được biết, hiện nay cũng có nhiều trường hợp vướng mắc tương tự ở các địa phương khác. Ông Nguyễn Văn Nhung và bà Vũ Thị Giáp đã đến Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội trình bày bất cập của khoản 3 Điều 12 Nghị định 31/2013/NĐ-CP nhưng cán bộ chức năng cho biết, “phải chờ Chính phủ sửa đổi thì mới giải quyết được”.

Tâm sự với chúng tôi, bà Giáp cho biết: “Tôi mong muốn Chính phủ sớm sửa đổi Nghị định 31 để những người có cống hiến như bố tôi được ghi nhận xứng đáng".

Bài và ảnh: KIM DUNG