Không thể giảm tai nạn nếu người dân "nhờn" luật

QĐND - Dịp nghỉ Tết dương lịch 2015 vừa qua, cả nước đã xảy ra 209 vụ tai nạn giao thông (TNGT) đường bộ, làm 104 người tử vong, 135 người bị thương. Nguyên nhân gây TNGT được Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) Quốc gia xác định chủ yếu là do người điều khiển mô tô, xe gắn máy sử dụng rượu, bia trước khi tham gia giao thông, đặc biệt là ở những khu vực ngoài đô thị và vùng nông thôn.

Uống rượu, bia và chở số người quá quy định, không đội mũ bảo hiểm dễ gây ra TNGT. (Ảnh chụp tại phường Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội lúc 15 giờ ngày 5-1-2015)

Nhiều tai họa từ rượu, bia

Những tưởng ngày hạnh phúc đã cận kề, nào ngờ giờ đây chỉ vì TNGT mà gia đình ông Nguyễn Văn Tiến ở xóm 4, xã Hải Hà (Hải Hậu, Nam Định) lại rơi vào cảnh vô cùng đau thương, tang tóc. Chẳng là, vợ chồng ông Tiến chuẩn bị tổ chức đám cưới cho cậu con trai út là anh Nguyễn Văn Nam vào ngày 25-11 (âm lịch). Nhân dịp được nghỉ mấy ngày Tết dương lịch, ông Tiến tổ chức mấy mâm cơm để mời anh, em, con cháu đến liên hoan và tranh thủ bàn việc tổ chức đám cưới. Sau khi ăn uống xong, anh Nguyễn Văn Nam cùng mấy anh em khác trong gia đình rủ nhau đi hát ka-ra-ô-kê ở thị trấn trung tâm huyện. Khi vừa ra khỏi nhà được hơn 1km thì xe gắn máy do anh Nam điều khiển chở thêm hai người anh em khác đã va chạm với một xe gắn máy đang lưu thông ngược chiều, khiến anh Nam tử vong tại chỗ. Do cả 5 người trên hai xe gắn máy đều không đội mũ bảo hiểm, cho nên khi tai nạn xảy ra, ngoài một người tử vong tại chỗ, 4 người còn lại đều bị chấn thương sọ não và đa chấn thương ở mức độ nặng, hiện đang cấp cứu tại Bệnh viện Việt-Đức (Hà Nội)...

Còn nhiều vụ TNGT đau lòng khác xảy ra trên địa bàn cả nước có nguyên nhân do người điều khiển phương tiện đã sử dụng rượu, bia trước khi tham gia giao thông. Tại huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa vào ngày 2-1, xảy ra vụ tai nạn giữa xe gắn máy BKS 36P1-010.75, trên xe chở hai người, va chạm với xe gắn máy BKS 36B1-133.35. Hậu quả vụ tai nạn làm hai người chết tại chỗ và hai người còn lại bị thương nặng. Vào khoảng 8 giờ sáng 4-1, tại ngã tư Khuất Duy Tiến-Phạm Hùng (Hà Nội), trong khi các phương tiện đang đỗ chờ đèn đỏ tại ngã tư hướng đường Khuất Duy Tiến đi đường Phạm Hùng thì bất ngờ một chiếc xe bồn chở xăng BKS 29C-242.65 từ phía sau lao lên đâm dồn vào 9 chiếc xe gắn máy. Hậu quả, 9 chiếc xe gắn máy bị hư hỏng nặng, mảnh vỡ vương vãi khắp nơi. Rất may, vụ tai nạn không gây thiệt hại về người. Nguyên nhân gây ra vụ tai nạn trên được lực lượng Cảnh sát giao thông Công an TP Hà Nội cho biết, là do lái xe bồn đã uống rượu trước khi lái xe.

Trong 4 ngày nghỉ Tết dương lịch năm 2015, Khoa Cấp cứu-Bệnh viện Việt-Đức (Hà Nội) luôn trong tình trạng quá tải. Có mặt tại đây trưa 5-1, chúng tôi không khỏi bùi ngùi, đau xót và thương cảm trước cảnh những nạn nhân của các vụ TNGT đang nằm cấp cứu chờ mổ, người bị chấn thương sọ não, người bị đa chấn thương, trong lúc người nhà bệnh nhân hoang mang, lo lắng, khóc ngất ở ngoài. Trong khi các bác sĩ, y tá đang cấp cứu cho những trường hợp này, thì xe cấp cứu lại hú còi, tiếng chân rầm rập chạy theo xe đẩy bệnh nhân khác vào. Cán bộ y tế ở đây cho biết, so với mọi năm, dịp Tết dương lịch năm nay, TNGT đã tăng đột biến và có nhiều ca nặng do đa chấn thương, chấn thương sọ não nguy kịch.

Hiện trường vụ TNGT khiến con trai ông Nguyễn Văn Tiến ở xóm 4, xã Hải Hà (Hải Hậu, Nam Định) thiệt mạng trong dịp nghỉ Tết dương lịch 2015 vừa qua

Bác sĩ Nguyễn Tiến Quyết, Giám đốc Bệnh viện Việt-Đức cho biết, thông thường trong những ngày nghỉ lễ, số nạn nhân cấp cứu do TNGT có liên quan đến rượu, bia tăng hơn hẳn ngày thường. Trung bình mỗi ngày vừa qua có khoảng 150 ca cấp cứu thì có từ 60% đến 70% là TNGT. Phần lớn nạn nhân là thanh niên lái xe trong tình trạng say rượu, không làm chủ được tốc độ, nên đâm vào người khác hoặc tự gây tai nạn. Nhiều trường hợp, dù được cấp cứu kịp thời, thoát khỏi cái chết, nhưng đều để lại di chứng suốt đời như mất khả năng nhận thức, khả năng diễn đạt, không còn khả năng lao động, cụt tay, cụt chân… Để đề phòng nguy cơ và những hệ lụy từ TNGT, bác sĩ Quyết khuyên mọi người cần tham gia giao thông đúng tốc độ cho phép, luôn đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn và tuyệt đối không lái xe khi đã sử dụng rượu, bia. Uống bia, rượu dù một chút cũng có thể khiến người cầm lái không tỉnh táo, có thể gây tai nạn dẫn đến tử vong hoặc chịu những di chứng nặng nề do tai nạn gây nên.

Cả cộng đồng phải nâng cao trách nhiệm

Trao đổi với chúng tôi về nguyên nhân khiến TNGT thường gia tăng đột biến trong các dịp nghỉ lễ, Tết ở các vùng ngoài đô thị, vùng nông thôn, Đại tá Trần Luân, Trưởng phòng Cảnh sát Giao thông Đường bộ-Đường sắt (Công an tỉnh Nam Định) cho biết: “Do một bộ phận lớn con em ở các vùng nông thôn về các thành phố, trung tâm để lao động, kiếm sống, nên mỗi dịp nghỉ lễ, Tết là cơ hội để các gia đình ở nông thôn được đoàn tụ, sum họp…và tổ chức tiệc tùng, liên hoan. Mặt khác, mạng lưới giao thông ở các vùng nông thôn vô cùng rộng lớn, trong khi lực lượng chức năng ở đây còn mỏng và yếu về chuyên môn, nghiệp vụ nên việc tổ chức tuần tra, kiểm soát và duy trì thực hiện Luật Giao thông đường bộ ở đây gặp rất nhiều khó khăn. Đặc biệt, ý thức chấp hành luật của người dân không nghiêm là nguyên nhân chính dẫn đến TNGT thường tăng cao trong các dịp lễ, Tết…”.

Cùng quan điểm trên, Thiếu tướng Trần Sơn Hà, Cục trưởng Cục CSGT Đường bộ-Đường sắt (Bộ Công an) cho biết: Hiện ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ của nhiều người không tốt, các lỗi phổ biến vẫn là uống bia, rượu rồi điều khiển phương tiện tham gia giao thông, phóng nhanh vượt ẩu, lấn đường, chở quá số người quy định… Số liệu báo cáo từ các địa phương cũng cho thấy, có tới 87% số vụ TNGT trong những ngày qua xảy ra trên các tuyến đường liên thôn, xã, huyện và chủ yếu là TNGT giữa các xe gắn máy với nhau, trong đó đa số vi phạm không đội mũ bảo hiểm và chở quá số người quy định; hơn 70% nguyên nhân gây ra các vụ TNGT là do người điều khiển phương tiện đã uống rượu, bia...

Để góp phần kiềm chế TNGT trong dịp Tết Nguyên đán Ất Mùi cùng với mùa lễ hội trước, trong và sau Tết, ông Khuất Việt Hùng, Phó chủ tịch Ủy ban ATGT Quốc gia đã đưa ra lời khuyến cáo: Mỗi người dân cần nâng cao ý thức tự giác chấp hành luật pháp khi tham gia giao thông; mỗi cơ quan, tổ chức và mỗi gia đình cần nhắc nhở đối với nhân viên và người thân chấp hành nghiêm Luật Giao thông đường bộ. Đặc biệt, người đã uống rượu, bia thì không tham gia giao thông để tránh hậu quả cho gia đình, bản thân và xã hội. Chính quyền và các cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương cần nêu cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ, tăng cường lực lượng tuần tra kiểm soát nhằm phát hiện, ngăn chặn và cảnh báo những nguy cơ gây mất ATGT, tránh để xảy ra những hậu quả đáng tiếc.

Bài và ảnh: CHU ANH – PHAN ANH