QĐND - Hỗ trợ đào tạo lao động cho doanh nghiệp là một trong những nội dung cơ bản của Quyết định số 52/2013/QĐ-UBND ngày 22-11-2013 của UBND tỉnh quy định một số chính sách hỗ trợ đầu tư trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Đây được đánh giá là chính sách phù hợp song thực tế triển khai lại không hiệu quả.

Chính sách hay... nhưng khó “chạm tay”!

Được biết, với sự “đầu tư” của nhiều sở, ngành và kéo dài tới khoảng 2 năm để soạn thảo, rồi trải qua 9 lần chỉnh sửa, Quyết định số 52/2013/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ngãi được ban hành. Mức hỗ trợ được doanh nghiệp đánh giá là có sức hấp dẫn: Từ 700 nghìn đồng đến 2 triệu đồng tùy vào thời gian đào tạo lao động. Quyết định này chính thức có hiệu lực vào ngày 2-12-2013. Sau 10 tháng triển khai, toàn tỉnh vẫn chưa có doanh nghiệp nào được thụ hưởng các chế độ đã quy định tại chính sách này.

Bà Cù Thị Thanh Mai, Phó giám đốc Sở Lao động-Thương binh và Xã hội tỉnh cho biết: “Kể từ khi chính sách mới về hỗ trợ đào tạo nghề có hiệu lực, đã có hơn 15 doanh nghiệp đến Sở trao đổi thông tin, nhờ hướng dẫn lập hồ sơ xin hưởng khoản tiền hỗ trợ theo chính sách. Thế nhưng, sau khi nghiên cứu các quy định, họ lắc đầu, rút đơn hết”.

Công nhân Công ty CP may xuất khẩu Thuyên Nguyên trong giờ làm việc.

 

Ông Nguyễn Đăng Lộc, Phó giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư (Cơ quan chịu trách nhiệm giúp UBND tỉnh chắp bút ban hành Quyết định 52) cho biết: “Từ cuối năm 2013 thu hút đầu tư vào tỉnh giảm, chỉ có 4 dự án cấp mới, trong đó 1 dự án đầu tư vào cụm công nghiệp không thuộc đối tượng được thụ hưởng chính sách hỗ trợ đào tạo nghề; 2 dự án về chăn nuôi chưa triển khai xây dựng; 1 dự án chế biến bột cá đang triển khai nhưng đào tạo lao động nông thôn khá đơn giản nên doanh nghiệp không đề xuất xin hỗ trợ”.

Thực tế cho thấy, trong quá trình triển khai, chính sách hỗ trợ đào tạo nghề cho doanh nghiệp theo Quyết định số 69/2008/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ngãi mặc dù cũng gặp khó khăn trong lập hồ sơ, nhưng toàn tỉnh vẫn có tới 10 doanh nghiệp được nhận khoản tiền hỗ trợ này. Tổng số tiền hỗ trợ hơn 900 triệu đồng, trong đó nhiều nhất là Công ty May Thuyên Nguyên (KCN Tịnh Phong) hơn 230 triệu đồng. Thế nhưng, kể từ khi Quyết định số 52/2013/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ngãi có hiệu lực thi hành thay thế Quyết định số 69/2008/QĐ-UBND thì doanh nghiệp hầu như khó mà “chạm tay vào” được!

“Mở rộng cửa” để doanh nghiệp có thể thụ hưởng chính sách

Trước thực trạng trên, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức đoàn khảo sát việc thực hiện một số cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển kinh tế-xã hội tại Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội. Qua khảo sát, đã tìm ra nguyên nhân cơ bản khiến chính sách này chưa phát huy hiệu quả.

Bà Cù Thị Thanh Mai cho rằng: “Việc Quyết định số 52/2013/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ngãi quy định bắt buộc người lao động được doanh nghiệp đào tạo nghề phải có chứng chỉ dạy nghề mới được hỗ trợ. Rồi doanh nghiệp phải tự bỏ kinh phí đào tạo trước, sau đó hoàn thành hồ sơ thông qua Sở hoàn trả chi phí... quả thực rất khó đi vào cuộc sống. Bởi vì, hầu hết các doanh nghiệp tuyển lao động, tổ chức đào tạo, tập huấn thật sự, nhưng họ không có chức năng cấp chứng chỉ đào tạo nghề cho người lao động. Nếu đi hợp đồng đào tạo với các trung tâm để người lao động có chứng chỉ thì doanh nghiệp lo sợ sẽ lộ bí quyết công việc và cũng có thể trung tâm không đáp ứng được ngành nghề mà doanh nghiệp muốn đào tạo. Chính vì vậy, có doanh nghiệp đã nói rằng, thà không được hưởng chính sách này còn hơn là để trung tâm đào tạo tay nghề cho người lao động vừa không bảo đảm chất lượng, vừa lộ bí mật doanh nghiệp”.

Được biết, để được hưởng hỗ trợ theo quy định tại Quyết định số 52/2013/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ngãi, các doanh nghiệp phải trải qua tới các bước làm thủ tục phức tạp, như: Lập kế hoạch đào tạo, làm văn bản đề nghị đến cơ quan chức năng, sau đó cơ quan này mới lập tờ trình đề nghị cơ quan có thẩm quyền; hợp đồng đơn vị đào tạo nghề… Để hoàn thành đủ thủ tục theo quy định cũng phải mất đến cả năm, thậm chí còn hơn.

Thế nhưng, ông Nguyễn Đăng Lộc, Phó giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư lại cho rằng: “Chính sách hỗ trợ này ban hành chưa đến 1 năm và trên thực tế cũng chưa thực hiện hỗ trợ cho dự án nào, do đó chưa phát sinh tồn tại, hạn chế để có thể kiến nghị, đề xuất tháo gỡ. Trước mắt cần tuyên truyền, phổ biến chính sách để doanh nghiệp nắm bắt, thực hiện”.

Tuy nhiên, thực tế từ khi chính sách này ra đời đến nay đã 10 tháng, mà đơn vị này vẫn chưa tổ chức hội nghị triển khai đến doanh nghiệp. Chính sách hỗ trợ đào tạo nghề theo Quyết định số 52/2013/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ngãi là đúng đắn, người lao động và doanh nghiệp rất mừng khi tiếp nhận thông tin này. Thế nhưng, giữa chính sách và thực thi còn có khoảng cách quá xa. Cái khó nhất là quy định cơ quan đầu mối chịu trách nhiệm giải quyết các thủ tục cho doanh nghiệp thì lại chưa rõ ràng.

Đại diện Ban quản lý các KCN tỉnh Quảng Ngãi, ông Bùi Như Lai cho rằng: “Khó khăn về thủ tục doanh nghiệp có thể nỗ lực để vượt qua vì là quy định bắt buộc. Còn cái vướng ở chỗ thiếu sự hướng dẫn tận tình của cơ quan nhà nước thì chắc chắn doanh nghiệp chịu thua”.

Hiện nay, chỉ tính riêng các khu công nghiệp của tỉnh gồm: Tịnh Phong và Quảng Phú đã có tới 48 doanh nghiệp hoạt động, với hơn 12.000 động làm việc. Trong đó nhiều doanh nghiệp sử dụng tới hàng ngàn lao động. Dư luận xã hội ở địa phương này đề nghị UBND tỉnh cần nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung, “mở rộng cửa” hơn để doanh nghiệp có thể được thụ hưởng chính sách này. Chẳng hạn bỏ quy định phải có chứng chỉ đào tạo; chi hỗ trợ có thể dựa vào cơ sở là bảng lương, danh sách tham gia BHYT, BHXH. Nếu giữ nguyên như lâu nay, doanh nghiệp rất khó lòng được thụ hưởng chính sách ưu đãi này.

Bài, ảnh: THANH NHỊ