QĐND - Thời gian qua, TP Hà Nội quyết liệt dẹp bỏ chợ “cóc”, chợ tạm, nhưng trên thực tế, việc làm này chỉ như “bắt cóc bỏ đĩa”. Chỉ vài ngày sau khi dẹp bỏ, các chợ lại hoạt động bình thường hoặc chỗ này chưa kịp dẹp, chỗ khác đã “mọc” lên chợ mới. Nhiều ý kiến cho rằng, nếu không có biện pháp phù hợp thì tình trạng này sẽ vẫn còn tái diễn.

Đâu cũng có chợ "cóc", chợ tạm!

Thực hiện “Năm trật tự và văn minh đô thị”, UBND TP Hà Nội đã có nhiều biện pháp yêu cầu các địa phương, cơ quan chức năng của thành phố kiên quyết giải tỏa chợ “cóc”, chợ tạm trên các tuyến phố. Mới đây nhất, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Quốc Hùng đã yêu cầu các quận, huyện, thị xã kiên quyết thực hiện ngay việc giải tỏa các chợ “cóc”, chợ tạm lấn chiếm lòng đường, vỉa hè, gây mất an toàn giao thông, đặc biệt là đối với các tụ điểm dọc quốc lộ, tỉnh lộ, tụ điểm giao thông… Trong đó, yêu cầu Chủ tịch UBND quận, huyện, thị xã chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND TP về kết quả thực hiện chỉ thị “Năm trật tự và văn minh đô thị 2015” trên địa bàn, trong đó có nhiệm vụ giải tỏa các chợ gây mất trật tự và văn minh đô thị. Đồng thời, các sở, ngành liên quan có trách nhiệm phối hợp, kiểm tra, hướng dẫn, tăng cường lực lượng giúp các địa phương thực hiện việc giải tỏa các chợ và không để xảy ra tình trạng "tái họp".

Chợ "cóc" ngõ Châu Long, quận Ba Đình, lấn chiếm cả vỉa hè, lòng đường.

 

Tuy nhiên, đến thời điểm giữa tháng 7-2015 này, tình trạng chợ “cóc”, chợ tạm vẫn ngang nhiên tồn tại trên khắp các phố phường. Điển hình như chợ “cóc” Hoa Sen ở gần Trường Mầm non Hoa Sen (Giảng Võ, Ba Đình); chợ "cóc" ngõ Văn Chương, chợ “cóc” Trung Tự (Đống Đa); chợ đêm đường Nguyễn Trãi (Thanh Xuân); chợ “cóc” Hòe Nhai (Ba Đình)… Theo Sở Công Thương Hà Nội, 6 tháng đầu năm nay, Hà Nội đã giải tỏa được 89 tụ điểm chợ "cóc", nhưng lại có 34 tụ điểm mới phát sinh. Từ nay đến cuối năm 2015, thành phố cần giải tỏa 72 tụ điểm chợ "cóc", chợ tạm trên địa bàn.

Theo chứng kiến của chúng tôi, thường ngày, mới hơn 5 giờ sáng, khu vực ngõ 84 phố Chùa Láng, quận Đống Đa đã ồn ã, tấp nập người mua bán. Hàng rau, hàng thịt, cá, hàng quần áo, ga gối… bày la liệt chiếm hết lòng đường, vỉa hè. Nhiều đoạn đường vốn đã chật hẹp nay lại thường xuyên ùn tắc mỗi khi chợ họp. Khi lực lượng chức năng làm nhiệm vụ, các hàng quán này nháo nhác “rút” vào trong các ngõ ngách. Đường phố khi ấy nhếch nhác với đủ các loại rác; những chỗ bán cá, gia cầm nước chảy lênh láng, mùi tanh hôi bốc lên rất khó chịu.

Chị Nguyễn Thị Mai, nhà ở ngõ 84 phố Chùa Láng, cho biết: Chợ “cóc” này họp ngay cạnh chợ Chùa Láng, tuy nhiên, người dân vẫn chuộng mua bán ở chợ này vì không phải mất phí thuê cửa hàng, giá các mặt hàng ở đây rẻ hơn so với chợ Chùa Láng. “Mặc dù rất thông cảm với sự bươn chải, vất vả mưu sinh của những người bán hàng nhưng nhiều lúc chúng tôi cũng cảm thấy bức xúc. Ngay sáng sớm đã rất ồn ào, hàng hóa thì lấp hết cả lối đi” - chị Mai cho biết.

Giải quyết “bài toán” mưu sinh

Lý giải về tình trạng chợ "cóc", chợ tạm không thể dẹp bỏ, Chủ tịch UBND quận Hà Đông Vũ Ngọc Phụng cho rằng, nhiều nơi người dân thực sự có nhu cầu về chợ dân sinh, nhưng lại chưa được đáp ứng nên phát sinh chợ “cóc”, chợ tạm. Không có chợ mới cho bà con thì khó dẹp được kiểu chợ này.

Trao đổi với một số người dân buôn bán tại các chợ “cóc”, chợ tạm trên địa bàn, họ đều cho rằng: Hà Nội đã xây dựng một số chợ truyền thống thành trung tâm thương mại, nhưng do bố trí gian hàng không hợp lý, giá thuê đắt, người tiêu dùng phải gửi xe khi vào chợ, nên đã khiến các trung tâm thương mại này ế ẩm. Do đó, họ cũng không mặn mà và không có khả năng thuê các gian hàng ở đây. Vì vậy, để chấm dứt tình trạng họp chợ tại lòng đường, vỉa hè, TP Hà Nội cần phải bố trí, xây dựng chợ dân sinh cho hợp lý.

Bàn về giải pháp khắc phục vấn nạn này, Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội Vũ Vinh Phú cho rằng: Mặc dù chính quyền thành phố đã có nhiều kế hoạch để giải tỏa chợ “cóc”, chợ tạm nhưng bao lâu nay, các giải pháp này không phát huy hiệu quả. Cứ đuổi chỗ này, người buôn bán lại chạy sang chỗ kia; chưa có hướng sắp xếp địa điểm buôn bán mới cho các hộ kinh doanh. Giải tỏa, cưỡng chế mới chỉ chặn được “phần ngọn” mà chưa giải quyết được nguyên nhân sâu xa, đó chính là việc mưu sinh của người dân. “Do đó, chừng nào việc di dời, sắp xếp địa điểm buôn bán mới cho các hộ kinh doanh không được chính quyền TP Hà Nội quan tâm đúng mức, thì việc giải tỏa các chợ “cóc”, chợ tạm trên địa bàn vẫn chỉ như “ném đá ao bèo” - ông Vũ Vinh Phú nhấn mạnh.

Gợi ý các biện pháp cụ thể, ông Vũ Vinh Phú cho rằng: Hà Nội cần rà soát diện tích đất xen kẹt để bố trí địa điểm buôn bán tạm cho người dân. Đồng thời, cần có biện pháp phát triển hệ thống siêu thị, chợ song hành với việc áp dụng cơ chế chính sách mềm mỏng, khuyến khích người dân buôn bán trong chợ, siêu thị. Ví dụ, có thể miễn thu thuế, phí một năm đầu để người dân ổn định buôn bán.

Bài, ảnh: ĐỒNG SƠN