Khu nhà “ba không”
Dự án quy hoạch tuyến đường Lý Thường Kiệt kéo dài ở (TP Vinh, tỉnh Nghệ An) được triển khai cắm mốc từ năm 1994, có lộ giới rộng 24m, điểm đầu giao cắt với đường Trường Chinh, điểm cuối giao cắt với đường Nguyễn Văn Cừ. Tuyến đường nội thị do UBND thành phố Vinh quản lý, quy hoạch và được UBND tỉnh Nghệ An giao làm chủ đầu tư thực hiện xây dựng. Trong đó, đoạn đường Lý Thường Kiệt thuộc phường Lê Lợi đã được đầu tư xây dựng, hoàn thành và đưa vào sử dụng, riêng đoạn còn lại đi qua các khối Tân Yên, Tân Tiến, Quang Tiến (phường Hưng Bình) dài gần 1km, hiện mới chỉ cắm mốc giới, chưa được đầu tư xây dựng.
Căn nhà xuống cấp của gia đình bà Đậu Thị Hiên (khối Tân Yên, phường Hưng Bình, TP Vinh) trong diện quy hoạch dự án.
Chúng tôi đến khối Tân Yên, phường Hưng Bình, TP Vinh để tìm hiểu về thực hư việc hàng chục hộ dân phản ánh về việc dự án “treo” hơn 20 năm, làm ảnh hưởng đến cuộc sống, gây bức xúc trong nhân dân. Bên cạnh những ngôi nhà cao tầng, phố xá sầm uất thì tại đây hàng chục hộ dân phải sống “tạm” trong những căn nhà xuống cấp giữa lòng đô thị. Những hộ dân đang nằm trong diện quy hoạch phải sống trong những căn nhà cấp 4 cũ kỹ, xuống cấp, khuôn viên ẩm thấp.
Gia đình bà Đậu Thị Hiên (khối Tân Yên, phường Hưng Bình) là hộ dân có toàn bộ diện tích sử dụng đất nằm trong quy hoạch đã được kiểm đếm, cắm mốc chỉ giới. Căn nhà cấp 4 xiêu vẹo, tường vách chắp vá lỗ chỗ, những xà gỗ trên trần nhà đã ngấm nước, ẩm mục... nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào khi có mưa bão về. Gia đình bà Hiên có 3 thế hệ sống trong ngôi nhà đã dột nát, xuống cấp nặng nhưng chẳng thể xây dựng vì toàn bộ diện tích đất đai, nhà cửa nằm trong diện quy hoạch. Trò chuyện với chúng tôi đôi mắt của bà Hiên ngấn nước, không giấu nổi bức xúc nói: “Khi có dự án chồng tôi vẫn còn sống, hiện ông ấy đã mất được gần 20 năm rồi mà dự án vẫn chưa thực hiện. Xung quanh làng xóm đều xây dựng nhà hai, ba tầng cao ráo, chỉ có gia đình tôi lọt thỏm ở giữa. Mỗi khi có trận mưa to, lũ lụt cả gia đình phải bì bõm trong nước ngập úng, nước thải tồn đọng. Chúng tôi đã nhiều lần ý kiến và yêu cầu nếu dự án thực hiện thì khẩn cấp triển khai, còn không thì hủy bỏ để chúng tôi xây dựng nhà, yên tâm phát triển kinh tế”.
Theo tìm hiểu, hiện phường Hưng Bình có 67 hộ dân nằm trong diện quy hoạch dự án, phải sống trong tình trạng “3 không”: “Không được xây dựng, không được sửa chữa và không được chuyển nhượng”.
“Không thể tiếp tục chờ đợi nữa!”
Cùng chung cảnh ngộ với hơn 60 hộ dân khác, gia đình ông Nguyễn Hữu Bình (khối Tân Yên, phường Hưng Bình) có đến 4 thế hệ với 10 thành viên sống trong ngôi nhà nhỏ, xuống cấp. Hai ông bà phải dựng một túp lều tạm để nhường chỗ cho con trai, con dâu và cháu sinh hoạt. Ông Bình cho biết: “Chúng tôi đã quá chán chường với dự án “ngủ quên” tận 20 năm. Chúng tôi không thể tiếp tục chờ đợi nữa, mấy chục năm qua đã quá mệt mỏi rồi”.
Được biết, nguyên nhân chậm triển khai dự án là do ngân sách thành phố khó khăn. Tháng 10-2011, UBND thành phố Vinh mới có Quyết định số 5687/QĐ-UBND phê duyệt hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, tổng dự toán công trình này hơn 71,6 tỷ đồng. Nhưng thực tế đến cuối tháng 9-2015, TP Vinh cũng chưa cân đối được quỹ đất để tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng dự án đầu tư xây dựng đường Lý Thường Kiệt kéo dài.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, UBND TP Vinh đã có thông báo số 34/TB-UBND ngày 9-02-2017 về việc thu hồi đất để thực hiện Dự án xây dựng đường Lý Thường Kiệt kéo dài đoạn qua phường Hưng Bình. Theo đó, dự án sẽ được thực hiện theo hình thức hợp đồng BT xây dựng-chuyển giao. Đây là dự án quan trọng đối với việc phát triển kinh tế cũng như giải quyết bài toán về ùn tắc giao thông đối với TP Vinh. Việc thực hiện dự án sẽ ảnh hưởng đến 67 hộ dân (chưa tính tách hộ) với diện tích thu hồi hơn 11.000m2 và 7 cơ quan, đơn vị thu hồi hơn 13.500m2. Hiện nay, UBND TP Vinh đã phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết các công trình phúc lợi và phê duyệt đất tái định cư cho các hộ dân. Đồng thời đã hoàn thành việc trích lục, trích đo đất đai, dự kiến sẽ tiến hành chi trả bồi thường cho các hộ dân vào đầu quý 2-2017.
Trao đổi với chúng tôi, ông Hồ Viết Thanh, Phó chủ tịch UBND phường Hưng Bình cho biết: “Dự án đường Lý Thường Kiệt kéo dài qua địa bàn phường Hưng Bình qua nhiều năm chưa triển khai ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của nhân dân. Người dân không chỉ không được xây dựng công trình mới, cũng như thực hiện việc chia tách các thửa đất mà việc đầu tư cơ sở hạ tầng đô thị cũng không được thực hiện đồng bộ với hệ thống cơ sở hạ tầng của thành phố gây ảnh hưởng đời sống dân sinh nhất là vào các đợt mưa lũ. Chúng tôi cũng nhiều lần kiến nghị lên UBND thành phố. Mới đây, phường cũng đã nhận được thông báo thu hồi đất các hộ dân bị ảnh hưởng, còn về các bước còn lại chúng tôi không nắm được”.
Bài và ảnh: HOA LÊ-MINH VƯƠNG-THÀNH VIỆT