>> Có dấu hiệu vi phạm hai điều của Bộ Luật Hình sự

>> Cơ quan điều tra còn bỏ ngỏ nhiều vấn đề quan trọng

>> Điều gì phía sau những văn bản “khó hiểu”?

>> Họ đã lừa dối người nông dân như thế nào?

>> Các cơ quan quản lý nói gì?

>> Phải xử lý thật nặng hành vi kinh doanh phân bón giả, phân bón kém chất lượng

>> Sớm làm rõ, xử lý nghiêm để làm gương
 

QĐND - Không chỉ có dấu hiệu sai phạm ở Đồng Nai mà còn ở An Giang, TP Hồ Chí Minh rồi Đắc Lắc... Không chỉ dừng lại ở những công văn với cách giải thích lạ lùng, khó hiểu đến mức “loằng ngoằng” của một số cơ quan trực thuộc bộ, ngành mà còn có dấu hiệu bưng bít thông tin từ chính những địa phương liên quan đến vụ việc. Không chỉ địa phương, các bộ ngành mà ngay cả ở Ban chỉ đạo 389 Quốc gia cũng xuất hiện những thông tin “khó hiểu”. Đó là những gì phóng viên Báo Quân đội nhân dân mới ghi nhận được về vụ việc liên quan tới Công ty Thuận Phong...

Dấu hỏi ở nhiều tỉnh, thành phố

Dấu hiệu sản xuất, buôn bán phân bón giả, lừa dối khách hàng của Công ty Thuận Phong không chỉ xảy ra ở Đồng Nai, An Giang như Báo Quân đội nhân dân từng phản ánh mà cơ quan chức năng còn phát hiện nhiều dấu hiệu nghiêm trọng khác xảy ra ở Đắc Lắc và TP Hồ Chí Minh.

Kho hàng của Công ty Thuận Phong tại Đắc Lắc. Ảnh: Thiên Nga.

Tại Đắc Lắc, theo ông Vũ Đại Dương, Phó cục trưởng Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa (Tổng cục Tiêu chuẩn, Đo lường, Chất lượng-Bộ Khoa học và Công nghệ), thành viên Đoàn công tác liên ngành, ngày 9-10-2015, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Đắc Lắc đã kiểm tra Văn phòng đại diện Công ty Thuận Phong ở địa chỉ số 66 Nguyễn Chí Thanh, TP Buôn Ma Thuột. Kho hàng của đơn vị này có hàng trăm thùng hàng in nhãn "Made in USA”. Ông Trần Nguyễn Đức-Phó chi cục trưởng kiêm phụ trách công tác thanh tra của Chi cục Quản lý thị trường tỉnh cho biết: Kết quả làm việc ban đầu cho thấy văn phòng đại diện này đã sai phạm về thủ tục hành chính, thực tế hoạt động không đúng theo giấy phép đã được cấp, chỉ là văn phòng đại diện nhưng lại treo bảng chi nhánh. Còn ông Phạm Thái, Giám đốc Sở Công Thương-Phó ban chỉ đạo 389 tỉnh Đắc Lắc thì cho biết: Trong cuộc khám kho hàng của Công ty Thuận Phong cho thấy, có 66 mặt hàng, trong đó có 1.167 chai phân bón in nhãn “made in USA”. Các chai phân bón này còn in lôgô chứng nhận sự phù hợp, do Trung tâm Chứng nhận phù hợp (Quacert), thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn, Đo lường, Chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) quản lý. Ông Trần Quốc Quân, Phó giám đốc Trung tâm chứng nhận phù hợp (Quacert) đã khẳng định chưa từng cấp giấy chứng nhận nào cho Công ty Thuận Phong. Vì vậy, việc gắn lôgô Quacert là hành vi lừa dối người tiêu dùng, hay nói một cách khác thì đó chính là sự giả mạo trên nhãn mác. Với số lượng hàng hóa lớn như vậy, hành vi giả mạo này đủ cấu thành tội phạm hình sự.

Tại biên bản làm việc của Đoàn công tác liên ngành lập tại Đắc Lắc, đã có ý kiến đề nghị nên niêm phong kho hàng, nếu cần thì lấy mẫu thử nghiệm, yêu cầu Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Đắc Lắc báo cáo UBND tỉnh lập đoàn công tác liên ngành để tiếp tục kiểm tra, làm rõ nhiều vấn đề. Trong đó, có việc kiểm tra thuế, giấy chứng nhận đăng ký hoạt động, nội dung ghi nhãn và hồ sơ liên quan, hóa đơn chứng từ, lấy mẫu thử nghiệm.

Những tưởng vụ việc như thế rồi sẽ được xử lý nghiêm túc, địa phương sẽ lập đoàn công tác liên ngành, lập hồ sơ, điều tra vụ án độc lập. Thế nhưng, sau hơn 2 tháng trôi qua, đến nay, sự việc lại bị chìm đi trong sự im lặng khó hiểu.

Mẫu phân bón được trưng bày giới thiệu tại Văn phòng Công ty Thuận Phong tại Đắc Lắc. Ảnh: Minh Mạnh.

Trong 2 ngày 17 và 18-12-2015, phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã nhiều lần liên hệ với các cơ quan chức năng ở Đắc Lắc, từ Chi cục Quản lý thị trường đến Sở Công Thương, Thanh tra Sở Công Thương... nhưng chỉ nhận được sự né tránh, cơ quan này chuyển sang cơ quan kia. Ông Phạm Thái, Giám đốc Sở Công Thương từng trả lời báo chí “không có vùng cấm, không có bưng bít thông tin” trong vụ việc nhưng khi chúng tôi liên hệ thì ông Thái lại chuyển cho cấp dưới, cấp dưới lại trả lời “chưa thể cung cấp thông tin”. Chiều 18-12, phóng viên liên hệ với Chi cục Quản lý thị trường tỉnh để tìm hiểu về kết quả điều tra thì đơn vị này cho biết “chưa được phép” nên chưa dám cung cấp thông tin. Còn ông Phạm Thái chỉ đạo cho chi cục trả lời báo chí thì được biết, mẫu thử nghiệm đã đưa đi xét nghiệm và đến nay vẫn chưa có kết quả chính thức, còn người trực tiếp tham gia vụ việc Công ty Thuận Phong ở Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Đắc Lắc đã đi... công tác nên không trả lời phỏng vấn.

Nghi vấn giả mạo trong kinh doanh hóa chất?

Biên bản của Đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Đồng Nai ngày 26-8-2015 ghi rõ: “Tại khu vực lò hơi của nhà máy, Đoàn kiểm tra phát hiện công nhân đốt lò đang đốt màng co nhãn hiệu Tico của Công ty cổ phần Tico. Đoàn kiểm tra yêu cầu dừng đốt và tạm giữ số màng co nhãn hiệu Tico đã bị cháy sém (12,34kg)". Giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai từng đặt nghi vấn nếu làm ăn lành mạnh thì sao khi đoàn kiểm tra đến lại đốt hủy nhãn mác, cần làm rõ vấn đề này?

Theo tìm hiểu của Báo Quân đội nhân dân, Công ty Cổ phần Tico là doanh nghiệp Nhà nước hoạt động trong lĩnh vực sản xuất bột giặt và hóa chất. Một cán bộ của Công ty Cổ phần Tico cho biết, công ty không có loại màng nhãn hiệu như hình ảnh bị đốt tại Công ty Thuận Phong. Rất có thể màng nhãn hiệu đó được sản xuất để phục vụ một mặt hàng giả nào đó “đội lốt” Công ty Cổ phần Tico.

Công ty Thuận Phong cũng là doanh nghiệp được phép kinh doanh hóa chất. Vậy có hay không sự gian lận thương mại, sử dụng nhãn hiệu Tico để kinh doanh hóa chất vi phạm pháp luật? Đây là vấn đề cần được cơ quan điều tra xác minh làm rõ?

Trong khi đó, theo báo cáo của Công an tỉnh Đồng Nai do Đại tá Nguyễn Văn Kim, Phó giám đốc Công an tỉnh ký thì Công ty Thuận Phong cũng đã từng bị Công an quận 11, TP Hồ Chí Minh xử phạt vi phạm hành chính ngày 23-5-2014, do không có hệ thống báo hiệu phù hợp với mức độ nguy hiểm của hóa chất tại khu vực sản xuất kinh doanh và cất giữ hóa chất nguy hiểm. Đây là thông tin quan trọng cần được xác minh, để làm rõ có hay không sai phạm trong kinh doanh hóa chất của Công ty Thuận Phong.

Không thể lý giải nghi vấn giả mạo công dụng

Ngày 18-12, trao đổi với phóng viên qua điện thoại, ông Nguyễn Công Minh, Chủ tịch HĐQT Công ty Thuận Phong đã không giải trình được rõ về nguồn gốc của những tem nhãn dán trên những sản phẩm sang chiết. Ông Minh chỉ nói chung chung “được phía nhà sản xuất đồng ý trong văn bản” nhưng khi được yêu cầu cung cấp những văn bản, chứng từ thể hiện việc nhà sản xuất cho phép in ấn tại Việt Nam từng loại nhãn mác thì ông Minh cho biết “không có” và chỉ có thể cung cấp sau khi có yêu cầu từ... phía cơ quan có thẩm quyền của quốc gia thì đối tác mới cung cấp. Về nội dung trên tem phụ trong đó có nhiều nội dung được báo chí cho rằng thổi phồng công dụng của sản phẩm như “Sử dụng một lít Vitol giảm 35kg đạm, 60kg lân, 15kg kali”, ông Minh cũng cho biết: Không dịch từ nguyên nhãn gốc mà từ “tài liệu nội bộ” được nhà sản xuất cung cấp trên tài khoản riêng. Tương tự, với sản phẩm Vitol được phía công ty giải thích có thể hấp thụ “lưu dẫn hai chiều” cả qua rễ và lá,  khi chúng tôi yêu cầu cung cấp văn bản “tài liệu nội bộ” cho hai nội dung trên thì ông Minh cũng không thể cung cấp. Điều đó cho thấy, nghi vấn giả mạo về công dụng sản phẩm mà Báo Quân đội nhân dân nêu là có cơ sở.

Về đề nghị cung cấp con số doanh thu, con số nộp thuế trong năm 2014, 2015 của Công ty Thuận Phong, ông Nguyễn Công Minh cũng không cung cấp mà chỉ nói chung chung, “doanh thu, nộp thuế từ phân bón” rất nhỏ vì “mới kinh doanh”, trong khi tiết lộ con số doanh thu mỗi năm khoảng vài trăm tỷ đồng.

Bản tin “lạ” của Ban chỉ đạo 389 Quốc gia

Giữa lúc vụ việc còn nhiều vấn đề phức tạp, gây bức xúc dư luận thì mới đây, bản tin số 2-2015 của Văn phòng Thường trực 389 Quốc gia đã đăng bài viết “Diễn biến vụ việc xác minh hoạt động sản xuất, kinh doanh phân bón tại Công ty Thuận Phong” của tác giả Văn Phú, dài hơn 2.000 từ, có nhiều nội dung nêu: "Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo 389 cho rằng" với nội dung khiến cho người đọc có thể ngộ nhận Công ty Thuận Phong chỉ vi phạm hành chính, chưa vi phạm hình sự. Ví dụ nội dung: “... Chỉ có thể nhận định, các sản phẩm phân bón này chưa bảo đảm chất lượng, không phù hợp so với công bố trên nhãn sản phẩm, hàng hóa...”. Trong khi đó, bản tin còn bỏ sót hàng loạt nội dung diễn biến sự việc mang tính bản chất mà lại trích dẫn quá nhiều ý kiến của Cơ quan điều tra Công an tỉnh Đồng Nai. Trong khi trên thực tế, theo báo cáo của Ban chỉ đạo 1389 (Bộ Quốc phòng): “Trong Hội nghị  nhiều ý kiến hầu hết không đồng thuận với báo cáo của Công an tỉnh Đồng Nai; chưa có sự thống nhất giữa cơ quan Trung ương và cơ quan địa phương”.

Sau khi bản tin ra mắt, ông Nguyễn Hạc Thúy, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Phân bón Việt Nam đã đến tòa soạn Báo Quân đội nhân dân bày tỏ sự bức xúc, nghi ngờ có sự tiêu cực phía sau bản tin này. Bởi đây là bản tin của cơ quan chuyên ngành đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, có thể gây cách hiểu sai lệch của cơ quan chức năng ở các địa phương.

Để làm rõ thông tin, tòa soạn đã liên hệ với các ông Trần Hùng, Hồ Quang Thái, Phó chánh văn phòng và một số cán bộ khác thuộc Ban chỉ đạo 389 Quốc gia thì những người được hỏi đều tỏ ra bất ngờ, phản đối nội dung của bản tin số 2. Cả ông Trần Hùng, Hồ Quang Thái đều cho biết, nội dung bản tin không phải là quan điểm “Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo 389 cho rằng” như bài viết nêu vì văn phòng không họp, thống nhất, thông qua nội dung trên. Thậm chí, quan điểm của hầu hết lãnh đạo văn phòng đều khẳng định, vụ việc có dấu hiệu vi phạm hình sự. Trao đổi với ông Lương Viết Mạnh, cán bộ Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, ông Mạnh thừa nhận, ông là người cung cấp thông tin để thực hiện bài viết. Tuy nhiên, khi chúng tôi trao đổi với bà Vũ Thị Ánh Hồng, người chịu trách nhiệm xuất bản nội dung bản tin, bà Hồng cho biết: Nội dung bài viết do Văn phòng Ban chỉ đạo 389 Quốc gia chuẩn bị, bà Hồng cùng cộng sự chỉ chịu trách nhiệm biên tập và bà Hồng cũng không biết tác giả là ai. Còn ông Nguyễn Văn Cẩn, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, Chánh văn phòng Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, người chịu trách nhiệm chỉ đạo nội dung của bản tin thì cho biết: “Sẽ giải thích về sự việc sau”. Trong khi đó, tại cuộc họp báo thường kỳ do Ban chỉ đạo 389 Quốc gia tổ chức sáng 16-12, trả lời câu hỏi của phóng viên Báo Quân đội nhân dân, chính ông Nguyễn Văn Cẩn nói: “Xin “bật mí” với các nhà báo, đến nay vụ việc đã có dấu hiệu vi phạm hình sự”.

Thiết nghĩ, việc xuất hiện một bản tin với nội dung chưa thật sự khách quan, có thể gây cách hiểu sai đối với một vụ việc phức tạp đang được dư luận quan tâm là điều không thể chấp nhận. Đây cũng là vấn đề cần được Ban chỉ đạo 389 Quốc gia làm rõ, trả lời trước công luận.

NHÓM PHÓNG VIÊN ĐIỀU TRA BÁO QĐND