Có hay không việc làm đường lấn đất rừng?

Bản Ná, xã Thần Sa nằm ở điểm cuối cùng của huyện miền núi Võ Nhai, với bốn bề núi đá. Trước đây, để vào bản chỉ có duy nhất con đường bằng đất, đá nằm chênh vênh trên những sườn núi. Những năm 90 của thế kỷ trước, con đường mòn này đã “thu hút” khá đông những người tới tìm vàng tại mỏ vàng Thần Sa. Hệ lụy là bản làng trở nên hỗn loạn, tệ nạn xã hội nảy sinh. Còn hiện tại con đường mòn xưa kia được thay bằng đường bê tông trải nhựa. Tuy nhiên, khi tuyến đường vừa hoàn thành, một số đối tượng tung tin UBND xã Thần Sa lợi dụng xây dựng đường nông thôn mới để Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Khai thác khoáng sản Thăng Long (TP Thái Nguyên) vào phá rừng đặc dụng Thần Sa.

Tuyến đường vào xóm Xuyên Sơn được xây dựng theo quy hoạch nông thôn mới.

Theo ông Lê Văn Thanh, Chủ tịch UBND xã Thần Sa: Đây là tuyến đường nhánh từ ngã ba suối Phung (gọi là ngã ba Ngọc Sơn II) đi xóm Xuyên Sơn là đường mòn độc đạo có từ lâu đời phục vụ nhu cầu đi lại của người dân. Trước đây, mỗi khi vào xóm Xuyên Sơn, người dân huyện Võ Nhai phải đi trên lối mòn, dốc dựng đứng với chiều dài chừng 7km. Năm 2015, xóm Xuyên Sơn có đơn đề nghị UBND xã Thần Sa cho mở rộng và nâng cấp tuyến đường trên nền đường mòn cũ, làm đường bê tông theo chương trình xây dựng nông thôn mới. Đề nghị này được xuất phát từ điều kiện thực tế nhu cầu và ý nguyện của 97 hộ gia đình (gần 400 nhân khẩu) xóm Xuyên Sơn. Sau đó, UBND xã Thần Sa báo cáo UBND huyện Võ Nhai về đề án đường nông thôn mới đối với con đường này và  được chấp thuận.

“Tuyến đường nằm trong đề án xây dựng nông thôn mới xã Thần Sa và được chia ra làm hai giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 hoàn thành vào năm 2012 và giai đoạn 2 hoàn thành vào năm 2020. Tổng chiều dài tuyến đường là 5km, được phê duyệt theo Quyết định số 121a/QĐ-UBND ngày 9-9-2015 của UBND xã Thần Sa. Theo đó, tuyến đường bê tông có bề rộng mặt đường bê tông 3,5m và hoàn thành vào năm 2020”, Chủ tịch UBND xã Thần Sa cho biết thêm.

Tại Văn bản số 1852/UBND-VP của UBND huyện Võ Nhai báo cáo UBND tỉnh Thái Nguyên và Ban Tuyên giáo Trung ương, nêu rõ: Ngày 20-8-2018, UBND tỉnh Thái Nguyên đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND huyện Võ Nhai và các đơn vị liên quan kiểm tra, xác minh làm rõ những thông tin mà dư luận phản ảnh. Kết quả cho thấy, tuyến đường từ ngã ba xóm Ngọc Sơn II đi Bản Ná, xóm Xuyên Sơn được UBND huyện phê duyệt trong quy hoạch và phê duyệt Đề án xây dựng nông thôn mới xã Thần Sa tại Quyết định số 2807/QĐ-UBND ngày 30-11-2012. Tuyến đường được làm trên nền đường cũ, hai bên không có cây rừng, chỉ là cây bụi, cỏ dại và cây gỗ keo do các hộ dân trồng.

Không có công trình lấn chiếm đất rừng

Về thông tin đơn vị thi công xây dựng đền, chùa trên đất rừng đặc dụng, ông Dương Văn Tiến, Chủ tịch UBND huyện Võ Nhai khẳng định: "Đây là thông tin sai sự thật. Khu vực đình, đền, chùa Bản Ná, xã Thần Sa với tổng diện tích khoảng 0,12ha đã tồn tại trước khi xác lập Khu bảo tồn, quy hoạch rừng đặc dụng. Từ nhiều đời nay người dân địa phương vẫn đến sinh hoạt tín ngưỡng tại đây. Trước khi trùng tu, nâng cấp, công ty đã công bố toàn bộ kinh phí, báo cáo, xin ý kiến Ban Tôn giáo (Sở Nội vụ), Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Thái Nguyên và được đồng ý. Việc tu sửa hoàn thành, công trình trở thành điểm sinh hoạt tâm linh của người dân xóm Xuyên Sơn và khu vực lân cận.

Khu vực xây chùa, khu nhà ở của công nhân và văn phòng nhìn từ xa (sát khu vực mỏ).

Theo người dân địa phương, cụm đình, đền, chùa nêu trên có từ xa xưa, trong đó ngôi chùa có tên là Bản Ná. Khi cụm đình, đền, chùa xuống cấp và hư hỏng, doanh nghiệp đã hỗ trợ kinh phí tu sửa, nâng cấp thành ngồi đền, chùa khang trang như hiện nay.

Trước những thông tin nêu trên, UBND tỉnh Thái Nguyên chỉ đạo lập đoàn thanh tra liên ngành kiểm tra, xác minh sự việc. Ngày 23-8-2018, tại Hội trường UBND xã Thần Sa, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành kiểm tra, xác minh. Từ kết quả kiểm tra tại thực địa, đoàn liên ngành nhận định không có việc phá rừng đặc dụng Thần Sa để mở đường và xâm chiếm rừng đặc dụng để xây dựng chùa, đền. Đoàn kiểm tra cũng xác định đơn vị khai thác khoáng sản trong phạm vi được cấp phép, cho thuê đất tại Quyết định số 3068/QĐ-UBND ngày 5-12-2008 của UBND tỉnh. Còn khu vực đổ thải được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương tại Văn bản số 640/UBND-TNMT ngày 28-4-2011 với diện tích khoảng 10ha.

Bài, ảnh: VÕ NGUYÊN