QĐND - Cuối năm, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, chợ, trung tâm thương mại tập trung khối lượng lớn hàng hóa để phục vụ thị trường Tết, nên nguy cơ cháy, nổ rất cao. Trước tình hình đó, các cơ quan chức năng đã có nhiều biện pháp chủ động phòng, chống cháy, nổ, đồng thời khuyến cáo người dân, doanh nghiệp cần nâng cao cảnh giác đối với công tác phòng, chống cháy, nổ...

Những con số đáng báo động

Theo thống kê của Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PCCC và CNCH), Bộ Công an: Năm 2014, toàn quốc xảy ra 2.375 vụ cháy (2.025 vụ cháy tại các cơ sở nhà dân, phương tiện giao thông và 350 vụ cháy rừng). Thiệt hại do cháy gây ra làm chết 90 người, bị thương 143 người, thiệt hại về tài sản ước lên tới 1.307,078 tỷ đồng và 1.352ha rừng, trong đó có 31 vụ cháy lớn, gây thiệt hại tài sản 907,801 tỷ đồng. 

Cục PCCC và CNCH (Bộ Công an) cũng nhận định, trong năm 2014, tình hình cháy tuy có nhiều diễn biến phức tạp, nhưng đã được kiềm chế, giảm cả về số vụ và thiệt hại về tài sản. Riêng số người chết tăng là do các vụ cháy xảy ra ở hộ gia đình vừa là nhà ở vừa là nơi kinh doanh, buôn bán và các cơ sở vui chơi, giải trí đông người không bố trí, trang bị đầy đủ dụng cụ, phương tiện chữa cháy, lối thoát nạn không bảo đảm theo yêu cầu. Đáng chú ý xảy ra một số vụ cháy gây thiệt hại nghiêm trọng như: Vụ cháy nhà dân tại số 342/29/5 Lý Thường Kiệt, phường 14, quận 10, TP Hồ Chí Minh ngày 24-1-2014 làm 4 người chết; vụ cháy tại quán ka-ra-ô-kê Nhật Thực, 43 Giảng Võ, Đống Đa, Hà Nội ngày 3-5-2014 làm 5 người chết; vụ cháy quán ka-ra-ô-kê Nonstop, phường Đông Kinh, TP Lạng Sơn ngày 6-11-2014 làm 4 người chết...

Cán bộ, chiến sĩ Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội phối hợp cùng Cảnh sát PCCC dập lửa tại kho hàng Công ty CP len Hà Đông, phường Vạn Phúc, quận Hà Đông, TP Hà Nội.

Kết quả phân tích, đánh giá tình hình cháy và thiệt hại tại nhà dân, cơ sở sản xuất và phương tiện giao thông cho thấy, ở địa bàn thành thị là: 1.124 vụ (chiếm 55,5%); địa bàn nông thôn là: 901 vụ (chiếm 44,5%). Trong đó, khu vực kinh tế xảy ra cháy: Kinh tế tư nhân 1.741 vụ (chiếm 86%); kinh tế nhà nước 168 vụ (chiếm 8,3%); kinh tế tập thể 86 vụ (chiếm 4,2%); liên doanh và 100% vốn nước ngoài 30 vụ (chiếm 1,5%). 

Chủ động trong phòng, chống

Theo Thiếu tướng Đoàn Việt Mạnh, Cục trưởng Cục Cảnh sát PCCC và CNCH: Mùa khô và dịp Tết Nguyên đán sắp tới là thời kỳ cao điểm về nguy cơ cháy, nổ, vì độ ẩm trong không khí thấp, vật liệu khô, rất dễ bắt cháy… Thời điểm cuối năm thường xảy ra các sự cố cháy, nổ ở các chợ, trung tâm thương mại hay khu dân cư bởi đây là thời điểm tiểu thương tích trữ hàng hóa để bán dịp Tết và người dân hay tổ chức cúng bái, đốt vàng mã... Một nguyên nhân nữa đây cũng là thời điểm nhu cầu sử dụng lửa, điện và nhiên liệu phục vụ sản xuất, kinh doanh tăng cao. Tại các cơ sở sản xuất, việc tăng ca, tăng thiết bị sản xuất trong khi hệ thống điện không thay đổi dẫn đến quá tải, chập mạch gây cháy. Còn tại các chợ, do lượng người tham gia giao thương lớn, cũng là nguyên nhân làm tăng nguy cơ cháy nổ. Việc sử dụng lửa, điện, khí đốt hóa lỏng, thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã phục vụ sinh hoạt trong dịp Tết tại các gia đình cũng tăng cao so với thời gian trước. Đây chính là những yếu tố tiềm ẩn cháy nổ, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. 

Còn theo Cục Cảnh sát PCCC và CNCH: Nguyên nhân gây cháy do sự cố hệ thống điện và thiết bị điện; sơ suất trong sử dụng lửa, xăng, dầu và khí đốt; sự cố kỹ thuật; do đốt (chủ yếu là đốt do mâu thuẫn cá nhân, tâm thần, say rượu)... 

Để chủ động PCCC, mới đây, UBND TP Hà Nội vừa có văn bản chỉ đạo Sở Cảnh sát PCCC tập trung lực lượng kiểm tra tất cả các chợ (đặc biệt các chợ lớn hạng 1, 2 hoạt động kinh doanh cả ngày) về công tác PCCC. Theo đó, những trường hợp không bảo đảm công tác PCCC, Sở Cảnh sát PCCC thực hiện nghiêm theo quy định của pháp luật. Đối với những trường hợp đặc biệt, Hà Nội yêu cầu Sở Cảnh sát PCCC phối hợp với UBND quận, huyện, thị xã đình chỉ hoạt động chợ để chấn chỉnh công tác quản lý, đầu tư cải tạo sửa chữa nhằm bảo đảm công tác PCCC tại chợ. 

Còn ông Tô Xuân Thiều, Phó giám đốc Sở Cảnh sát PCCC TP Hà Nội khẳng định: Để phòng, chống cháy nổ, nhất là dịp Tết Nguyên đán Ất Mùi, người dân, doanh nghiệp phải luôn có ý thức phòng cháy là trên hết. Sự chung tay, ý thức cao của các cấp, ngành, nhân dân và doanh nghiệp đối với công tác PCCC sẽ là yếu tố quyết định, hạn chế các vụ hỏa hoạn có thể xảy ra. Để hạn chế được tình trạng cháy, nổ, trước hết các cơ quan chức năng cần tăng cường xây dựng kế hoạch kiểm tra tổng thể công tác PCCC tại các khu dân cư, nhất là các khu dân cư có nguy cơ cháy cao. Trong đó chú ý kiểm tra các cơ sở sản xuất nhỏ xen lẫn khu dân cư. Ngoài ra, phải tổng kiểm tra toàn bộ hệ thống lưới điện, đặc biệt trong mùa mưa để có giải pháp nâng cấp và xử lý khắc phục những khu vực lưới điện có nguy cơ xảy ra cháy, nổ. Bên cạnh đó, phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền về PCCC đến tận các hộ dân, các cơ sở kinh doanh, sản xuất... từ đó nâng cao ý thức tự giác của mỗi người để xây dựng phong trào toàn dân tham gia PCCC. Mặt khác, các chủ cơ sở sản xuất và kinh doanh, các nhà đầu tư, ban quản lý... thường xuyên tổ chức bảo quản, bảo dưỡng các phương tiện PCCC như máy bơm chữa cháy, bình chữa cháy... bảo đảm các phương tiện này luôn hoạt động tốt.

Bài và ảnh: PHAN ANH