Trong khi hàng nghìn hộ dân, cơ quan, đơn vị, các cơ sở tôn giáo khác nghiêm túc chấp hành việc thu hồi đất vì lợi ích chung thì Ban quản lý chùa Liên Trì đã không chấp hành, có nhiều hành vi tán phát nhiều thông tin sai lệch; ngăn cản việc thu hồi; vu cáo chính quyền địa phương với những thông tin sai lệch, gây ảnh hưởng đến tiến độ quy hoạch KĐTM hiện đại nhất của TP Hồ Chí Minh.
Thu hồi đúng quy định, ưu tiên bồi thường, hỗ trợ di dời
Từ năm 1996, trên cơ sở được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, phê duyệt quy hoạch tổng thể, UBND TP Hồ Chí Minh đã thực hiện các thủ tục quy hoạch, giải tỏa, bồi thường cho các hộ dân, cơ quan, tổ chức ở trên diện tích đất 6.214.328m2 tại các phường: An Khánh, Bình An, Bình Khánh, An Lợi Đông và Thủ Thiêm thuộc quận 2 để tiến hành xây dựng KĐTM Thủ Thiêm, nhằm đưa bán đảo Thủ Thiêm thành đô thị trung tâm hiện đại trong tương lai. Sau khi hoàn tất các quy hoạch chi tiết, TP Hồ Chí Minh đã thực hiện di dời hơn 14.000 hộ dân và các công trình hạ tầng, cơ sở thờ tự, tín ngưỡng, tôn giáo để thực hiện theo quy hoạch. Từ năm 2005 đến nay, đã có 99,05% người dân và các tổ chức, đơn vị liên quan nghiêm túc thực hiện chủ trương, chính sách, di dời và chấp nhận các chính sách hỗ trợ của Nhà nước. UBND TP Hồ Chí Minh đã tổ chức xây dựng và hoàn tất khu tái định cư với 12.500 căn hộ để bố trí tái định cư cho các hộ dân. Chùa Liên Trì ở số 153 đường Lương Định Của, phường An Khánh, quận 2 là một trong số 22 cơ sở thờ tự, tôn giáo thuộc diện giải tỏa, thu hồi đất, bố trí vị trí mới để xây dựng khu đa chức năng và hệ thống đường giao thông khu đô thị mới.
Tổ đình Đông Hưng mới được xây dựng khang trang sau khi thực hiện tốt việc thu hồi đất xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Để thực hiện việc thu hồi đất, di dời chùa Liên Trì, từ năm 2009, UBND quận 2 đã tổ chức thông báo, vận động, hiệp thương yêu cầu ban quản lý chùa Liên Trì thực hiện các kế hoạch di dời như các cơ sở, hộ dân khác theo chủ trương, kế hoạch, chính sách chung của KĐTM Thủ Thiêm. Bà Trần Thị Thu Vân, Phó trưởng phòng Tái định cư thuộc Ban bồi thường, giải phóng mặt bằng quận 2 cho biết: UBND quận đã vận dụng các chính sách bồi thường, ưu tiên, tạo điều kiện hết mức để Ban quản lý chùa Liên Trì di dời đến cơ sở mới. Chùa được hỗ trợ bồi thường hơn 9,75 tỷ đồng cho diện tích đất thu hồi là 620,64m2 (trong đó có diện tích 609,75m2 đủ điều kiện bồi thường và diện tích 10,89m2 chiếm dụng rạch không đủ điều kiện bồi thường), đồng thời tái bố trí nền đất có diện tích rộng 698,1m2 trong khu dân cư rộng 50ha tại phường Cát Lái, quận 2 để nhà chùa xây dựng cơ sở mới. Diện tích đất mới này lớn hơn diện tích đất chùa cũ bị thu hồi 88m2 và được Nhà nước đầu tư sẵn cơ sở hạ tầng, một căn nhà điều hành để ban quản lý chùa có thể xây dựng cơ sở mới thuận lợi.
Đã không chấp hành di dời, còn vu cáo, kích động
Mặc dù được hưởng rất nhiều chính sách ưu tiên, hỗ trợ trong bồi thường, giải tỏa, nhưng Ban quản lý chùa Liên Trì đã không chấp hành, hợp tác với cơ quan chức năng, phản đối, ngăn cản kế hoạch thu hồi đất. Trong đó có ông Phan Ngọc Ấn, pháp danh Thích Không Tánh, người đại diện cai quản phần đất chùa Liên Trì, đã có nhiều hành vi vu cáo, lôi kéo những người khác, các phật tử để kích động tham gia tạo dư luận phản đối, ngăn cản kế hoạch thu hồi đất chùa Liên Trì của chính quyền địa phương. Trong các năm qua, ông Phan Ngọc Ấn đã lợi dụng các trang mạng, liên tục đưa những bản “Thông bạch”, “Thông báo khẩn” với nhiều thông tin sai lệch, bóp méo sự thật về những mục đích để thu hồi diện tích chùa, vu cáo chính quyền địa phương đàn áp tôn giáo… Hơn nữa, cá nhân vị hòa thượng này đã bộc lộ ý đồ lợi dụng việc thu hồi đất chùa để xin tị nạn chính trị khi chùa Liên Trì bị giải tỏa; kêu gọi một số người dân, phật tử đến chùa để phát biểu phê phán việc di dời chùa; tổ chức chụp ảnh, quay video và đưa thông tin sai lệch lên mạng xã hội, các trang mạng ở nước ngoài; tuyên bố tuyệt thực để lôi kéo các đối tượng khác phản đối, ngăn cản việc thu hồi đất, vu cáo chính quyền quận 2 vi phạm về tự do tôn giáo… Những hành vi này đã tiếp tay cho các tổ chức phản động trong và ngoài nước lợi dụng vu cáo sai lệch về vấn đề tôn giáo, nhân quyền và khiến cho sự việc trở nên phức tạp. Theo tư liệu và tìm hiểu của chúng tôi, ông Phan Ngọc Ấn đã từng bị Tòa án Nhân dân TP Hồ Chí Minh tuyên phạt 5 năm tù do cùng tham gia với Thích Quảng Độ (tên thật là Đặng Phúc Tuệ, sinh năm 1927) thực hiện các hành vi phá hoại chính sách đại đoàn kết dân tộc, lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước. Những năm qua, ông Ấn và một số đối tượng công khai có những hành vi lợi dụng việc khiếu kiện về đất đai để có những hành vi phản đối, vu cáo chủ trương của Đảng và Nhà nước ta trong vấn đề thu hồi đất, vi phạm nhân quyền, tổ chức gặp mặt một số đối tượng cực đoan chống phá các chủ trương, chính sách, đường lối của Đảng, Nhà nước ta. Hiện nay, cơ sở thờ tự chùa Liên Trì không trực thuộc và không tham gia sinh hoạt phật sự với Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Sau khi xác minh, Ban trị sự Thành hội Phật giáo TP Hồ Chí Minh khẳng định: “Chùa Liên Trì do thầy Thích Không Tánh, thế danh Phan Ngọc Ấn cai quản, không có quyết định bổ nhiệm trụ trì của Thành hội Phật giáo, không tham gia sinh hoạt phật sự với Giáo hội Phật giáo Việt Nam”
Cần kiên quyết thu hồi, xử lý hành vi trái pháp luật
Theo chúng tôi tìm hiểu, trong KĐTM Thủ Thiêm có các cơ sở tôn giáo, thờ tự, tín ngưỡng thuộc diện thu hồi, giải tỏa và đến nay đã ổn định ở nơi thờ tự mới khang trang hơn, giúp hoạt động sinh hoạt tôn giáo ổn định. Chị Nguyễn Thị Phụng, người dân ở quận 2 cho biết: Thực hiện quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm là chủ trương lớn được hàng chục nghìn người dân, phật tử, cơ sở thờ tự, cơ quan, đơn vị ở quận 2 đã đồng thuận, hưởng ứng, di dời đúng quy định và nay đã ổn định hoạt động. Ban quản lý chùa Liên Trì không chấp hành việc bồi thường, di dời là sai trái, đi ngược lại lợi ích chung của nhân dân quận 2 và cả thành phố trong việc xây dựng KĐTM Thủ Thiêm.
Đồng chí Nguyễn Phước Hưng, Phó chủ tịch UBND quận 2 cho biết: Thực hiện quy hoạch KĐTM Thủ Thiêm, thời gian qua đã có 22 cơ sở thờ tự, tôn giáo, tín ngưỡng ở quận 2 đồng thuận, di dời đến vị trí mới, trong đó có 10 chùa. Các cơ sở này sau khi được bố trí đã có diện tích mới rộng rãi hơn. Hành vi phản đối, cản trở của ông Phan Ngọc Ấn và một số đối tượng khác đã làm chậm tiến độ thực hiện quy hoạch xây dựng KĐTM Thủ Thiêm.
Qua tìm hiểu thực tế, chúng tôi đều thấy các cơ sở thờ tự, chùa mới như: Tổ đình Đông Hưng, chùa Đông Thạnh, chùa Hội Đức, chùa Thiền Tịnh, chùa Từ Phong, thánh thất cao đài Thủ Thiêm, tịnh thất Phước Quang, tịnh xá Như Lai, tịnh xá Ngọc Thanh… sau khi di dời đến vị trí mới trên địa bàn quận 2 đều có cơ sở khang trang, thu hút được nhiều phật tử, người trong đạo đến hành lễ. Theo thầy Thích Chúc Đạo, Trụ trì Tổ đình Đông Hưng, phường An Phú, quận 2, UBND quận 2 đã tạo điều kiện tái bố trí diện tích mới rộng hơn và hỗ trợ kinh phí xây dựng nên chùa Đông Hưng mới có được cơ sở khang trang, rộng rãi như hiện nay. Chùa mới không còn cảnh hạ tầng bị xuống cấp, ngập nước vào mùa mưa như ở chùa cũ. Nhờ đó, chùa mới thu hút được nhiều phật tử đến sinh hoạt tôn giáo và chúng tôi cũng yên tâm tu tập, hành đạo.
Sau nhiều lần tiếp xúc, hiệp thương vận động, ông Phan Ngọc Ấn cùng các cá nhân khác trong Ban quản lý chùa Liên Trì vẫn không chịu chấp nhận, có nhiều hành vi ngăn cản, phản đối không chịu bàn giao đất thu hồi nên mới đây, UBND quận 2 đã ra quyết định cưỡng chế thu hồi đất để bảo đảm thực hiện quy hoạch xây dựng KĐTM Thủ Thiêm. Quyết định này đã được dư luận đồng tình và nhiều người cho rằng, cần phải kiên quyết để thực hiện nghiêm việc di dời chùa Liên Trì. Đối với các hành vi vu cáo, lôi kéo các đối tượng để ngăn cản việc thu hồi đất của ông Phan Ngọc Ấn và một số cá nhân khác là vi phạm pháp luật, cần được cơ quan chức năng vào cuộc, xử lý nghiêm khắc. Việc xử lý thu hồi, giải tỏa chùa Liên Trì và một số công trình khác dứt điểm sẽ giúp quận 2 hoàn thành kế hoạch bồi thường, giải tỏa để thực hiện xây dựng KĐTM Thủ Thiêm hiện đại, trở thành trung tâm hành chính thương mại, kinh tế, văn hóa, xã hội hiện đại, văn minh của TP Hồ Chí Minh.
Bài và ảnh: ĐẶNG BẢO MINH