Bất nhất trong thực hiện chính sách giải tỏa, bồi thường
Trong đơn khiếu nại gửi tới Báo Quân đội nhân dân, ông Lưu Văn Thắng trú tại ấp Hiệp Trường, xã Hiệp Tân (Hòa Thành, Tây Ninh) có phần đất bị ảnh hưởng bởi các dự án cho biết, gia đình ông có một phần diện tích đất 3.400m2 thuộc thửa đất số 140, 141 tại phường 1, TP Tây Ninh. Đây là phần đất của mẹ ông Thắng-Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Thân, sinh năm 1914 (đã qua đời) để lại cho 10 người con (hiện 7 người còn sống). Không chỉ được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng mà do có những đóng góp với cách mạng, bà Thân còn được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất.
Tìm hiểu về nguồn gốc đất, chúng tôi được biết, bà Thân mua thửa đất trên ngày 28-9-1992 của bà Võ Thị Dư, được UBND phường 1, thị xã Tây Ninh (nay là TP Tây Ninh) chứng thực việc sang nhượng và chứng thực xác định rõ trong phần đất bán có diện tích 1.500m2 là đất thổ cư. Trên diện tích 1.500m2 được xây dựng nhà ở vì trước đây vợ chồng bà Dư chia cho 6 người con, mỗi người 250m2 để làm nhà và đã được chính quyền địa phương xác nhận ngày 29-12-1989.
    |
 |
|
Các quyết định thu hồi đất của UBND TP Tây Ninh đối với mảnh đất của gia đình ông Lưu Văn Thắng. |
Sau khi mua, bà Thân cho các con tiếp nhận các căn nhà trên; ngày 4-5-2001, thay mặt gia đình, ông Lưu Văn Thắng làm đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (đất ở đô thị) và được UBND phường 1, TP Tây Ninh xác nhận đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận đất thổ cư diện tích 2.981,2m2. Trong quá trình sử dụng diện tích đất trên, gia đình ông Thắng đóng thuế cho Nhà nước với mức thuế của đất thổ cư. Ngày 17-5-2001, UBND phường 1, TP Tây Ninh xác định mốc thời gian sử dụng đất từ ngày 28-9-1992 và công nhận diện tích 2.981,2m2 là loại đất thổ cư.
Năm 2001, UBND tỉnh Tây Ninh tiến hành nâng cấp, mở rộng đường Trần Hưng Đạo giáp với mảnh đất trên của gia đình ông Thắng. Dự án này đã thu hồi 829,06m2 đất của gia đình ông Thắng và được UBND tỉnh ra các quyết định: Số 1399/QĐ-CT và số 128/QĐ-CT ngày 29-4-2003, số 430/QĐ-CT đều xác định 829,06m2 đất mặt đường Trần Hưng Đạo của gia đình ông Thắng được bồi thường theo giá đất thổ cư. Tuy nhiên, khi tiến hành đền bù, giải tỏa, UBND TP Tây Ninh lại làm ngược với quyết định của UBND tỉnh khi ra quyết định không công nhận phần diện tích trên là đất thổ cư, chỉ bồi thường theo mức là đất trồng cây lâu năm.
Tiếp đó, ngày 28-10-2016, UBND tỉnh Tây Ninh ban hành quyết định về việc phê duyệt dự án đầu tư, xây dựng công trình nâng cấp, cải tạo và ngầm hóa đường 30-4 cũng ảnh hưởng vào phần đất của gia đình ông Thắng. Tại dự án này, UBND TP Tây Ninh ban hành hai quyết định, thu hồi tổng cộng 2.047,7m2 đất của gia đình ông Thắng với xác định nguồn gốc là đất trồng cây lâu năm chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ngày 29-10-2018, UBND TP Tây Ninh có Quyết định số 193/QĐ-UBND về việc bồi thường, hỗ trợ đối với ông Lưu Văn Thắng số tiền gần 12,3 tỷ đồng, không công nhận diện tích đất thổ cư trên diện tích đất của gia đình ông Thắng.
Trước sự việc bất nhất này, gia đình ông Thắng làm đơn khiếu nại đến cơ quan chức năng. Ông Thắng cho rằng: "Diện tích đất của gia đình có nguồn gốc hợp lý, đúng quy định pháp luật. Đất và các giấy tờ hợp pháp đều có trước thời điểm năm 1993 (khi Luật Đất đai) ra đời, được các cơ quan chức năng qua nhiều năm xác lập là đất thổ cư. Trong các quyết định của UBND tỉnh Tây Ninh cũng xác định rõ phần đất thu hồi dọc tuyến đường Trần Hưng Đạo là đất thổ cư, nhưng UBND TP Tây Ninh đã bỏ qua các quyết định này và các căn cứ pháp lý, nguồn gốc đất, áp dụng chính sách đền bù sai lệch gây thiệt hại đối với gia đình tôi. Khi chúng tôi khiếu nại thì UBND TP Tây Ninh lại cho rằng phần đất lấy của gia đình chúng tôi để làm đường là thuộc đất công, không bồi thường".
Khi gia đình ông Thắng tiếp tục khiếu nại, UBND TP Tây Ninh xem xét giải quyết và chỉ công nhận thêm 200m2 trong tổng số 829,06m2 là đất thổ cư và bổ sung giá trị bồi thường thêm 4,36 tỷ đồng. Cách giải quyết khiếu nại và bồi hoàn nêu trên không thấu tình đạt lý, khiến gia đình ông Thắng khiếu nại nhiều lần.
Đền bù không đúng quy định
Ông Thanh Tâm, cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Tây Ninh lý giải: Việc thực hiện đền bù cho gia đình ông Thắng khác với quyết định của UBND tỉnh Tây Ninh là vì quá trình xem xét các căn cứ pháp lý để đền bù do diện tích đất cần thu hồi không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất xác định là thổ cư nên không thể bồi thường. Giờ đây, UBND tỉnh Tây Ninh ra quyết định giải quyết như thế nào thì UBND TP Tây Ninh sẽ thực hiện như thế.
Làm việc với chúng tôi, ông Nguyễn Hữu Mỹ, Phó chủ tịch UBND TP Tây Ninh cho biết: Việc áp dụng bất nhất trong chính sách đền bù cho gia đình ông Thắng là có sai và đã thực hiện rút kinh nghiệm đối với cơ quan chuyên môn. Mới đây, khi giải quyết khiếu nại của ông Thắng, UBND tỉnh đã tổ chức đối thoại và xem xét các căn cứ pháp lý, các cơ quan chuyên môn UBND tỉnh Tây Ninh đã xác định việc khiếu nại của ông Thắng là có cơ sở và đang xem xét để giải quyết, đền bù bổ sung. Sự việc trên là do cơ quan chuyên môn vận dụng pháp luật chưa hợp lý; chính sách đền bù đối với dự án chưa thống nhất ở các giai đoạn…
Một điều bất hợp lý khác là việc cơ quan chức năng TP Tây Ninh thực hiện đền bù đối với phần diện tích đất của gia đình ông Thắng sai quy định. Dự án mở rộng đường Trần Hưng Đạo ảnh hưởng đến phần đất của ông Thắng đã được hoàn thành từ năm 2004. Tuy nhiên, khi thực hiện đền bù cho gia đình ông Thắng, UBND TP Tây Ninh lại lấy từ nguồn kinh phí bồi thường của dự án mở rộng đường 30-4. Khi đền bù lại không lấy khung giá đền bù của dự án mở rộng đường 30-4 mà tự xác định riêng, không theo dự án nào cả. Cách giải quyết không đúng quy định nêu trên khiến sự việc khiếu nại kéo dài. Ông Thắng bày tỏ sẵn sàng di dời nơi ở để giao đất làm công viên, làm đường nhưng mong cơ quan chức năng đền bù hợp lý, đúng quy định.
Bài và ảnh: TUẤN KIÊN