Cần sự vào cuộc của toàn xã hội

Những con số đáng báo động

Mặc dù sự việc 5 nữ sinh lớp 9 bị lừa bán sang bên kia biên giới và được cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế (BPCKQT) Lào Cai giải cứu thành công xảy ra cách đây đã hơn 3 tháng, nhưng người dân ở thôn Chí Sáng, xã Sin Súi Hồ, huyện Phong Thổ (tỉnh Lai Châu) vẫn chưa hết lo lắng. Đặc biệt, đối với các nữ sinh là nạn nhân trong vụ án này, từ khi được trả về với gia đình, các em đều không dám đi ra khỏi thôn…

Cung cấp thông tin về vụ việc trên, chúng tôi được Thiếu tá Nguyễn Bình Trọng, Phó đồn trưởng Đồn BPCKQT Lào Cai cho biết: Ngày 4-3-2016, tại khu vực biên giới cách Mốc 104 khoảng 500m về phía hạ lưu sông Nậm Thi (thuộc tổ 9, phường Lào Cai, TP Lào Cai), trong khi làm nhiệm vụ tuần tra bảo vệ biên giới, cán bộ, chiến sĩ Đồn BPCKQT Lào Cai đã phát hiện, bắt giữ đối tượng Tẩn Tả Mẩy và giải cứu 5 nạn nhân nữ, đang là học sinh lớp 9, cùng là người dân tộc Dao, trú tại xã Sin Súi Hồ, huyện Phong Thổ (tỉnh Lai Châu). Qua đấu tranh khai thác, đối tượng Tẩn Tả Mẩy khai đã dùng mạng xã hội Zalo để kết bạn với các học sinh nữ rồi lừa đưa các nạn nhân về khu vực Cửa khẩu quốc tế Lào Cai để bán sang Trung Quốc với giá 5 triệu đồng/người… “Đây là một trong nhiều vụ án điển hình mà các đối tượng sử dụng công nghệ thông tin và mạng xã hội để lôi kéo, dụ dỗ các nạn nhân đã được đơn vị triệt phá trong thời gian vừa qua”, Thiếu tá Nguyễn Bình Trọng cho biết thêm.

Theo số liệu thống kê của Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm-Bộ tư lệnh BĐBP, từ năm 2011 đến 2015, lực lượng BĐBP 7 tỉnh trên tuyến biên giới phía Bắc (gồm: Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh) đã phát hiện, phối hợp xử lý 1.543 vụ án liên quan đến hành vi buôn bán phụ nữ và trẻ em qua biên giới, giải cứu được hơn 3.100 nạn nhân. Các tỉnh phát hiện nhiều vụ việc liên quan đến buôn bán phụ nữ, trẻ em qua biên giới là: Lào Cai, Cao Bằng, Quảng Ninh và Lạng Sơn. Hầu hết các nạn nhân đều ít tuổi, có nhiều nạn nhân đang là học sinh tiểu học, trung học cơ sở. Ngoài ra, còn có một số nạn nhân do thiếu hiểu biết pháp luật, cộng với tính ham chơi, lười lao động, tâm lý muốn kiếm tiền nhanh, nên đã bị các đối tượng tội phạm tìm cách làm quen, rồi lừa qua biên giới bán. Có những đối tượng đã thực hiện trót lọt nhiều vụ liên tiếp mới bị phát hiện, bắt giữ…

Nhiều thủ đoạn tinh vi

Thiếu tướng Nguyễn Cảnh Hiền, Phó tư lệnh BĐBP, là người đã có nhiều năm kinh nghiệm trong chỉ đạo đấu tranh với các loại tội phạm xảy ra trên địa bàn biên giới, cho biết: Do đặc điểm tự nhiên về địa lý của nước ta, trong những năm qua, các đối tượng đã triệt để lợi dụng địa hình đồi núi, sông suối, các đường mòn, mối quan hệ dòng họ, huyết thống lâu đời hoặc quen biết để thực hiện nhiều vụ lừa bán phụ nữ sang Trung Quốc. Các đối tượng phạm tội đã tạo lập các đường dây, ổ nhóm, cấu kết chặt chẽ giữa các đối tượng ở nước ngoài với các đối tượng ở khu vực biên giới và các đối tượng từ các tỉnh nội địa…

Qua khảo sát tại một số địa phương, chúng tôi được biết, cùng với những thủ đoạn như: Lợi dụng lòng tin, tình cảm yêu đương, hoàn cảnh khó khăn, tâm lý ham làm giàu, sự kém hiểu biết về pháp luật… thời gian gần đây, các đối tượng tội phạm buôn bán phụ nữ, trẻ em đã triệt để sử dụng các trang mạng xã hội như facebook, Zalo... để làm quen, rồi hứa giới thiệu công việc có thu nhập cao, để lừa gạt các nạn nhân. Bên cạnh đó, các đối tượng còn triệt để lợi dụng phong tục “kéo vợ” của đồng bào dân tộc Mông để giả vờ yêu đương, hứa hẹn kết hôn, đưa đi thăm gia đình, đi chơi, đi sinh nhật v.v.. sau đó cùng đồng bọn đưa nạn nhân đến khu vực biên giới hẻo lánh để bán. Để tránh sự phát hiện, truy bắt của lực lượng chức năng, thời gian gần đây, các đối tượng đã thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn hoạt động với các chiêu trò ngày càng tinh vi, xảo quyệt như: Môi giới qua nhiều khâu trung gian khác nhau, sử dụng hộ chiếu giả và lợi dụng kẽ hở trong việc cấp giấy thông hành xuất nhập cảnh qua cửa khẩu cho nhân dân khu vực biên giới hoặc chúng hướng dẫn để nạn nhân tự vượt biên qua biên giới.

Tuyên truyền sâu rộng, nâng cao cảnh giác

Trao đổi với chúng tôi về việc đấu tranh với các loại tội phạm buôn bán người, đặc biệt là buôn bán phụ nữ, trẻ em, Thiếu tướng Nguyễn Văn Nam, Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng BĐBP, cho biết: Để đấu tranh hiệu quả với loại tội phạm này, trước hết lãnh đạo, chỉ huy các lực lượng chức năng cần tiếp tục chỉ đạo cán bộ, chiến sĩ ở các đơn vị như BĐBP, Công an, Hải quan… phát huy tinh thần trách nhiệm, làm tốt công tác nghiệp vụ cơ bản, nắm chắc tình hình địa bàn nội, ngoại biên, quản lý chặt chẽ các loại đối tượng, kịp thời phát hiện, đấu tranh, xử lý kiên quyết các đối tượng phạm tội. Khi phát hiện dấu hiệu, phải kịp thời xác lập các chuyên án đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm tội phạm và tập trung giải cứu các nạn nhân trước khi bị các đối tượng đưa sang bên kia biên giới...

Để góp phần ngăn chặn và đẩy lùi loại hình tội phạm này, theo chúng tôi, cấp ủy, chính quyền ở mỗi địa phương cần có sự chỉ đạo đối với các tổ chức chính trị, xã hội, đoàn thể, cùng phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng để làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động, giúp người dân nâng cao ý thức cảnh giác, tự bảo vệ con em mình trước những âm mưu, thủ đoạn mới của các đối tượng tội phạm. Đồng thời, cần tích cực triển khai các chương trình, dự án phát triển kinh tế, văn hóa-xã hội, không ngừng nâng cao đời sống cho nhân dân khu vực biên giới, vùng sâu, vùng xa.

Bài và ảnh: CHU ANH - LÊ TRANG