QĐND - Đường dây nóng Báo Quân đội nhân dân (QĐND) ngày 4-4 có đăng tin một số hộ dân tại xã Thạch Sơn, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ phản ảnh ở địa phương có xảy ra tình trạng lừa đảo đi xuất khẩu lao động (XKLĐ) sang Cộng hòa Síp gây hậu quả nghiêm trọng. Phóng viên Báo QĐND đã về địa phương tìm hiểu sự việc này.

Về xã Thạch Sơn, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, chúng tôi cảm nhận rõ không khí ảm đạm của vùng quê nghèo này sau khi vụ lừa đảo đưa người đi XKLĐ bị vỡ lở. Vụ lừa đảo do bà Trần Thị Thắng (nguyên Chủ tịch UBND xã) ở khu 1, xã Thạch Sơn đứng đầu thực hiện. Được biết, lợi dụng uy tín đã từng 10 năm làm Chủ tịch UBND xã, lại có con trai đang lao động tại Cộng hòa Síp, bà Thắng đã "đánh" vào tâm lý muốn được đổi đời của những người dân nghèo bằng cách đi vận động người dân ở địa phương nộp tiền để đi XKLĐ tại Cộng hòa Síp.

Với những lời “đường mật” như đi sang Cộng hòa Síp lao động, công việc nhàn hạ, lương từ 14 đến 17 triệu đồng/tháng; thủ tục nhanh gọn, không cần phải học tiếng và kiểm tra sức khỏe, mà chỉ cần nộp 120 triệu đồng là đi XKLĐ ngay..., đường dây lừa đảo của bà Thắng đã lừa được không ít người nhẹ dạ, cả tin. Cụ thể là đã có 24 người dân tại địa phương bị “sập bẫy”, họ đã “tình nguyện” vay mượn và nộp tổng số tiền là 2 tỷ 450 triệu đồng để nhờ lo cho đi XKLĐ tại Cộng hòa Síp. Đã có 10/24 người nộp tiền được đưa sang Cộng hòa Síp làm việc. Số người này khi đặt chân đến xứ người mới biết mình bị lừa, không phải đi XKLĐ, mà thực chất là bị đi lao động khổ sai.

Những người dân xã Thạch Sơn bị lừa thất thần vì hạn trả nợ càng ngày càng đến gần.

Sau một thời gian làm việc vất vả, mỗi ngày phải làm việc từ 14 đến 15 giờ, lương không có, hằng ngày chủ sử dụng lao động cho ăn uống vô cùng kham khổ, cả 10 người này đã tìm cách trốn về nước. Đến nay, đã có 8 người trở về nước an toàn, còn một người đã trốn sang nước khác và một người từ Tết Nguyên đán Ất Mùi 2015 đến giờ vẫn chưa thể liên lạc được.

Anh Nguyễn Văn Thuận, sinh năm 1995, ở khu 6, xã Thạch Sơn, một trong 8 người đã trở về từ Cộng hòa Síp cho biết: Thời gian lao động ở Síp cũng như quá trình lưu lạc là một nỗi ám ảnh quá lớn đối với tôi. Khi biết mình bị lừa, tôi ra sân bay mua vé về Việt Nam. Thật không may, tôi bị một nhóm người lạ mặt bắt giữ, áp tải cho lên một máy bay. Tôi mượn điện thoại của người bên cạnh nhắn tin về cho gia đình báo tin là đã bị bắt đưa lên một máy bay nhưng không biết đi đâu. Sau khi máy bay hạ cánh, tôi mới biết mình bị ép đưa sang Thổ Nhĩ Kỳ. Lang thang nơi đất khách quê người, may sao tôi gặp được người dân địa phương giúp đỡ đưa đến bốt điện thoại công cộng và giúp liên lạc với gia đình. Sau đó, tôi được Đại sứ quán của Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ giúp đỡ về Cộng hòa Síp làm lại giấy tờ và trở về Việt Nam”.

Ông Nguyễn Công Lực tiếp lời con: “Vì nhẹ dạ cả tin và thiếu hiểu biết về pháp luật nên vợ chồng tôi mới đi vay mượn lo cho con đi XKLĐ. Mong cho con đổi đời, nào ngờ lại đẩy con vào chỗ chết. Khi nhận được tin nhắn của con, chân tay tôi bủn rủn và tôi đã lên báo cáo sự việc với Sở Ngoại vụ tỉnh Phú Thọ. Sau khi nhận được thông tin, Bộ Ngoại giao đã thông báo với gia đình cố gắng liên lạc với cháu xem cháu ở đâu, họ sẽ đến đón cháu trong thời gian nhanh nhất. Chỉ 2 tiếng đồng hồ, sau khi liên lạc với gia đình, con tôi đã được đón, cho ăn uống và làm thủ tục về nước”.

Ông Lê Quang Vinh, Phó chủ tịch UBND xã Thạch Sơn, cho biết: Từ trước đến nay, công tác XKLĐ của xã làm rất tốt và hồ sơ vô cùng chặt chẽ, mỗi năm xã có hơn 10 người đi lao động ở các nước. Riêng trường hợp của bà Thắng thì mọi thủ tục đều nói miệng nên xã không được biết. Năm 2013, bà Thắng có lên làm thủ tục cho con trai bà là Cường đi XKLĐ tại Cộng hòa Síp, một thời gian sau thì anh này đón vợ là Duyên sang cùng. Năm 2014, có một số hộ dân theo bà Thắng để đi XKLĐ tại nước này, nhưng do hộ chiếu của mọi người là hộ chiếu du lịch nên không cần xin xác nhận của xã. Chính vì vậy, chính quyền địa phương không nắm được. Sau khi sự việc xảy ra, xã đã tuyên truyền vận động những người đã nộp tiền thì không đi nữa. Cùng với đó, chúng tôi tổ chức đoàn công tác đến thăm hỏi, động viên các gia đình bị nạn. Về hành vi của bà Thắng, xã không có đủ thẩm quyền để giải quyết. Hiện tại, chúng tôi đã chủ động phối hợp, cung cấp thông tin theo yêu cầu của các cơ quan chức năng.

Được biết, mẹ con bà Thắng không được cơ quan chức năng cấp giấy phép để đưa người đi lao động ở nước ngoài. Vào tháng 7-2014, khi bị triệu tập lên Công an huyện Lâm Thao để làm rõ một số vấn đề, bà Thắng đã khai: Sau khi nhận tiền của người dân, bà đã chuyển hết sang Cộng hòa Síp cho con trai. Ngoài giấy biên nhận do bà Thắng ký, thì tất cả chỉ là thỏa thuận miệng.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lại Thanh Tú, Phó trưởng phòng Lao động-Thương binh và Xã hội huyện Lâm Thao, khẳng định: Sau khi nhận được phản ảnh của người dân, UBND huyện đã chỉ đạo Công an huyện và Phòng Lao động-Thương binh và Xã hội xuống làm việc với xã, nghe tâm tư, nguyện vọng của dân. Đây là vụ việc phức tạp, bên công an tiếp tục điều tra. Khi có kết luận chính thức từ cơ quan điều tra thì các cơ quan chức năng khác mới có thể giải quyết. Hiện nay, UBND huyện xem xét và đề nghị giải quyết theo hai hướng: Giải quyết việc làm cho những gia đình gặp khó khăn và bố trí đào tạo nghề miễn phí cho những nạn nhân bị lừa. Nếu ai không có nhu cầu học nghề, huyện sẽ giới thiệu đến trung tâm việc làm của tỉnh để có thể vào làm tại các khu công nghiệp.

Dư luận nhân dân rất mong các cơ quan chức năng làm rõ và xử lý nghiêm minh vụ lừa đảo nêu trên. Song đây cũng là bài học cảnh tỉnh cho những người nhẹ dạ cả tin và thiếu hiểu biết pháp luật, dễ dẫn đến bị lừa. Hiện nay, việc đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài vẫn được các cơ quan Nhà nước tiến hành. Vì vậy, nếu ai có nhu cầu thì liên hệ với chính quyền địa phương để tìm hiểu.

Bài và ảnh: NGUYỄN HUYỀN TRANG