QĐND -  Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhân dân ta đã làm nên cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám thành công, giật tung xiềng xích hơn 80 năm thống trị của chủ nghĩa thực dân, đế quốc; đồng thời lật nhào được chế độ chuyên chế phong kiến tồn tại hàng chục thế kỷ trên đất nước ta. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám cũng là thắng lợi của Chủ nghĩa Mác - Lê-nin ở một nước thuộc địa nửa phong kiến, đã làm rung chuyển toàn bộ hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân, đế quốc ở các châu lục. Giá trị và ý nghĩa lịch sử của Cách mạng Tháng Tám là vô cùng to lớn, ảnh hưởng của nó ngày càng sâu rộng và được tất cả những người có lương tri trong nước và trên thế giới thừa nhận.

Thế nhưng, đến nay vẫn có không ít quan điểm, luận điệu sai trái, phản động; những nhận thức lệch lạc, đánh giá không đúng về ý nghĩa, tầm vóc lịch sử của sự kiện vĩ đại này. Một số nhà sử học phương Tây võ đoán cho rằng, “Cách mạng Tháng Tám 1945 ở Việt Nam là sự ăn may của cộng sản Việt Minh”. Theo lập luận của họ, Việt Minh đã nhanh tay cướp lấy thành quả của Đồng minh chống phát xít, khi quân Đồng minh chưa kịp vào Đông Dương để giải giáp quân Nhật (!). Những kẻ thâm thù với cách mạng thì vào hùa với nhau tung ra luận điệu: “Cách mạng Tháng Tám là do tinh thần dân tộc lãnh đạo”; “dù không có Đảng Cộng sản, nhiều nước thuộc địa đã giành được độc lập mà ít tốn xương máu...”.

 

Cuộc mít tinh phát động khởi nghĩa giành chính quyền do Mặt trận Việt Minh tổ chức tại Nhà hát lớn Hà Nội ngày 19-8-1945. (Nguồn: Tư liệu TTXVN).



Gần đây, một số kẻ mạo danh “người Việt Nam yêu nước” đòi xem xét lại sự kiện lịch sử Cách mạng Tháng Tám. Họ đang sống, làm việc và thụ hưởng những thành quả Cách mạng Tháng Tám do Đảng và nhân dân ta mang lại, nhưng lại “lá mặt, lá trái”, cơ hội chính trị, tỏ ra bất mãn, cực đoan, quá khích khi tập hợp trong nhóm này, nhóm nọ tự xưng đấu tranh “vì chính nghĩa”, “vì tự do dân chủ”, “vì nhân quyền”, đã bất chấp phải trái, trắng đen mà tung ra luận điệu hằn học rằng: “Thành quả Cách mạng Tháng Tám là thành quả cay đắng...”. Họ cho rằng nếu xin “chính quốc” trao trả độc lập thì Việt Nam vẫn có độc lập và tránh được chiến tranh, đi theo con đường của các nước tư bản để tới phồn vinh (!)…

Những tư tưởng, quan điểm sai trái nêu trên xuất phát từ một nhóm người muốn bẻ hướng lịch sử, uốn cong sự thật nhằm hạ thấp vai trò của lãnh tụ Hồ Chí Minh và Đảng ta trong Cách mạng Tháng Tám. Đằng sau mưu đồ phủ nhận giá trị và ý nghĩa của cuộc Cách mạng Tháng Tám, chính là để thực hiện mục đích cuối cùng của chúng, đó là làm cho nhân dân mất niềm tin vào Đảng ta, lái hướng dân tộc đi theo quỹ đạo của tư bản chủ nghĩa.

Thực tiễn lịch sử cho thấy, ngay sau khi thành lập, Đảng ta đã lĩnh hội sứ mệnh lịch sử trước dân tộc với việc phát động, lãnh đạo các cao trào cách mạng 1930-1931 và 1936-1939. Đó là hai cuộc tổng diễn tập, chuẩn bị tiền đề cho cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8-1945. Tháng 9-1939, Chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra, thực dân Pháp thực hiện chính sách thống trị tàn bạo ở Đông Dương. Tình hình thế giới và Đông Dương biến chuyển căn bản. Đảng ta chuyển hướng chỉ đạo chiến lược, đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu và phát động cao trào đấu tranh mới, tiến tới khởi nghĩa giành chính quyền. Tháng 5-1941, Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa I) đã xác định: “Trong lúc này nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng, không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia, dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu, mà quyền lợi của bộ phận, giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được”(1). Hội nghị đã phát động cao trào cách mạng giải phóng dân tộc.

Ngày 9-3-1945, phát xít Nhật tiến hành đảo chính, lật đổ chính quyền Pháp. Ngay sau đó, Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra bản Chỉ thị "Nhật-Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta". Hội nghị quyết định phát động cao trào chống Nhật, cứu nước trong toàn quốc, làm tiền đề cho cuộc Tổng khởi nghĩa. Cả dân tộc ta gấp rút chủ động chuẩn bị những công việc để tạo và đón lấy thời cơ tiến hành tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước. Ngày 1-7-1945, Ủy ban Quân sự Cách mạng Bắc kỳ ra "Lời kêu gọi", trong đó nêu rõ: "Tiếng súng du kích kháng Nhật đang nổ kịch liệt. Phong trào du kích đang lan tràn ra các tỉnh thượng du và trung du Bắc Kỳ. Quân du kích của ta đã làm chủ nhiều nơi... Các tầng lớp nhân dân, các dân tộc bị áp bức ở Đông Dương kề vai sát cánh đánh đuổi thù chung”(2). Ngày 14-8-1945, Nhật Hoàng tuyên bố đầu hàng Đồng minh, Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc.

Trước tình hình thế giới biến chuyển nhanh chóng có lợi cho cách mạng, Trung ương Đảng, đứng đầu là lãnh tụ Hồ Chí Minh, đã triệu tập Hội nghị toàn quốc,  nhận định điều kiện khởi nghĩa đã chín muồi và cử ra Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc. Ngày 16-8-1945, Quốc dân Đại hội họp và quyết định thành lập Ủy ban Giải phóng dân tộc Việt Nam (tức Chính phủ lâm thời) do lãnh tụ Hồ Chí Minh làm Chủ tịch. Nghị quyết Quốc dân Đại hội nhấn mạnh: “Không phải Nhật bại là nước ta tự nhiên được độc lập. Nhiều sự gay go trở ngại sẽ xảy ra. Chúng ta phải khôn khéo và kiên quyết. Khôn khéo để tránh những sự không có lợi cho ta. Kiên quyết để giành cho được nền hoàn toàn độc lập”(3). Ngay trong ngày 16-8-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư kêu gọi đồng bào cả nước: “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”(4). Cả dân tộc Việt Nam, với quyết tâm “dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải kiên quyết giành cho được độc lập”, đã nhất tề vùng lên. Chỉ trong vòng chưa đầy nửa tháng, cuộc Tổng khởi nghĩa của nhân dân ta đã thành công, lật đổ bộ máy thống trị phát xít cùng triều đình phong kiến, thiết lập chính quyền cách mạng trên cả nước. Cách mạng Tháng Tám thành công, ngày 2-9-1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh long trọng đọc bản "Tuyên ngôn độc lập", tuyên bố nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, mở đầu một chế độ mới, là chặng đầu con đường phát triển của dân tộc trong kỷ nguyên mới.                      

Cần phải nhận thức rằng, Cách mạng Tháng Tám thắng lợi, nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời là kết quả tất yếu của cuộc đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc lâu dài, đầy hy sinh, gian khổ của nhân dân ta, dưới sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cuộc cách mạng vĩ đại đó đã chấm dứt hoàn toàn chế độ phong kiến tồn tại hàng nghìn năm trên đất nước ta; đồng thời, cứu dân tộc ta thoát khỏi thảm cảnh “một cổ hai tròng” áp bức bóc lột của chủ nghĩa thực dân Pháp và phát xít Nhật. Sự kiện “long trời, lở đất” đó khiến cho Bảo Đại-vị vua cuối cùng của triều đại phong kiến Việt Nam phải thốt lên rằng: “Thà làm dân một nước độc lập còn hơn làm vua một nước thuộc địa”.

Vì vậy, quan điểm của một số sử gia phương Tây lâu nay vẫn cố tình cho rằng, thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám 1945 ở Việt Nam là “sự ăn may của cộng sản Việt Minh”, là quan điểm phi lý, xuyên tạc lịch sử.  Họ đứng nhìn nhận lịch sử bằng quan điểm của giai cấp tư sản, nên không dễ gì thừa nhận một nhà nước tư bản chủ nghĩa với sức mạnh kinh tế, quân sự vượt trội như nước Pháp lúc bấy giờ, lại chịu thảm bại ở một nước thuộc địa nhỏ yếu, mà ở đó chế độ thực dân đã ăn sâu, bám rễ gần một thế kỷ. Họ phủ nhận sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc được tập hợp trong Mặt trận Việt Minh, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương, đứng đầu là lãnh tụ Hồ Chí Minh, chính là một trong những nguyên nhân quyết định thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám. Các sử gia phương Tây lâu nay vẫn tìm mọi cách phủ bác vai trò lãnh đạo của Đảng ta với đường lối, quan điểm tự lực, tự cường, “đem sức ta để giải phóng cho ta”, để từ đó cố tình bám giữ và cổ súy cho luận điệu “Việt Minh nhanh tay cướp lấy thành quả của Đồng minh chống phát xít”. Tung ra luận điệu đó, nhưng họ lại né tránh sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng ta với nghệ thuật nắm và xử lý thời cơ cách mạng, điều mà không phải quốc gia, dân tộc nào trên thế giới cũng làm được.

Cách mạng Tháng Tám 1945 không phải là cuộc cách mạng từ trên trời rơi xuống, mà là cuộc cách mạng “tiến công lên trời”. Sức mạnh lan tỏa của Cách mạng Tháng Tám ở Việt Nam không chỉ giới hạn ở khu vực Đông Nam Á, mà nó đã góp phần quan trọng thức tỉnh các dân tộc trên thế giới, đặc biệt các nước ở châu Phi, châu Mỹ La-tinh đang bị cùm trói trong vòng nô lệ, lệ thuộc của chủ nghĩa thực dân, đế quốc, cổ vũ các dân tộc vùng lên đấu tranh để tự giải phóng khỏi ách áp bức, bóc lột, lệ thuộc của chủ nghĩa thực dân, đế quốc. Điều đó được Tiến sĩ Sanomish Dashtsevel (Mông Cổ) nhấn mạnh trong bài tham luận hội thảo quốc tế “Việt Nam trong thế kỷ XX” tổ chức tại Hà Nội (tháng 9-2000): “Cách mạng Tháng Tám đã tạo điều kiện cho nhân dân Việt Nam làm chủ đất nước, giành được những thành tựu to lớn trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, xây dựng đất nước. Cuộc Cách mạng Tháng Tám còn có ý nghĩa quan trọng đối với phong trào giải phóng dân tộc và dân chủ ở các nước châu Á và trên thế giới”. Đó chính là sự thật lịch sử của cách mạng Việt Nam, do nhân dân Việt Nam tiến hành dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, không một sự xuyên tạc nào có thể xóa nhòa, phủ nhận.

----------------

(1) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, tập 7, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, tr.113.

(2) Văn kiện Quân sự của Đảng (từ 1930 đến 8-1945), Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1969, tr.297.

(3) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, tập 4, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, tr.526.

(4) Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 3, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, tr.554

Thạc sĩ NGUYỄN ĐỨC THẮNG