Đầu năm 2005, ở xóm Vó Mái có Công ty cổ phần Công nghiệp Khai khoáng (Công ty Khai khoáng) về thăm dò khai thác khoáng sản trên đất sản xuất lâm nghiệp mà các hộ dân được giao sử dụng 50 năm và đã cấp "sổ đỏ". Ngày 18-5-2005, Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình có quyết định thu hồi 394.843m2 thuộc 17 lô đất của 15 hộ dân, giao cho Công ty Khai khoáng thuê, nhưng do giá đền bù không đúng với mức giá quy định của tỉnh nên các hộ không nhất trí bàn giao đất. Qua 5 lần họp với các hộ dân không có kết quả, đại diện Công ty Khai khoáng và một cán bộ địa phương đã đến từng nhà vận động, có mang theo đồ ăn, thức uống và có cả hành vi đe dọa cưỡng chế nên các hộ dân đã phải nhận tiền đền bù 500 đồng/m2, trong khi giá đất thời điểm đó sau này các hộ dân mới biết là 5.300 đồng/m2.
Cuối năm 2007, Công ty Khai khoáng khai thác không đạt trữ lượng theo kế hoạch và tuyên bố phá sản, giải thể công ty nên các hộ dân có đất thu hồi lại nhận về trồng trọt… Cuối năm 2015, tại khu đất này, các hộ dân lại thấy có ông Trần Quang Linh, xưng là Giám đốc Công ty Khoáng sản Minh Thắng-Trường Phát đến yêu cầu các hộ dân trả đất để ông trồng bưởi vì đất này ông đã có “sổ đỏ”. Kiến nghị đến UBND xã, các hộ dân được cán bộ xã cho biết công ty của ông Trần Quang Linh đã được cấp “sổ đỏ” rồi.
Cuối tháng 7 vừa qua, ông Miên và các hộ dân nghe tin UBND tỉnh ra Quyết định số 1875/QĐ-UBND ngày 25-7-2016 về việc thu hồi 394.843m2 đất của Công ty Khai khoáng đã hết hạn sử dụng giao cho trung tâm phát triển quỹ đất quản lý. Ông Miên cho biết, ông và 14 hộ dân vừa mừng lại vừa lo. Lo vì những người có tiền như ông Linh sẽ có giấy tờ hợp lý số diện tích này, các hộ dân lại không còn đất sản xuất. Ngày 8-8-2016, sau khi được tư vấn của Trung tâm Trợ giúp pháp lý của tỉnh Hòa Bình, ông Miên thay mặt các hộ dân đến Ban Tiếp công dân của tỉnh Hòa Bình đề nghị được trả lại đất để canh tác. Ở đây, ông được hướng dẫn làm đơn kiến nghị gửi đến Chủ tịch UBND tỉnh, nếu để chậm là mất đất. Ngay trong ngày 8-8, ông Miên đã thay mặt các hộ dân làm đơn theo hướng dẫn và gửi đi nhưng đến nay chưa thấy hồi âm.
Theo ông Bùi Viết Miên: “Trong 15 hộ bị thu hồi 17 lô đất có 10 người là hội viên Hội Cựu chiến binh Việt Nam và tất cả đều là người dân tộc thiểu số thuộc vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, cuộc sống còn nghèo lắm, chỉ có nghề nghiệp chính là trồng trọt. Nay có ít đất canh tác lại bị buộc phải giao cho người khác, vậy thì chúng tôi sẽ sinh sống bằng gì? Chúng tôi rất mong hồi âm của Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình”.
Xin chuyển kiến nghị của ông Bùi Viết Miên, đại diện của 15 hộ dân đến Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình xem xét, giải quyết.
HÀ PHƯƠNG