Hậu quả nặng nề từ các vụ tai nạn
Có một thực tế là, dù lực lượng chức năng có cố gắng đến mấy mà người tham gia giao thông thiếu ý thức, không chấp hành luật lệ thì tai nạn giao thông (TNGT) khó tránh khỏi. Nhìn lại một số vụ tai nạn nghiêm trọng vừa xảy ra những ngày đầu tháng 1-2019 thì thấy, hầu hết nguyên nhân đều đến từ người điều khiển phương tiện. Có trường hợp cố tình vi phạm, vì vội, vì chủ quan mà phóng nhanh, vượt ẩu gây tai nạn. Nghiêm trọng hơn là tình trạng sử dụng ma túy, rượu bia nhưng vẫn điều khiển phương tiện giao thông. Đây là hành vi coi thường pháp luật. Sự tùy tiện, chủ quan, coi thường tính mạng đã gây ra những sự việc thương tâm. Mới đây nhất là vụ xe container đâm vào hàng loạt phương tiện đang dừng chờ đèn đỏ ở ngã tư Bình Nhựt (Bến Lức, Long An) làm 4 người chết, 18 người bị thương. Lái xe Phạm Thành Hiếu hai lần được đưa đi thực hiện các xét nghiệm. Kết quả cả hai lần đều dương tính với heroin; lần xét nghiệm đầu tiên Hiếu có nồng độ cồn cao, lần xét nghiệm thứ hai thì có giảm.
Có thể nói, tình trạng uống rượu, bia, sử dụng chất kích thích rồi điều khiển phương tiện giao thông là nguyên chính gây ra các vụ TNGT. Đối tượng không chỉ là nam giới. Đã có trường hợp phụ nữ uống rượu say gây tai nạn ở ngã tư Hàng Xanh, TP Hồ Chí Minh rồi thản nhiên trả lời với cảnh sát: “Mọi việc để em lo hết”. Hay cô gái trẻ lái xe taxi gây ra vụ tai nạn nghiêm trọng làm 3 người thiệt mạng ở Đức Trọng (Lâm Đồng) ngày 1-1 vừa qua cũng trong tình trạng có nồng độ cồn cao.
Hậu quả của những vụ TNGT kiểu này là rất lớn. Thiệt hại về người, tài sản không chỉ đối với người điều khiển phương tiện mà cả với những người xung quanh. Chỉ vì hành vi thiếu kiểm soát của lái xe đã làm bao gia đình tan nát. Đến khi tỉnh ngộ thì chỉ còn lại sự hối hận muộn màng. Vậy, các cơ quan chức năng cần làm gì để kiểm soát vấn nạn này? Làm thế nào để ngăn chặn việc uống rượu, bia rồi tham gia giao thông khi mà các buổi tiệc tất niên, liên hoan tổng kết cuối năm đang đến gần?
Tích cực tuần tra, kiểm soát cơ động
Hiện nay, tại các thành phố lớn, lực lượng CSGT, cảnh sát hình sự và cảnh sát cơ động phối hợp tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm. Lực lượng chức năng đã lập các chốt chặn để kiểm tra nồng độ cồn, ngăn chặn từ xa tình trạng uống rượu bia gây tai nạn. Trong nội thành, các tổ công tác tập trung kiểm tra tại khu vực có nhiều quán bia, nhà hàng, khách sạn. Trên các tuyến quốc lộ, CSGT tăng cường lực lượng, phương tiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm TTATGT. Ngoài tuần tra kiểm soát cơ động, công an các đơn vị, địa phương đã sử dụng hiệu quả hệ thống camera giám sát để phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm là nguyên nhân trực tiếp gây TNGT, như: Dừng đỗ sai quy định, vượt quá tốc độ…
Trao đổi với chúng tôi, Thượng tá Dương Đức Hải, Trưởng phòng CSGT, Công an TP Hà Nội, cho biết: “Ban chỉ huy đơn vị vừa đề xuất với lãnh đạo Cục CSGT và Công an TP Hà Nội một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuần tra kiểm soát. Công an thành phố đã tổ chức 30 tổ công tác 141 (CSGT phối hợp với cảnh sát hình sự và cơ động) hoạt động khắp thành phố để duy trì TTATGT, an ninh trật tự và kiểm soát vi phạm về nồng độ cồn".
Ngoài biện pháp tuần tra, xử lý vi phạm, công an các đơn vị, địa phương còn tổ chức nhiều đợt tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho người dân. Bằng các hình thức tuyên truyền, cổ động, sân khấu hóa, công an các địa phương đã truyền tải những kiến thức cơ bản về Luật Giao thông đường bộ. Qua hoạt động tuyên truyền, người tham gia giao thông được trang bị những kỹ năng lái xe, tự bảo đảm an toàn, sơ cứu khi gặp tai nạn. Nhiều mô hình điểm, cách làm hay để duy trì TTATGT đã được nhân rộng. Điển hình như tỉnh Ninh Bình trao tặng mũ bảo hiểm cho người dân, hay tỉnh Quảng Nam tuyên truyền về TTATGT cho hơn 200 lái xe taxi… Thông qua các hoạt động tuyên truyền, CSGT đã phân tích, làm rõ nguyên nhân, hậu quả của TNGT; đánh giá tác hại của việc sử dụng rượu bia, nêu các vi phạm TTATGT phổ biến hiện nay của lái xe và chia sẻ kinh nghiệm, kỹ năng tham gia giao thông an toàn.
Chung tay loại bỏ những thói quen xấu
Để giảm bớt TNGT, nhất là giải quyết vấn nạn sử dụng rượu bia, chất kích thích khi tham gia giao thông, cần phải tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp. Ngoài xây dựng chế tài xử phạt đủ mạnh thì cần xây dựng văn hóa giao thông. Xử phạt hành chính, tước giấy phép lái xe có thời hạn… dường như chưa đủ sức răn đe. Các cơ quan chức năng cần có biện pháp cứng rắn, mạnh mẽ hơn nữa. Đối với những vụ việc nghiêm trọng, TNGT gây chết người thì cần phải xem xét xử lý hình sự theo quy định của pháp luật.
Làm thế nào để người dân từ bỏ được những thói quen xấu là nguyên nhân gây mất TTATGT, đặc biệt là chấm dứt tình trạng uống nhiều rượu, bia vẫn điều khiển phương tiện tham gia giao thông? Thiết nghĩ, trước hết phải coi trọng xây dựng nếp sống văn minh, văn hóa, làm chuyển biến về nhận thức của người dân. Điều này không thể làm trong ngày một ngày hai, và nếu chỉ dựa vào lực lượng CSGT thì rất khó thực hiện hiệu quả. Vì vậy, xây dựng văn hóa giao thông, góp phần bảo đảm TTATGT là trách nhiệm của các cấp, các ngành, mỗi gia đình và toàn xã hội. Trong đó, quan trọng nhất là bản thân mỗi người phải nhận thức rõ và có ý thức tự giác chấp hành nghiêm các quy định khi tham gia giao thông để tự bảo vệ mình và cộng đồng.
TUẤN NAM