Đặc biệt, các đơn vị trực thuộc lữ đoàn từng 3 lần được tham gia xây dựng các công trình văn hóa, lịch sử về Bác Hồ, đó là: Tham gia xây dựng Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Thủ đô Hà Nội; tham gia xây dựng khu mộ bà Hoàng Thị Loan-thân mẫu Chủ tịch Hồ Chí Minh và thi công Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu di tích Kim Liên (Nam Đàn, Nghệ An).

Vào cuối năm 1987, hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung đoàn 414 (nay là Lữ đoàn 414) được Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân khu 4 giao nhiệm vụ thi công Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu di tích Kim Liên. Đây là công trình có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là nơi để lãnh đạo Đảng, Nhà nước, quân đội, nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế về dâng hương tưởng niệm Người; nơi tổ chức sinh hoạt chính trị, văn hóa, góp phần giáo dục cho mọi tầng lớp nhân dân về truyền thống cách mạng, tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Cuốc, xẻng, bay và bàn xoa được cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 414 sử dụng khi thi công Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Vinh dự lớn lao gắn với trách nhiệm nặng nề, Đảng ủy, chỉ huy đơn vị đã quán triệt sâu sắc nhiệm vụ, khẩn trương xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện. Đội xây dựng của đơn vị được thành lập với 32 đồng chí được tuyển chọn kỹ. Chưa bao giờ đơn vị bắt tay vào thi công một công trình mà công tác chuẩn bị cả về tư tưởng, chính trị, tổ chức lực lượng, vật chất bảo đảm lại chu đáo như thế.

Sau hơn 5 tháng thi công, với tinh thần lao động hăng say, khẩn trương và liên tục, bằng tình cảm và trách nhiệm của mình, đơn vị đã góp hơn 2.200 ngày công, xây 150m³ móng đá, đúc đổ 30m³ bê tông, xây dựng hệ thống cột trụ bằng xi măng cốt thép... hoàn thiện ngôi nhà 124m² theo đúng thiết kế, bảo đảm chất lượng và tiến độ, tiết kiệm được 12 triệu đồng (số tiền lớn thời bấy giờ). Ngày 19-5-1988, lễ khánh thành công trình Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu di tích Kim Liên diễn ra đúng dịp kỷ niệm 98 năm Ngày sinh của Bác và kỷ niệm 16 năm Ngày truyền thống của đơn vị.

Hiện nay, trong Phòng truyền thống của Lữ đoàn 414 đang lưu giữ và trưng bày một số hiện vật quý mà cán bộ, chiến sĩ đơn vị sử dụng trong quá trình thi công Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đại tá Đặng Viết Huỳnh, Chính ủy Lữ đoàn 414 khẳng định: "Những hiện vật sinh động tái hiện những ngày tháng cán bộ, chiến sĩ đơn vị vinh dự, tự hào được thi công công trình văn hóa, lịch sử gắn với tên Người, có giá trị giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ. Tự hào và quyết tâm học tập, làm theo Bác, những năm qua, cán bộ, chiến sĩ đơn vị luôn phát huy truyền thống quê hương cách mạng, truyền thống đơn vị anh hùng, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao".

Bài và ảnh: HOÀNG THÁI