Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 hiện đã cơ bản được kiểm soát tại Việt Nam, với mục tiêu vừa đảm bảo an ninh lương thực lâu dài nhưng vẫn đáp ứng được các yêu cầu của thị trường, đảm bảo thu nhập và đời sống của nông dân, hài hòa lợi ích cho các doanh nghiệp kinh doanh lương thực, ngày 28-4, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý trên cơ sở đề xuất của Bộ Công Thương về phương án từ ngày 1-5 sẽ cho phép xuất khẩu gạo bình thường theo Nghị định 107/2018/NĐ-CP về kinh doanh xuất khẩu gạo. Quyết định cho phép xuất khẩu gạo trở lại của Chính phủ đã thể hiện quyết tâm thực hiện tốt mục tiêu kép là vừa phòng chống dịch thành công, vừa giữ vững mục tiêu kinh tế-xã hội, chuẩn bị mọi điều kiện để phát triển khi dịch bệnh kết thúc.
Theo ông Nguyễn Tiến Vượng, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Thương mại Hà Nội (Hapro): “Với vai trò là một trong những đơn vị đã tham gia hoạt động xuất khẩu gạo nhiều năm, Hapro đồng thuận, đánh giá cao công tác điều hành xuất khẩu gạo linh hoạt cùng những giải pháp tháo gỡ khó khăn kịp thời của Bộ Công Thương cũng như các bộ, ngành liên quan thời gian qua. Nhờ đó đã đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, đảm bảo đời sống cho người nông dân cũng như các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu gạo như chúng tôi trước dịch bệnh Covid-19 và hạn hán, xâm nhập mặn”. Qua 16 năm xây dựng và phát triển, đặc biệt sau khi tiến hành cổ phần hóa và trở thành thành viên Tập đoàn BRG, hoạt động sản xuất kinh doanh của Hapro đang có những thay đổi tích cực, nổi bật nhất là hoạt động xuất khẩu các mặt hàng nông sản thực phẩm như: Hạt điều, hạt tiêu, cà phê, chè, gạo, quế... Đối với gạo, đây là mặt hàng chiến lược trong định hướng xuất khẩu, Hapro đã đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất và chế biến gạo xuất khẩu tại Ðồng Tháp. Đồng thời xây dựng vùng nguyên liệu, ký hợp đồng bao tiêu, thu mua sản phẩm với nhiều hợp tác xã sản xuất gạo tại Ðồng Tháp, Cần Thơ và một số tỉnh lân cận. Gạo Hapro Ðồng Tháp đã được Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) cấp mã chứng nhận đủ điều kiện xuất khẩu vào thị trường này, mở ra cơ hội lớn cho gạo Việt vào Mỹ từ giữa tháng 6-2018. Những chuyến hàng gạo được xuất sang thị trường vốn nổi tiếng “khó tính” đã mang đến tín hiệu tích cực cho mảng xuất khẩu nông sản đang được Hapro đầu tư bài bản ở tất cả các khâu từ vùng nguyên liệu, nhà máy chế biến, đóng gói và thương mại hóa. Bên cạnh thị trường Mỹ, nhà máy cũng đã có sản phẩm xuất khẩu sang các thị trường như Philippines, Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, châu Âu. Trong tương lai, Hapro sẽ mở rộng thị trường xuất khẩu sang các nước thuộc khu vực châu Phi và Trung Đông, đưa hạt gạo Việt Nam đến với khách hàng trên khắp trên thế giới.
Để hoạt động xuất khẩu gạo được thực hiện bài bản, minh bạch và đem lại giá trị cao, các doanh nghiệp xuất khẩu kiến nghị Chính phủ rà soát Nghị định số 107/2018/NĐ-CP ngày 15-8-2018 về Kinh doanh xuất khẩu gạo nhằm sửa đổi, khắc phục những bất cập đã và đang phát sinh trong thực tế. Qua đó, hạn chế tình trạng một số doanh nghiệp không có kho, không có cơ sở sản xuất nhưng vẫn hoạt động xuất khẩu gạo; thậm chí vừa qua còn có tình trạng một số doanh nghiệp không làm xuất khẩu nhưng lại tranh thủ đăng ký hạn ngạch xuất khẩu gạo. Các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho hoạt động xuất khẩu gạo; đồng thời định hướng xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam để xuất khẩu gạo đạt giá trị cao hơn.
Bài và ảnh: HỒNG ANH