Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2045 (Quy hoạch Điện VIII) được lập căn cứ Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11-2-2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Quy hoạch điện VIII được xây dựng trong bối cảnh đặc biệt chịu nhiều thách thức của đất nước cũng như của ngành điện.

Vấn đề được quan tâm nhất đối với quy hoạch mới là cơ cấu nguồn điện sẽ được hoạch định như thế nào để bảo đảm mục tiêu an ninh cung ứng điện, cơ bản đáp ứng đủ điện cho yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường độ tin cậy cung cấp điện.

Quy hoạch điện VIII có một số điểm mới nổi bật

Từ tháng 3-2021, Bộ Công Thương đã liên tục cập nhật, hoàn thiện, trình xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ 3 phiên bản Quy hoạch điện VIII với những điều chỉnh rất quan trọng.

Theo đó, so với đề án mà Bộ Công Thương trình tháng 3-2021, Quy hoạch điện VIII có một số điểm mới nổi bật.

Cụ thể, tại cuộc họp lấy ý kiến hoàn thiện Quy hoạch Điện VIII diễn ra ngày 19-11, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho biết, so với dự thảo Quy hoạch tháng 3-2021, phương án điều hành trong Dự thảo tháng 11-2021 đã thể hiện xu hướng phát triển các nguồn năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, phù hợp cam kết cắt giảm khí CO2 tại Hội nghị COP26.

Cụ thể, phương án điều hành trong Dự thảo tháng 11-2021 đề xuất công suất nguồn đến năm 2030 giảm khoảng 24.000 MW (từ khoảng 180.000 MW xuống 156.000 MW), đến 2045 giảm khoảng 36.000 MW (từ 369.500 MW xuống 333.500 MW).

Dự thảo Quy hoạch Điện VIII tháng 11-2021 đã thể hiện xu hướng phát triển các nguồn năng lượng sạch, năng lượng tái tạo. Ảnh: congthuong.vn

Một số quan điểm lớn khác trong Quy hoạch Điện VIII là giảm điện than; phát triển năng lượng tái tạo và năng lượng mới.

Trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, chú ý bảo đảm hiệu quả, hài hòa, cân đối của hệ thống. Điện gió ngoài khơi đóng vai trò quan trọng, sẽ được tập trung ưu tiên trong giai đoạn tới.

Cùng với đó, sẽ xem xét lại việc phát triển điện mặt trời. Hiện điện mặt trời có nhược điểm là có số giờ vận hành hạn chế (tương đương 4 giờ/ngày), chưa có hệ thống lưu trữ năng lượng.

Một quan điểm nữa trong Quy hoạch Điện VIII là tính toán cân đối nguồn – tải theo vùng miền, hạn chế truyền tải điện đi xa, hạn chế thấp nhất truyền tải điện liên vùng. Theo đó, qua tính toán, so với dự thảo quy hoạch trước, lần này, cắt giảm hàng nghìn km đường dây 500 KV phải xây mới.

Bên cạnh đó, bảo đảm dự phòng từng miền ở mức độ hợp lý, đặc biệt là ở miền Bắc, trong bối cảnh hiện nay tốc độ tăng trưởng điện năng tiêu thụ của miền Bắc cao nhất trong 3 miền.

Sẽ đánh giá từng chỉ tiêu đặt ra theo từng năm

Để không bị động trong công tác điều hành phát triển điện lực, từ quá trình rà soát Quy hoạch điện VIII theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương đã nghiên cứu, đánh giá toàn diện về tình hình thực hiện phát triển điện lực trong giai đoạn vừa qua, những khó khăn, trở ngại, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện phát triển điện lực, những yếu tố chủ quan, khách quan làm chậm tiến trình thực hiện quy hoạch điện quốc gia, ảnh hưởng tới việc bảo đảm năng lượng cho phát triển kinh tế, xã hội.

Bộ Công Thương cho biết, trong thời gian tới, để triển khai hiệu quả Quy hoạch điện VIII, Bộ sẽ xây dựng Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII nhằm cụ thể hóa từng giải pháp thực hiện, bảo đảm chủ động cung ứng điện với chất lượng cao, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và an ninh quốc phòng.

Đồng thời, Bộ sẽ thường xuyên rà soát, kịp thời báo cáo và xin các ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để quyết liệt triển khai thực hiện kế hoạch đã đề ra, đánh giá từng chỉ tiêu đặt ra theo từng năm và có giải pháp báo cáo cấp có thẩm quyền.

 Phát biểu tại cuộc họp lấy ý kiến hoàn thiện Quy hoạch Điện VIII ngày 19-11, Phó thủ tướng Lê Văn Thành nhấn mạnh, Quy hoạch Điện VIII là quy hoạch ngành quốc gia có vai trò đặc biệt quan trọng, tạo lập và bảo đảm định hướng phát triển bền vững, hiệu quả ngành Điện lực Việt Nam, bảo đảm an ninh năng lượng, là tiền đề cho việc thực hiện các mục tiêu phát triển đất nước trong thời kỳ tới.

 Trong thời gian tới, Phó thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương tiếp tục tổ chức các hội nghị, hội thảo để tiếp thu ý kiến góp ý, hoàn thiện dự thảo Quy hoạch Điện VIII.

Trong đó, bám sát để có lộ trình phù hợp thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam về giảm phát thải các-bon, bảo vệ môi trường.

Đồng thời nghiên cứu các cơ chế, chính sách, giải pháp để sử dụng hiệu quả, hợp lý hơn nguồn năng lượng mặt trời, trong đó ưu tiên phát triển các công nghệ lưu trữ; tập trung phát triển các khu, cụm công nghiệp tại các khu vực có tiềm năng lớn về năng lượng mặt trời; có cơ chế, chính sách phù hợp để hỗ trợ phát triển điện gió ngoài khơi; cơ chế huy động nguồn vốn để phát triển nguồn điện...

HẰNG PHƯƠNG