Anh Nguyễn Duy Anh, Tổng giám đốc Công ty cho biết, trước đây, nơi này là một vùng rừng núi hoang vu, dân cư thưa thớt, nhiều tập quán còn lạc hậu, kinh tế và giao thông kém phát triển, an ninh khá phức tạp. Năm 2006, sau khi khảo sát, được sự ủng hộ của địa phương, bằng sự đoàn kết, đức tính siêng năng, cần cù, sáng tạo, công ty đã thành công trong việc đưa cây cao su đến với bà con bản địa, giải quyết việc làm cho hơn 500 lao động Lào, với thu nhập bình quân 2,5 triệu kip/người/tháng. Dự án đã góp phần giúp địa phương giữ dân, giữ đất, khắc phục được tình trạng đốt rừng làm rẫy, di canh, di cư tự do.

Đoàn công tác Quân khu 4 tham quan mô hình dây chuyền sản xuất miến dong tại Nậm Xiểm. 

Hơn 15 năm kiên trì, nỗ lực, đến nay công ty đã phát triển diện tích cao su lên 2.008ha, với 2 nông trường và một nhà máy chế biến mủ đạt năng suất 4.500 tấn/năm. Vui mừng vì năm nay được mùa mủ, anh Điêu Vông Pha Chăn, bản Xong Mường Nưa, huyện Noong Bốc (tỉnh Khăm Muộn) phấn khởi nói: "Vợ chồng mình làm cho công ty được 8 năm rồi; công ty bố trí chỗ ăn, nghỉ ngay tại nông trường rất thoải mái, có đầy đủ điện, nước; khi ốm đau còn được bác sĩ đến khám, cấp thuốc miễn phí. Từ ngày làm công nhân cho công ty, cuộc sống đã tốt hơn, vợ chồng đã mua được máy cày, ô tô, xây được nhà mới".

Mang theo niềm vui từ màu xanh của những cánh rừng cao su ở huyện của huyện Pắc Ca Đinh, chúng tôi đến với bản Nậm Xiểm, huyện Phả Xay, tỉnh Xiêng Khoảng. Hai bên đường, những cánh đồng dong riềng bước vào mùa vụ rộn ràng, tấp nập; những chiếc xe công nông, xe tải nối đuôi nhau hướng về phía Nhà máy chế biến dong riềng của Công ty TNHH MTV Khoáng sản và Luyện Kim Viêng Chăn.

Khu sản xuất miến dong của nhà máy vào mùa thu hoạch luôn hoạt động hết công suất. Cán bộ, nhân viên tất bật với công tác thu mua, sản xuất để kịp cho ra đời những mẻ miến dong thơm ngon, bổ dưỡng kịp phục vụ Tết. Anh Nguyễn Đình Đạt, Cụm trưởng Cụm Nậm Xiểm cho biết, từ kết quả trồng thử nghiệm năm 2010, đến nay, công ty đã mở rộng vùng nguyên liệu hơn 200ha, sản lượng bình quân từ 45-50 tấn/ha; quy mô lên 3 nhà máy sản xuất miến và tinh bột dong tại Nậm Xan, Nậm Xiểm, Mường Om với hệ thống dây chuyền sản xuất đồng bộ, hiện đại. Hằng năm, mỗi nhà máy trung bình tiêu thụ hơn 1.000 tấn nông sản. Tạo công ăn việc làm cho hàng trăm hộ dân với thu nhập bình quân 25 triệu kíp/vụ 7 tháng.

Trở lại đây sau hai năm, sự đổi thay của cụm bản khiến chúng tôi ngỡ ngàng. Không chỉ đủ ăn, đủ mặc, nhiều nhà đã mua được xe ô tô, công nông, xây được nhà... Ông Giàng Nhia Lầu, Phó bí thư Chi bộ, Phó trưởng Bản Nậm Xiểm nói: "Dự án sản xuất miến dong của công ty đã giúp nhân dân địa phương có công ăn việc làm ổn định. Trồng cây dong riềng hiệu quả cao hơn các loại cây trồng khác, nhờ đó mà cuộc sống khá lên, nhiều người dân thoát nghèo, không còn cảnh bữa no, bữa đói".

 Nhà máy chế biến dong riềng Nậm Xiểng thu mua củ dong riềng của nhân dân bản địa. 

Rời bản Nậm Xiểm, chúng tôi đến bản Khăng Viêng, huyện Mok, tỉnh Xiêng Khoảng; đứng giữa khung cảnh núi rừng hùng vĩ, vươn vai hít thở bầu không khí trong lành, tận mắt chiêm ngưỡng những bạt ngàn đồi nghệ tươi tốt đang khoe mình với nắng và gió, cảm giác thật khoan khoái, dễ chịu. Anh Thái Ngọc Thể, Giám đốc công ty TNHH MTV Phát triển Miền Núi cho biết, triển khai từ năm 2017, đến nay công ty đã nhân rộng dự án trồng nghệ để sản xuất tinh bột trên địa bàn 6 bản Na Phờn, Cha Lơn Mày, Nậm Tạc, Thồng Pợ, Na Mường, Khăng Viêng với diện tích hơn 46ha, thu hút 137 hộ dân tham gia. Dự án nghệ đã tạo được công ăn việc làm và thu nhập ổn định cho nhân dân từ 13-15 triệu kíp/ha/năm.

Được sự hướng dẫn của công ty, từ loại cây chỉ dùng làm gia vị trong gia đình, gia đình anh Xếnh Vừ, ở bản Thồng Pợ đã vươn lên làm giàu từ cây nghệ. Trò chuyện với chúng tôi, anh nói: "Nhờ trồng củ nghệ gia đình mình đã có thu nhập ổn định 45-50 triệu kíp/năm, có tiền mua sắm xe cộ, đồ dùng sinh hoạt trong nhà, cuộc sống nay hết khó khăn rồi. Hiện nhà mình đang trồng 3ha nghệ củ, sắp tới mình sẽ mở rộng thêm diện tích".

Được biết, thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh kết hợp giúp Bạn phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, năm 2021, cùng với việc giao 21 hộ dân chăm sóc, khai thác 95ha cao su, công ty đã triển khai 6 tiểu dự án, gồm: Trồng cao su, nghệ, cà gai leo, sả Ja va, đậu lạc, gừng cùng dự án khu chăn nuôi tập trung đã thu hút 648 hộ/1.580 số hộ trên địa bàn tham gia; thu mua hơn 700 ngàn kg nông sản, cấp 69 con bò, lợn giống, tạo công ăn việc làm cho hàng trăm hộ dân với thu nhập bình quân từ 8-12 triệu kíp/năm.

Nhìn những nụ đào rừng đã hé nở trên cung đường trở về Tổ quốc, ngắm nhìn quang cảnh và cuộc sống bà con nơi đây có nhiều khởi sắc, thành viên đoàn công tác ai cũng bùi ngùi, xúc động, thầm biết ơn những cán bộ, nhân viên Việt Nam đang làm nhiệm vụ trên đất Lào, họ đang ngày đêm miệt mài với cuộc cách mạng thay đổi nếp nghĩ, cách làm nơi đây; nghĩa tình, trách nhiệm giúp bà con dân tộc Lào xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống; góp phần xây dựng các cụm bản vững mạnh, vun đắp mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt Việt Nam - Lào.

Bài, ảnh: HOÀNG THÁI