QĐND Online - Xác định đại biểu Quốc hội giữ vai trò trung tâm, Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội là các cơ quan chuyên môn làm việc thường xuyên của Quốc hội; Ủy ban thường vụ Quốc hội là cơ quan thường trực của Quốc hội… cụ thể hóa nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan của Quốc hội để tránh chồng chéo, trùng lặp, không hành chính hóa hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội là những nội dung nổi bật của Dự án Luật tổ chức Quốc hội (sửa đổi)…

Một phiên họp của Quốc hội. Ảnh: TTXVN

Dự thảo Luật tổ chức Quốc hội (sửa đổi) đã có sự điều chỉnh lớn về bố cục so với Luật hiện hành, gồm 6 chương với 112 điều.  Để cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp, dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Quốc hội theo hướng: Quy định các yêu cầu cơ bản về việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp và việc thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp; Quy định thẩm quyền của Quốc hội trong việc quyết định mục tiêu, chỉ tiêu và nhiệm vụ cơ bản phát triển kinh tế - xã hội, quyết định chính sách cơ bản về tài chính, tiền tệ quốc gia; quyết định phân chia các khoản thu và nhiệm vụ chi giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương; quyết định mức giới hạn an toàn nợ quốc gia, nợ công, nợ chính phủ; quyết định các chính sách cơ bản về đối ngoại; cụ thể hóa thẩm quyền giải thể đơn vị hành chính tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt; bổ sung thẩm quyền thành lập, bãi bỏ cơ quan khác theo quy định của Hiến pháp và luật; việc Quốc hội bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch Hội đồng bầu cử quốc gia, Tổng Kiểm toán nhà nước, người đứng đầu cơ quan khác do Quốc hội thành lập…

Dự thảo luật xác định đại biểu Quốc hội giữ vị trí trung tâm trong hoạt động của Quốc hội. Cụ thể, dự thảo luật quy định rõ hơn địa vị pháp lý, nhiệm vụ, quyền hạn, điều kiện bảo đảm hoạt động của đại biểu Quốc hội nói chung cũng như của đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở trung ương và địa phương. Theo đó, đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách dành toàn bộ thời gian làm nhiệm vụ của đại biểu Quốc hội, làm việc tại các cơ quan của Quốc hội hoặc tại Đoàn đại biểu Quốc hội ở địa phương. Đối với các đại biểu hoạt động không chuyên trách, dự thảo Luật cũng quy định trách nhiệm dành ít nhất một phần ba thời gian làm việc trong năm để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu.

Dự thảo cũng quy định rõ tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội; xác định tổng số đại biểu Quốc hội không quá 500 người; đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ít nhất là 35% tổng số đại biểu Quốc hội nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc kiện toàn bộ máy của Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và các Đoàn đại biểu Quốc hội; quy định cụ thể về tiêu chuẩn, cơ cấu, thành phần đại biểu Quốc hội, có cơ chế thu hút những người đủ đức, tài làm đại biểu Quốc hội.

Về Ủy ban thường vụ Quốc hội, dự thảo cụ thể hóa các nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban thường vụ Quốc hội đã được quy định trong Hiến pháp mới như phê chuẩn các Phó Chủ tịch, các Ủy viên Hội đồng dân tộc, các Phó Chủ nhiệm, các Ủy viên Ủy ban của Quốc hội; quyết định thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; phê chuẩn đề nghị bổ nhiệm, miễn nhiệm đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Dự thảo bổ sung quy định về hoạt động chất vấn tại phiên họp của Uỷ ban thường vụ Quốc hội; quy định cụ thể về thủ tục giải thích Hiến pháp, luật, pháp lệnh; xác định lại nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban thường vụ Quốc hội về công tác bầu cử; làm rõ thẩm quyền của Uỷ ban thường vụ Quốc hội đối với đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân.

Về Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, dự thảo luật tiếp tục xác định nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội theo hướng bảo đảm mỗi nhiệm vụ chỉ giao cho một cơ quan thực hiện và chịu trách nhiệm để không có sự chồng chéo, trùng lắp; đối với những nhiệm vụ liên quan đến nhiều cơ quan thì phải xác định rõ cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp và quy định rõ cơ chế chủ trì, phối hợp. Cùng với đó, dự thảo xác định phạm vi giám sát của Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội theo hướng đây là các cơ quan chủ yếu thực hiện hoạt động giám sát của Quốc hội.

XUÂN DŨNG