Vùng quê thấm đẫm tinh thần cách mạng

Tháng Tám, trong làn gió thu nhè nhẹ, chúng tôi về Cà Mau-mảnh đất nơi cuối trời Tổ quốc, mang trong mình cảm xúc bồi hồi khi cả nước chuẩn bị chào mừng ngày Quốc khánh 2-9. Ánh nắng vàng trải trên từng hàng đước, rừng tràm và trên cả những địa danh in dấu một thời khói lửa: Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Căn cứ Cái Chanh; Di tích căn cứ Tỉnh ủy Lung Lá-Nhà Thể; Di tích lịch sử Nọc Nạng; Biệt khu Hải Yến-Bình Hưng; Khu di tích Đầm Dơi-Cái Nước-Chà Là...

Tại Di tích lịch sử Nọc Nạng, nơi ghi dấu cuộc khởi nghĩa chống sưu thuế của ông Mười Chức và gia đình gần một thế kỷ trước, chúng tôi gặp chị Nguyễn Thị Mận-người thuyết minh đã gắn bó hơn 11 năm với nơi này. Trong bộ áo bà ba giản dị, giọng kể của chị không khô cứng như bài học lịch sử, mà đong đầy cảm xúc, truyền lửa đến từng người nghe như thể chị chính là nhân chứng của thời cuộc. Qua giọng kể ấy, người ta không chỉ biết đến ông Mười Chức-người đứng lên cùng dân làng bảo vệ làng xóm trước quân địch và tay sai mà còn cảm nhận được khí chất kiên trung của một vùng quê đã thấm đẫm tinh thần cách mạng từ những ngày đầu chống ngoại xâm.

 Diện mạo quê hương Cà Mau.

Không chỉ chị Mận, chúng tôi còn gặp những “người giữ lửa ký ức” khác: Chị Nguyễn Thị Lụa-người vẫn đều đặn kể chuyện cho thế hệ học trò tại Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Căn cứ Cái Chanh; ông Ðỗ Văn Nghiệp (Sáu Sơn) hay ông Nguyễn Thái Thuận (Út Trấn), những thành viên Câu lạc bộ kể chuyện lịch sử tỉnh Cà Mau... Họ không kể chuyện để gợi lại đau thương mà để làm sống dậy niềm tự hào, nhắc nhở người trẻ hôm nay rằng, hòa bình không phải tự nhiên mà có. Chị Huỳnh Thu Thảo, thành viên Câu lạc bộ thuyết minh viên phường Bạc Liêu chia sẻ: “Mỗi lần đứng trước du khách hay các bạn học sinh, sinh viên để kể về những di tích của tỉnh, tôi luôn thấy đó là nhiệm vụ, đồng thời cũng là trách nhiệm của bản thân với lịch sử. Bởi nếu không kể, không nhắc nhở thì những giá trị ấy dễ bị lãng quên. Thế hệ trẻ hôm nay phải biết gìn giữ, phải góp phần để di tích không chỉ là nơi tham quan mà còn là bài học sống động về truyền thống cho mọi người”.

Trong hành trình về lại các khu căn cứ, di tích xưa, với tôi, ấn tượng sâu đậm nhất có lẽ là buổi giao lưu giữa các em học sinh và đoàn viên, thanh niên tại Bia Chiến thắng Mỹ Trinh (xã Hồng Dân, tỉnh Cà Mau). Câu chuyện của cựu chiến binh Nguyễn Văn Đấu về trận đánh năm 1972 khiến cả không gian lặng lại. Ánh mắt những em học sinh chăm chú, xen lẫn xúc động. “Em hiểu rằng, để có ngày hôm nay, biết bao người đã không trở về...”, Em Nguyễn Thị Minh Thư, Trường THCS Phước Long nghẹn ngào.

Trân trọng lịch sử để xây dựng tương lai

Rời những khu di tích gắn liền với lịch sử đấu tranh cách mạng, chúng tôi tiếp tục hành trình về các vùng quê từng oằn mình trong lửa đạn: U Minh, Đầm Dơi, Năm Căn, Ngọc Hiển (nay là Phan Ngọc Hiển)... Ngày trước, nơi này là rừng đước bạt ngàn, là những cánh đồng lau sậy mênh mông, dấu chân bộ đội ngày đêm vượt qua bom đạn. Nay, vẫn mảnh đất ấy nhưng đã khoác lên mình một diện mạo mới. Đường bê tông trải dài đến tận các ấp, cầu cống kiên cố bắc ngang sông rạch, nhà cửa khang trang, đời sống người dân đổi thay từng ngày. Một vùng quê đang trỗi dậy mạnh mẽ yên bình, trù phú và căng đầy sức sống.

 Du khách trên đường ra tham quan cánh đồng điện gió của tỉnh Cà Mau.

Tôi nhớ lời ông Đỗ Văn Nghiệp, thành viên Câu lạc bộ kể chuyện lịch sử tỉnh Cà Mau trong một lần trò chuyện: “Lịch sử và văn hóa tuy vô hình nhưng luôn hiện diện trong từng bước đi của mỗi người. Đó là nguồn năng lượng lặng lẽ nhưng bền bỉ, nâng đỡ con người đứng vững, nhất là khi đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới”. Câu nói ấy phản ánh chính xác hiện thực Cà Mau hôm nay. Trong 6 tháng đầu năm 2025, tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) đạt 7,09%; cả năm dự kiến đạt 8%. GRDP bình quân đầu người đã tăng lên mức 80 triệu đồng.

Tại buổi gặp mặt các lão thành cách mạng nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2-9 mới đây, đồng chí Nguyễn Hồ Hải, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau chia sẻ, tỉnh đang duy trì tốc độ phát triển khá toàn diện trên nhiều lĩnh vực. Trong lĩnh vực kinh tế biển và thủy sản thế mạnh lâu đời của địa phương Cà Mau giữ vững vị trí là trung tâm sản xuất, chế biến và xuất khẩu thủy sản lớn nhất cả nước, đặc biệt là con tôm. Các mô hình nuôi tôm sinh thái, nuôi tôm công nghệ cao, gắn với tiêu chuẩn quốc tế, đang được mở rộng. Nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước đã chọn Cà Mau là nơi đầu tư chiến lược trong lĩnh vực nông nghiệp sạch và công nghệ chế biến sâu. Nhiều dự án năng lượng tái tạo-điện gió, điện mặt trời đã đi vào vận hành, đưa Cà Mau trở thành điểm sáng của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long về phát triển năng lượng sạch.

Tầm nhìn đến năm 2030, Cà Mau đặt mục tiêu trở thành tỉnh phát triển toàn diện và năng động, GRDP tăng trưởng bình quân 10-10,5%/năm; GRDP bình quân đầu người đạt trên 6.000USD. Một viễn cảnh rõ ràng đang mở ra không xa vời, mà được xây dựng từng bước, trên nền tảng thực tế và nội lực mạnh mẽ.

Sự phát triển của Cà Mau còn hiện hữu sống động trong từng làng quê. Xã Đầm Dơi-vùng căn cứ xưa, nay vừa phát triển du lịch sinh thái, vừa giữ gìn bản sắc văn hóa đặc trưng. Ông Lê Văn Hòa, cựu chiến binh hơn 70 năm gắn bó nơi này bộc bạch: “Ngày xưa nơi đây chỉ toàn lau sậy, bom đạn. Muốn đi lại phải men theo đường mòn, mùa mưa thì ngập bùn tới đầu gối. Giờ bà con có đường nhựa tới tận nhà, trồng lúa, nuôi tôm, làm du lịch, cuộc sống khấm khá hơn nhiều. Có được như hôm nay là nhờ giữ gìn truyền thống, đoàn kết và chịu khó học hỏi cái mới”.

 Nông dân Cà Mau thu hoạch tôm.

Tương tự, tại xã Trần Văn Thời-vùng đất mang tên người anh hùng, mô hình nông nghiệp thông minh đang phát triển mạnh. Tỷ lệ hộ nghèo giảm chỉ còn 0,5%. Thu nhập bình quân đầu người đạt 85 triệu đồng, tăng gần 30 triệu đồng so với đầu nhiệm kỳ. Người dân chủ động ứng dụng kỹ thuật, kết hợp nuôi tôm, trồng lúa, trồng cây ăn trái và làm du lịch trải nghiệm. Hệ thống điện, nước, internet phủ kín các ấp. Không gian nông thôn mới rực rỡ: Đường làng sạch đẹp, hàng rào cây xanh, cờ đỏ sao vàng tung bay, đèn điện sáng về tận xóm nhỏ. Người dân không chỉ sống khá hơn mà còn sống văn minh, hiện đại hơn.

Đồng chí Nguyễn Thế Châu, Bí thư Đảng ủy xã Trần Văn Thời cho biết: Người dân không chỉ nhớ về truyền thống hào hùng mà còn biết cách làm giàu từ chính vùng đất mình đang sống. Đó là niềm tự hào lớn nhất, là di sản vô giá mà thế hệ đi trước đã để lại cho chúng tôi. Bước vào nhiệm kỳ mới, Đảng bộ xã xác định: Phải giữ vững truyền thống, đồng thời phát huy trí tuệ tập thể, đề ra những mục tiêu đột phá mới, nuôi dưỡng khát vọng vươn tầm. Đến năm 2030, xã phấn đấu thu nhập bình quân đạt 135 triệu đồng, hộ nghèo dưới 0,15%. Đồng thời phát triển kinh tế tư nhân, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi hiệu quả, xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.

Hành trình về Cà Mau để lại trong tôi nhiều xúc cảm khó quên. Ở đây, lịch sử không chỉ là quá khứ mà là phần sống động trong hiện tại. Người dân Cà Mau từ già đến trẻ luôn tự hào về truyền thống cách mạng, về những Bà mẹ Việt Nam anh hùng, những người lính kiên trung. Từ chính lòng tự hào ấy, họ tiếp tục hành trình dựng xây cuộc sống mới, biến mảnh đất cuối trời thành điểm khởi đầu cho khát vọng, niềm tin và hy vọng.

Bài và ảnh: THÚY AN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Kinh tế xem các tin, bài liên quan.