Nỗ lực giảm thiểu ảnh hưởng của bom mìn, vật nổ

QĐND Online – Mặc dù chiến tranh đã đi qua hàng thập kỷ nhưng hậu quả của cuộc chiến vẫn còn đó. Trên dải đất hình chữ “S”, hằng ngày, hằng giờ, người dân vẫn đang phải đối mặt với hiểm nguy từ bom, mìn, vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh. Theo thống kê, mỗi năm bom, mìn, vật liệu nổ cướp đi sinh mạng và làm bị thương hàng nghìn người. Trong những năm qua, Đảng, Nhà nước đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách lớn nhằm từng bước khắc phục, tiến tới làm sạch bom, mìn, vật nổ, mang lại cuộc sống thanh bình thực sự cho người dân; trong khi đó, Chính phủ cụ thể hóa quyết tâm bằng việc lập ra Chương trình Hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom, mìn sau chiến tranh ở Việt Nam (Chương trình 504) năm 2010.

Cùng với nỗ lực của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, ngày càng có nhiều tổ chức, cá nhân mong muốn được chung tay giúp đỡ nạn nhân bom, mìn. Thực tế đó đòi hỏi cần phải có một tổ chức xã hội để kêu gọi, quy tụ những đóng góp của các tổ chức, cá nhân trong, ngoài nước cho công tác rà phá bom, mìn, vật liệu nổ; tuyên truyền, nâng cao nhận thức xã hội về phòng tránh tai nạn bom mìn; và hỗ trợ nạn nhân bom mìn. Hơn một năm qua, Ban vận động thành lập Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam, với đa số là các cựu chiến binh, đã không quản khó khăn, vất vả, tích cực chuẩn bị cho Đại hội lần thứ nhất và ra mắt Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam, dự kiến vào trung tuần tháng 11-2014.
 
Phóng viên Báo QĐND Online đã có cuộc trao đổi với Trung tướng Nguyễn Đức Soát, nguyên Phó Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Trưởng Ban vận động thành lập Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam, một số nội dung xoay quanh vấn đề này…

Trung tướng Nguyễn Đức Soát. Ảnh: Hùng Hà

PV: Thưa Trung tướng Nguyễn Đức Soát, đồng chí có thể chia sẻ đôi điều về lý do cấp thiết dẫn đến việc thành lập Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam?

Trung tướng Nguyễn Đức Soát: Trước hết có thể nói, bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh đang là mối quan tâm đặc biệt của nhiều cơ quan hữu quan, nhiều tổ chức xã hội, và là mối quan tâm của cả những người có lương tâm, trách nhiệm đối với cộng đồng, trong đó có các cựu chiến binh.

Là một trong những nước có tình trạng ô nhiễm bom mìn, vật nổ sau chiến tranh nặng nề nhất thế giới, hiện Việt Nam có tới hơn 66.000km2 (chiếm 20,12% diện tích cả nước) bị ô nhiễm bom mìn, vật nổ, với khoảng 800.000 tấn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, đe dọa và ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng, tài sản, sức khỏe và tâm lý của nhân dân.

Đã có hơn 102 nghìn nạn nhân của bom mìn, vật nổ sau chiến tranh ở Việt Nam, trong đó có khoảng 40 nghìn người chết và 62 nghìn người bị thương.

Ngày 21-4-2010, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 504 phê duyệt Chương trình Quốc gia về khắc phục hậu quả bom mìn vật nổ sau chiến tranh đến năm 2025 với những mục tiêu rất cụ thể. Ngày 13-5-2013, Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 738/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch thực hiện Chương trình 504 đến năm 2015. Một trong những nhiệm vụ được nêu trong kế hoạch này là xây dựng, trình duyệt, triển khai đề án thành lập Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam và Quỹ Khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam.

Tháng 3-2014, Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã trao Quyết định tổ chức Ban Vận động thành lập Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam. Mục đích lớn nhất của Hội là tập hợp, đoàn kết hội viên, kết nối các tổ chức, cá nhân trong nước và quốc tế, đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ, khắc phục hậu quả bom mìn nhằm góp phần giảm thiểu, tiến tới khắc phục hoàn toàn ảnh hưởng của bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh ở Việt Nam, góp phần đảm bảo an toàn và lợi ích hợp pháp của nhân dân và phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Trung tướng Nguyễn Đức Soát và thành viên Ban Vận động thành lập Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam, trao đổi công việc trước ngày Đại hội. Ảnh: Hùng Hà

PV: Vậy lộ trình thành lập Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam đã được thực hiện đến đâu, thưa Trung tướng?

Trung tướng Nguyễn Đức Soát: Việc chuẩn bị các thủ tục xin cấp phép thành lập Hội đã được chúng tôi triển khai cách đây khoảng một năm rưỡi, và được tiến hành đúng trình tự quy định của pháp luật. Như tôi đã nói ở trên, tháng 3 vừa qua, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã trao quyết định tổ chức Ban Vận động thành lập Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam.

Với tinh thần tự nguyện, hiện nay đã có hơn 200 thành viên đăng ký gia nhập Hội. Trong đó, phần lớn là các cựu chiến binh có nhiều tâm huyết với việc khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ sau chiến tranh. Đáng chú ý, trong số những người tình nguyện gia nhập Hội, có nhiều nhà khoa học, trí thức, có trình độ, kinh nghiệm về bom mìn, vật nổ và có tầm ảnh hưởng nhất định đối với xã hội. 100% thành viên gia nhập Hội có trình độ đại học, trên 30% có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ, phó tiến sĩ, giáo sư. Nhấn mạnh điều đó để thấy rằng, Hội không chỉ là nơi tập hợp, đoàn kết những người có tâm huyết, mà còn có trình độ chuyên môn ở nhiều lĩnh vực, ngành nghề khác nhau.

Theo kế hoạch dự kiến, ngày 11-11 tới đây, Đại hội lần thứ nhất Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam sẽ được khai mạc tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế (Lê Hồng Phong, Ba Đình, Hà Nội). Đại hội diễn ra trong 2 ngày, 11 và 12-11. Đại hội sẽ bầu Ban chấp hành, Chủ tịch, các Phó chủ tịch, Ban Thường vụ, các ban chuyên môn như Kế hoạch-Tài chính, Vận động tuyên truyền, Đối ngoại, Văn phòng Hội, và thông qua chương trình hoạt động của Hội…

Hỗ trợ nạn nhân bom mìn là một trong những hoạt động sẽ được Hội Hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam chú trọng. Trong ảnh: Nạn nhân bom mìn, vật nổ tại Vĩnh Linh, Quảng Trị. Ảnh: Hoàng Hà.

PV: Thưa Trung tướng, xin đồng chí khái quát một số nhiệm vụ chính và những hoạt động trọng tâm mà Hội sẽ triển khai thực hiện sau Đại hội?

Trung tướng Nguyễn Đức Soát: Trong thời gian trước mắt, mọi hoạt động của Hội sẽ tập trung vào một số nội dung chính như: Tiếp tục xây dựng, phát triển tổ chức Hội, tuyên truyền kết nạp thêm hội viên, tổ chức các chi hội ở các địa phương ô nhiễm bom mìn nặng nề. Chúng tôi phấn đấu đến hết năm 2015 sẽ thành lập được 6/10 chi hội, tại 10 tỉnh trọng điểm về ô nhiễm bom mìn là Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi.

Một số nhiệm vụ quan trọng khác phải kể đến là xây dựng quy chế hoạt động; củng cố trụ sở Hội; thiết lập mối quan hệ công tác với các bộ, ban, ngành liên quan của Chính phủ, các tổ chức chính trị, xã hội, các đơn vị và cá nhân hoạt động trên lĩnh vực khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh; xây dựng kế hoạch hoạt động trung hạn và ngắn hạn của Hội trên các lĩnh vực tuyên truyền giáo dục ý thức phòng tránh bom mìn vật nổ, hỗ trợ nạn nhân bom mìn (bằng nhiều hình thức như hỗ trợ tiền mặt, xây nhà, dạy nghề…); vận động các nguồn lực không chỉ trong nước, mà còn từ các tổ chức quốc tế, cho các dự án khắc phục hậu quả bom mìn; nghiên cứu, làm tham mưu cho Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp nhằm thực hiện chức năng giám sát, chức năng phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

PV: Xin cảm ơn Trung tướng Nguyễn Đức Soát!

THU HÙNG – HOÀNG HÀ (thực hiện)