QĐND Online - Kinh tế bắt đầu có những dấu hiệu khởi sắc nhưng doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn. Động thái điều chỉnh giảm lãi suất mới đây nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh được đánh giá là bước đi hợp lý của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Ảnh minh họa/thoibaonganhang.vn

Lãi suất giảm, lợi nhuận giảm

Mới đây NHNN phát đi thông báo tiếp tục giảm trần lãi suất huy động VND các kỳ hạn ngắn từ 6%/năm xuống còn 5,5%/năm. Cùng với đó, tiếp tục giảm trần cho vay ngắn hạn từ 8%/năm xuống còn 7%/năm. Kêu gọi các Ngân hàng thương mại (NHTM) giảm trần lãi suất cho vay trung và dài hạn cho các doanh nghiệp xuống tối đa 10%/năm đối với 5 lĩnh vực ưu tiên. Đồng thời giảm lãi suất tối đa đối với tiền gửi bằng USD của cá nhân tại tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài từ mức 1%/năm xuống 0,75%/năm. Các NHTM đã đồng loạt hưởng ứng bằng các quyết định điều chỉnh giảm lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp.

Thực tế, từ cuối năm 2011 đến nay, mặt bằng lãi suất đã giảm nhanh và mạnh, đến nay đã giảm từ 1,5 đến 2%/năm so với năm 2013, giảm 50% so với cuối năm 2011 và hiện đã tương đương mức lãi suất của năm 2005-2006.

Theo ông Nguyễn Văn Thắng – Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Vietinbank: “Chúng tôi đồng tình với chính sách cũng như chủ trương chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp của NHNN. Sau quyết định điều chỉnh giảm lãi suất ngắn hạn và lời hiệu triệu giảm lãi suất cho vay trung và dài hạn, Vietinbank triển khai ngay lập tức. Cụ thể, ngày 29-10, chúng tôi đã có văn bản chỉ đạo toàn hệ thống giảm lãi suất trung và dài hạn 5 lĩnh vực ưu tiên xuống còn tối đa 10%/năm. Đương nhiên về mặt tài chính, khi giảm lãi suất, Vietinbank cũng phải chấp nhận hy sinh, giảm mức lợi nhuận khoảng 100 tỷ đồng từ nay đến cuối năm.

Lãnh đạo Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) chia sẻ, trong 3 năm qua BIDV thường xuyên chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp trong việc giảm lãi suất cho vay. BIDV cũng đã quyết định giảm lãi suất cho vay ngắn hạn xuống 7%/năm, còn lãi suất trung và dài hạn sẽ được đưa xuống 10%/năm từ mức 10,5%/năm như yêu cầu của NHNN.

Đồng quan điểm với BIDV, ông Nguyễn Danh Lương – Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Vietcombank cho biết, chúng tôi luôn ủng hộ chính sách giảm lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp của NHNN. Vietcombank đã điều chỉnh giảm lãi suất cho vay với các lĩnh vực ưu tiên xuống 7%/năm cho kỳ ngắn hạn và 10% cho kỳ trung và dài hạn.

Tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (AgriBank), lãi suất huy động kỳ hạn một tháng chỉ còn 4%/năm, kỳ hạn 2 tháng là 4,5%, 3 tháng là 5% và từ 4 đến 5 tháng là 5,5%/năm. Lãi suất cho vay một số doanh nghiệp hiện đã thấp hơn mức lãi suất Ngân hàng Nhà nước yêu cầu. “Việc giảm lãi suất như hiện nay cũng là một giải pháp tích cực để kích thích nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp, đồng thời để kích thích tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng”, Bà Bùi Như Ý, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Agribank cho biết thêm.

Giảm trần lãi suất - Bước đi hợp lý

Bình luận về động thái điều hành lãi suất mới này, một chuyên gia ngân hàng cho biết, đây là bước đi hợp lý của NHNN trong bối cảnh lạm phát tiếp tục giảm tốc mạnh. Việc giảm trần lãi suất huy động VND các kỳ hạn dưới 6 tháng, trong khi các kỳ hạn từ 6 tháng trở lên do các TCTD tự thỏa thuận với khách hàng một mặt sẽ giúp cho các TCTD cơ cấu lại nguồn vốn với kỳ hạn dài hơn; mặt khác tạo điều kiện cho các TCTD hạ thấp hơn nữa mặt bằng lãi suất cho vay để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh.

Ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Vietinbank cho biết thêm: Cuối năm 2011 lãi suất cho vay dao động từ 17 đến 20%/năm, tuỳ khả năng cân đối vốn của từng ngân hàng. Qua các đợt điều chỉnh, lãi suất hiện tại đã giảm hơn một nửa, điều hành như vậy, theo tôi là phù hợp vì còn phụ thuộc vào các yếu tố như lạm phát, tăng trưởng kinh tế. Nếu giảm nhanh dễ thành cú sốc làm giảm nhu cầu gửi tiền của khu vực dân cư, không khuyến khích người dân tiết kiệm. Như vậy làm lãng phí nguồn vốn, thậm chí có thể dẫn tới lạm phát cao của các năm tiếp theo. Đây cũng là giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng nhằm phấn đấu đạt được tăng trưởng tín dụng theo mục tiêu đặt ra là 12-14% trong năm 2014 này của chúng tôi.

Ông Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương chia sẻ: Điều chỉnh giảm lãi suất như hiện nay là hợp lý “nhìn vào doanh nghiệp làm ăn, nếu một nước có tỷ lệ lạm phát là 5% thì không thể có lãi suất cho vay thấp hơn 5% được vì gắn đến ổn định kinh tế vĩ mô. Rõ ràng, ví dụ doanh nghiệp sản xuất cho vay là 8%, lạm phát 6% thì lãi suất thực là 2%. Với doanh nghiệp vay ở nước ngoài, lãi suất là 4% lạm phát 2% thì cũng như vậy. Quan trọng nhất là nâng cao năng lực cạnh tranh và chất lượng hàng hóa, khả năng quản trị của doanh nghiệp”.

HÀ PHƯƠNG