Hiểu đúng để triển khai hiệu quả

Những thông tin “gây nhiễu”

Ngày 14-4-2016, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội đã tổ chức phiên đấu giá bán cổ phần lần đầu ra công chúng của Tổng công ty 36 với 4,3 triệu cổ phần đưa ra đấu giá, mức giá khởi điểm là 10.000 đồng/cổ phần. Phiên đấu giá đã thu hút sự quan tâm của 60 nhà đầu tư. Tổng khối lượng đăng ký mua đạt hơn 15,7 triệu cổ phần, cao gấp 3,6 lần số cổ phần đưa ra chào bán. Giá đặt mua cao nhất là 17.100 đồng/cổ phần, cao gấp 1,7 lần so với giá khởi điểm. Sau phiên đấu giá, Tổng công ty 36 tổ chức phiên họp Đại hội đồng cổ đông bầu Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và triển khai các hoạt động sản xuất kinh doanh theo mô hình mới.

Tuy nhiên, gần đây, xuất hiện một số thông tin trái chiều, cho rằng: Quá trình cổ phần hóa còn thiếu minh bạch thông tin, nhất là trong định giá tài sản, sử dụng bất động sản là hàng loạt khu “đất vàng”. Thông tin nêu “con số tổng tài sản của tổng công ty liên tục thay đổi, khi 2.000 tỷ đồng, khi 3.000 tỷ đồng, khi hơn 5.000 tỷ đồng nhưng khi cổ phần hóa, tổng giá trị thực tế phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đạt hơn 329,3 tỷ đồng, vốn điều lệ còn 430 tỷ đồng, có nguy cơ thất thoát tài sản Nhà nước. Việc lựa chọn hai công ty cổ đông chiến lược, Hội đồng quản trị chưa hợp lý"...

Những thông tin trên ít nhiều gây sự hoang mang trong một số cán bộ, công nhân viên, người lao động; nhất là trong bối cảnh phần đông người lao động kiến thức hiểu biết pháp luật về cổ phần hóa còn hạn chế.

Đâu là sự thật?

Để làm sáng tỏ vấn đề, phóng viên đã trao đổi với một số cán bộ ở Cục Tài chính, Cục Kinh tế (Bộ Quốc phòng) và Ban chỉ đạo Cổ phần hóa của Bộ Quốc phòng. Được biết, lộ trình cổ phần hóa Tổng công ty 36 đã được triển khai hết sức chặt chẽ. Ngày 22-2-2016, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 280/QĐ-TTg về việc phê duyệt phương án cổ phần hóa công ty mẹ-Tổng công ty 36. Tại quyết định này đã thể hiện rõ hàng loạt vấn đề liên quan tới định giá tài sản, vốn điều lệ và cơ cấu cổ phần, lựa chọn nhà đầu tư chiến lược, phương án thuê đất, cử người đại diện chủ sở hữu phần vốn Nhà nước.

Đại tá Đặng Thanh Thế, nguyên Trưởng phòng Tổ chức Binh đoàn 11, tham gia tư vấn pháp lý cổ phần hóa giúp Tổng công ty 36, cho biết: “Thông tin cho rằng tổng tài sản của Tổng công ty 36 liên tục thay đổi rồi đưa ra con số tổng giá trị thực tế phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đạt hơn 329,3 tỷ đồng và suy diễn có sự “thất thoát tài sản” là điều hết sức sai lầm. Ở đây, đã có sự nhầm lẫn, thiếu hiểu biết về tài chính. Tổng tài sản của doanh nghiệp bao gồm cả toàn bộ tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn, đương nhiên phải lớn hơn vốn chủ sở hữu nhiều lần, thay đổi liên tục do làm ăn có hiệu quả. Trên thực tế, Tổng công ty 36 là đơn vị bảo đảm vốn chủ sở hữu tốt. Mặt khác, phiên đấu giá thành công với 100% số cổ phần đưa ra chào bán đã được bán hết với giá đấu thành công là 15.102 đồng/cổ phần. Tổng giá trị cổ phần bán được thu về gần 65 tỷ đồng, cao hơn gần 22 tỷ đồng so với mức giá khởi điểm. Đây là tín hiệu tốt vì trên thực tế có đơn vị cổ phần hóa không bán hết cổ phiếu hoặc giá trị cổ phần thu về rất thấp so với mục tiêu đề ra”.

Liên quan đến tổng tài sản, tìm hiểu tại báo cáo tài chính hợp nhất bán niên năm 2016 của Tổng công ty do Công ty TNHH Hãng kiểm toán AASC cung cấp, báo cáo này ghi nhận tổng tài sản của Tổng công ty 36 thời điểm 1-1-2016 (trước cổ phần hóa) là hơn 5.446 tỷ đồng, thời điểm 30-6-2016 (sau cổ phần hóa) là hơn 6.007 tỷ đồng. Những con số khác về các khoản thu, chi, nguồn vốn đầu tư, giá trị tài sản khác đều thể hiện rất rõ. Như vậy, không có sự thất thoát tổng tài sản cũng như không có chuyện mất vốn Nhà nước.

Về vấn đề lựa chọn cổ đông chiến lược là Công ty Cổ phần Xây lắp và Thương mại Trường Lộc (Hà Nội) và Công ty Cổ phần Vận tải và Thương mại Anh Quân (Nghệ An), tại Công văn số 243/CKT-QLDN ngày 25-3-2016 của Ban chỉ đạo Cổ phần hóa Bộ Quốc phòng về việc tổ chức thực hiện Quyết định số 280/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ do Thiếu tướng Trần Trung Tín, khi đó là Cục trưởng Cục Kinh tế, Trưởng ban chỉ đạo ký, đã khẳng định rõ thông tin về hai doanh nghiệp trên, đáp ứng tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư chiến lược, qui định tại Thông tư số 196/2011-BTC ngày 26-12-2011 của Bộ Tài chính. Theo luật sư Đinh Thị An (Hà Nội), việc lựa chọn nhà đầu tư chiến lược của Tổng công ty 36 đã tuân thủ đúng quy định tại khoản 3, Điều 6, Nghị định số 59/2011 của Chính phủ về chuyển doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước thành công ty cổ phần. Tại khoản 5, Điều 6 của Nghị định quy định rõ các đối tượng không được mua cổ phần lần đầu gồm: Thành viên Ban chỉ đạo Cổ phần hóa doanh nghiệp (trừ các thành viên là đại diện của doanh nghiệp); các tổ chức tài chính trung gian; các công ty con, công ty liên kết trong cùng tập đoàn, tổng công ty và tổ hợp công ty mẹ-công ty con; các cá nhân thực hiện tư vấn, định giá, kiểm toán, đấu giá bán cổ phần của doanh nghiệp cổ phần hóa không được tham gia mua cổ phần phát hành lần đầu của doanh nghiệp đó. Như vậy, công ty của anh, em lãnh đạo doanh nghiệp vẫn được tham gia cổ đông chiến lược theo quy định của pháp luật.

Tương tự, với cơ cấu Hội đồng quản trị (HĐQT) Tổng công ty, phiên họp Đại hội đồng cổ đông Tổng công ty 36 đã bầu ra 5 thành viên HĐQT theo đúng quy định tại điểm d, khoản 1, Điều 151, Luật Doanh nghiệp 2014 về cơ cấu, tiêu chuẩn và điều kiện làm thành viên HĐQT.

Về vấn đề sử dụng đất, theo đại diện Cục Kinh tế, Tổng công ty 36 đã thực hiện đúng các quy định về xử lý tài sản khi cổ phần hóa, cả về đất có nguồn gốc là đất quốc phòng, theo đúng quy định tại khoản 8, Điều 1, Quyết định số 280/QĐ-TTg ngày 22-2-2016 của Thủ tướng Chính phủ quy định rõ: “Tổng công ty 36-CTCP thực hiện thuê đất của Nhà nước và trả tiền thuê đất theo quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai”. Sau khi cổ phần hóa, ngày 28-10-2016 vừa qua, Tổng công ty 36 đã có văn bản gửi Bộ Quốc phòng đề nghị thuê đất quốc phòng đối với 6 khu đất làm văn phòng làm việc và các kho, công trình phụ thuộc. “Khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, một số tài sản thuộc sở hữu nhà nước không được cổ phần hóa (quyền sử dụng đất, xe quân sự…) nên phải loại trừ ra khỏi giá trị cổ phần hóa. Khi cổ phần hóa xong nếu muốn sử dụng tiếp các tài sản này thì phải ký hợp đồng thuê lại của Nhà nước hoặc mua theo hình thức đấu giá tài sản Nhà nước”-luật sư Nguyễn Mạnh Hiến (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) cho biết.

Hiểu đúng để triển khai hiệu quả

Đại tá Nguyễn Đăng Giáp, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Tổng công ty 36 cho biết: “Cổ phần hóa là lĩnh vực phức tạp, liên quan tới nhiều văn bản pháp luật, phải hiểu đúng mới có thể triển khai nhanh và hiệu quả. Tổng công ty 36 là một đơn vị tiên phong cổ phần hóa công ty mẹ của quân đội, triển khai rất nghiêm túc, khẩn trương, có thể coi là một đơn vị mẫu mực về tuân thủ các quy định của pháp luật trong cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước. Trong quá trình thực hiện, chúng tôi luôn chủ động bám sát chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; tuân thủ đúng các quy định của pháp luật và còn chủ động mời các chuyên gia về cổ phần hóa nhiều lần tập huấn, hướng dẫn, phổ biến kiến thức từ đội ngũ lãnh đạo tới toàn thể người lao động. Đến nay, chưa phát hiện vấn đề gì sai sót trong cổ phần hóa để các cơ quan chức năng phải chấn chỉnh. Nhưng những thông tin “gây nhiễu” trên có thể gây tác động tiêu cực, khiến người lao động nghi ngờ, hoang mang, hiểu sai chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, quân đội”.

Từ thực tế trên, theo lãnh đạo Tổng công ty 36, phải luôn tăng cường công tác tuyên truyền chính sách, pháp luật về cổ phần hóa doanh nghiệp sâu rộng tới người lao động cả trước, trong và sau cổ phần hóa.

Thực hiện Đề án đổi mới, sắp xếp lại các doanh nghiệp Nhà nước trong quân đội đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Thường vụ Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo rà soát toàn diện, nhằm giảm bớt số doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, tập trung phát triển doanh nghiệp phục vụ quân sự, quốc phòng, cắt giảm ngành nghề kinh doanh không hoặc ít liên quan đến ngành nghề chính; thoái vốn đầu tư vào các lĩnh vực kém hiệu quả. Từ chỗ có hơn 300 doanh nghiệp quốc phòng, toàn quân hiện chỉ còn 75 đầu mối doanh nghiệp và sẽ cổ phần hóa hàng chục doanh nghiệp trong thời gian tới. Theo Thiếu tướng Võ Hồng Thắng, Cục trưởng Cục Kinh tế (Bộ Quốc phòng), để tiếp tục đổi mới, sắp xếp, tái cấu trúc hiệu quả các doanh nghiệp Nhà nước trong quân đội giai đoạn 2016-2020, cần phải tiếp tục phổ biến, quán triệt nâng cao nhận thức về cổ phần hóa đến đông đảo cán bộ, công nhân viên chức, người lao động, xem đó là giải pháp cốt lõi.

HUY HOÀNG