QĐND - Với việc bắt đầu xây dựng hạng mục đập phụ, kênh tiêu thông hồ, kênh tiêu Châu Bình, Dự án hồ chứa nước Bản Mồng (Quỳ Châu, Nghệ An) đã chính thức được khởi động lại. Đây là công trình đại thủy nông trọng điểm của khu vực Bắc Trung Bộ. Phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã có cuộc đối thoại với ông Hoàng Nghĩa Hiếu, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT) Nghệ An  về vai trò, nhiệm vụ và quá trình triển khai dự án này.

Ông Hoàng Nghĩa Hiếu.

 

Phóng viên (PV): Là dự án trọng điểm của tỉnh cũng như trong khu vực, công trình đã được khởi công từ năm 2010. Xin ông cho biết, tại sao đến thời điểm này dự án mới được khởi động lại?

Ông Hoàng Nghĩa Hiếu: Thực tế dự án hồ chứa nước Bản Mồng đã được nghiên cứu từ thập niên 1970. Lúc đó, Sở Thủy lợi Nghệ An (cũ) đã cử cán bộ khảo sát và xác định vùng đất thuộc huyện Quỳ Châu có thể xây dựng được đập chứa nước. Đến năm 2003, dự án chính thức được khởi động, Bộ NN và PTNT cùng tỉnh Nghệ An bắt đầu nghiên cứu khả thi dự án này. Năm 2006 có quyết định phê duyệt dự án và khởi công xây dựng vào năm 2010. Mặc dù là dự án có ý nghĩa rất quan trọng nhưng khi bước sang năm 2011, tình hình kinh tế đất nước gặp nhiều khó khăn, thực hiện Nghị quyết 11 của Chính phủ, hoạt động đầu tư công phải cắt giảm, do vậy, hồ chứa nước Bản Mồng buộc phải giãn tiến độ. Điều đó cũng làm gián đoạn quá trình đầu tư. Năm 2014, được sự quan tâm của Quốc hội, Chính phủ và các Bộ, ngành, dự án chính thức khởi động lại, sẽ đầu tư bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ. Đây là tin vui rất lớn cho tỉnh Nghệ An để hướng đến ổn định sản xuất và phát triển kinh tế-xã hội của khu vực rộng lớn phía Tây.

PV: Được biết, so với phương án xây dựng ban đầu, hiện nay dự án hồ chứa nước Bản Mồng đã có một số thay đổi. Ông có thể cho biết, tại sao lại phải có sự thay đổi này?

Ông Hoàng Nghĩa Hiếu: Phương án tiền khả thi lúc đầu theo tính toán của đơn vị chức năng sẽ đắp đập ở cao trình nước dâng 83m. Nếu ở mực nước này thì toàn bộ thị trấn Quỳ Châu, xã Châu Bình (huyện Quỳ Châu) và một số khu vực khác sẽ bị ngập. Dung tích hồ chứa lớn nhưng hiệu quả kinh tế không cao do diện tích đất trong vùng ngập quá nhiều. Sau đó, chúng tôi nghiên cứu phương án giảm xuống cao trình 81m. Mặc dù vậy, vẫn có đến hơn 3000 hộ dân phải di dời, tiếp tục giảm xuống cao trình 79,8m, số hộ dân bị ảnh hưởng là 1.064 hộ. Trải qua nhiều phương án nghiên cứu, tính toán, dự án được quyết định thực hiện hạng mục đập phụ, kênh tiêu thông hồ, kênh tiêu Châu Bình. Nhờ đó, có thể giảm được 565 hộ dân không phải di dời, tránh ảnh hưởng đến sinh kế, ổn định sản xuất cho bà con nơi đây. Đồng thời, cũng bảo vệ được cơ sở hạ tầng hiện hữu, bảo đảm phát triển bền vững.

PV: Khi hoàn thành, công trình này sẽ có tác động như thế nào đến sản xuất, đời sống người dân cũng như phát triển kinh tế-xã hội của các địa phương trong vùng, thưa ông?

Ông Hoàng Nghĩa Hiếu: Đây là công trình thủy lợi lớn nhất của tỉnh Nghệ An với dung tích thiết kế 235 triệu mét khối. Ưu tiên hàng đầu của công trình là cấp nước vào mùa kiệt và giảm lũ cho hạ du. Khi hoàn thành sẽ góp phần làm thay đổi diện mạo của miền Tây xứ Nghệ, trực tiếp tưới cho 26 nghìn héc-ta đất nông nghiệp, kết hợp phát điện với công suất 42MW. Nước từ hồ sẽ cấp cho hệ thống thủy lợi  sông Hiếu với các trạm bơm dọc sông để đưa nước vào nội đồng. Công trình thủy lợi này cũng phục vụ cho phát triển một số loại cây công nghiệp trong vùng và dự án trồng cỏ chăn nuôi bò sữa...

Khi tích nước, vùng lòng hồ sẽ giữ được độ ẩm. Hiện nay, khu vực miền Tây Nghệ An chịu ảnh hưởng của thời tiết khô nóng vào mùa hè. Việc giữ ẩm nhờ hồ chứa nước sẽ giúp cải thiện điều kiện thời tiết khắc nghiệt tại đây.

PV: Với ý nghĩa rất lớn và tính chất cấp bách của công trình, yêu cầu đặt ra cho nhà thầu khi thực hiện dự án là gì, thưa ông?

Ông Hoàng Nghĩa Hiếu: Đây là dự án rất cần thiết và mang lại hiệu quả lớn, vì vậy, tỉnh đã đề nghị Quốc hội, Chính phủ và các Bộ, ngành Trung ương để được khởi động lại. Do bị gián đoạn quá trình đầu tư nên tiến độ của dự án hiện rất cấp bách. Nhà thầu đảm nhiệm thi công các hạng mục đập phụ, kênh tiêu thông hồ và kênh tiêu Châu Bình của dự án là Tổng công ty 36 (Bộ Quốc phòng). Qua thực tiễn tham gia thi công nhiều công trình lớn tại Nghệ An như Thủy điện Bản Vẽ, Thủy điện Khe Bố… bảo đảm chất lượng, đúng tiến độ, Tổng công ty 36 đã khẳng định được uy tín của mình. Với dự án này, mặc dù yêu cầu tiến độ gắt gao nhưng tôi tin rằng nhà thầu sẽ về đích đúng thời gian, hoàn thành các hạng mục trong 18 tháng kể từ ngày khởi công.

PV: Xin cảm ơn ông!

MẠNH HƯNG (thực hiện)