QĐND Online - Sau hơn một tháng thông xe toàn tuyến, đưa vào khai thác, đường cao tốc Nội Bài-Lào Cai đã bắt đầu phát huy những hiệu quả tích cực, tăng cường năng lực vận tải, kết nối giao thương cho khu vực rộng lớn của đất nước. Là tuyến cao tốc dài nhất, hiện đại nhất Việt Nam, đi qua 5 tỉnh, thành phố, tuyến đường này không chỉ rút ngắn khoảng cách, thời gian đi lại mà còn tạo ra động lực tăng trưởng kinh tế - xã hội cho các địa phương trong vùng.

Hiệu quả cao trong lưu thông

Hiện nay, đường cao tốc Nội Bài-Lào Cai đã được khai thác toàn tuyến với tổng chiều dài 245km, kết nối Hà Nội, vùng trung tâm của đồng bằng Sông Hồng với Lào Cai, tỉnh biên giới phía Bắc, nơi có cửa khẩu quốc tế sầm uất bậc nhất đất nước. Tuyến đường này còn đi qua các tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái, các địa phương vốn trước đây gặp nhiều khó khăn trong giao thông đi lại, đặc biệt là giao thông kết nối vùng.

Chính thức thông xe toàn tuyến từ ngày 21-9, đến nay, sau khoảng một tháng khai thác, Công ty Vận hành và bảo trì đường cao tốc Việt Nam (VEC O&M) thuộc Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) vừa có những đánh giá đầu tiên về hiệu quả lưu thông mà tuyến đường này mang lại. Mỗi ngày đêm, lưu lượng xe trung bình chạy trên tuyến khoảng hơn 8.000 xe. So với trước khi thông xe toàn tuyến là hơn 5.900 xe/ngày, đêm, cao tốc Nội Bài - Lào Cai đã tăng trưởng lưu lượng xe là 36%. Việc thông xe toàn tuyến cao tốc này đã tăng đáng kể lưu thông hàng hóa, hành khách giữa Hà Nội và các tỉnh Tây Bắc. Cao tốc Nội Bài - Lào Cai đã giảm tải trực tiếp cho các tuyến đường trước đây, đặc biệt là Quốc lộ 70. Phương tiện đi Hà Nội - Lào Cai và ngược lại theo Quốc lộ 70 đã giảm 75%, chỉ còn các loại phương tiện vận chuyển nội vùng. Dịch chuyển nhiều nhất là xe tải nặng (96%), xe con (79%).

Cao tốc Nội Bài-Lào Cai phát huy hiệu quả lưu thông, tạo thêm động lực tăng trưởng kinh tế-xã hội. Ảnh: Huy Hùng.

VEC O&M đã tổ chức phát phiếu khảo sát, lấy ý kiến của các lái xe thường xuyên đi lại trên tuyến và một số doanh nghiệp sử dụng dịch vụ đường cao tốc. Kết quả cho thấy, phần lớn lái xe đánh giá tiết kiệm được từ 3 đến 4 tiếng đồng hồ so với khi lưu thông trên tuyến đường cũ (Quốc lộ 70). Mức độ tiết kiệm nhiên liệu khoảng 20% đến 30% so với lộ trình cũ. Bên cạnh đó, 74% chủ phương tiện được hỏi cho ý kiến đạt hiệu quả cao khi lưu thông trên đường cao tốc, 26% đánh giá ở mức độ trung bình.

Tìm hiểu cụ thể tại hai doanh nghiệp vận tải là VITRANIMEX và Việt bus, có thể hình dung được chi phí thực tế khi lưu thông trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai. Đối với xe tải 12 tấn, cước phí đường bộ dù có tăng từ 60.000 đồng lên 760.000 đồng nhưng chi phí nhiên liệu và chi phí hao mòn, sửa chữa, bảo hiểm... giảm đáng kể. Tính tổng chi phí cho xe tải 12 tấn lưu thông toàn tuyến cao tốc khoảng hơn 3,1 triệu đồng/chuyến, trong khi đi Quốc lộ 70 chi phí khoảng gần 3,5 triệu đồng/chuyến. Tương tự đối với xe khách, tổng chi phí khi lưu thông trên hai tuyến đường này lần lượt là 2,8 triệu đồng/chuyến và hơn 3,4 triệu đồng/chuyến. Như vậy, chi phí thực tế 1 chuyến xe giảm từ 10-20% khi đi đường cao tốc, các hãng xe còn có thể tăng tần suất chạy xe thì hiệu quả vận tải qua tuyến Nội Bài - Lào Cai còn phát huy hơn nữa.

Đón đầu cơ hội mới

Đến thời điểm này, cao tốc Nội Bài-Lào Cai là dự án đường cao tốc có quy mô lớn nhất, dài nhất, hiện đại nhất của Việt Nam được hoàn thành, đưa vào sử dụng. Tổng mức đầu tư của dự án là hơn 1,46 tỷ USD, nếu tính suất đầu tư chỉ gần 6 triệu USD/km, thuộc loại thấp nhất hiện nay. Những tiềm năng, cơ hội phát triển kinh tế - xã hội mà tuyến đường mang lại đã được các địa phương tích cực, chủ động đón nhận. Nằm ở vị trí cửa ngõ của vùng Tây Bắc, Lào Cai là đầu mối thông thương quốc tế của cả nước. Với tuyến cao tốc này, Cửa khẩu quốc tế Lào Cai được dự báo sẽ phát triển hơn rất nhiều. Cao tốc Nội Bài-Lào Cai sẽ trung chuyển từ 8-12 triệu tấn/năm. Ngành du lịch cũng thu hút thêm khá nhiều lượng khách đến Lào Cai khi việc đi lại trở nên dễ dàng hơn. Vào dịp cuối tuần, lượng khách đến Lào Cai đã đạt 10.000-15.000 lượt, thông thường trước đây, Lào Cai đón khoảng 23.000 lượt khách/tuần. 

Bí thư tỉnh ủy Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh khẳng định: Tuyến đường hoàn thành là niềm mong mỏi lâu đối với nhân dân trong vùng, giúp các địa phương thu hút nguồn lực đầu tư, phát triển kinh tế và giao thương quốc tế, tạo điều kiện cho sản phẩm, hàng hóa các tỉnh trong khu vực tiếp cận thị trường. Lào Cai vẫn được xem là tỉnh biên giới xa xôi, nhưng giờ đây đi lại rất thuận tiện, có thể đi về giữa Hà Nội-Lào Cai trong ngày. Đối với các địa phương khác như Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái, hạ tầng giao thông nhiều năm nay đã trở nên quá tải, dẫn đến sự xuống cấp của nhiều tuyến đường. Cao tốc Nội Bài-Lào Cai được thông xe đã góp phần tháo gỡ điểm nghẽn về cơ sở hạ tầng giao thông, là đòn bẩy tăng trưởng cho các địa phương trong vùng.

Cùng với khai thác tuyến đường, việc giữ gìn, bảo vệ và tiếp tục hoàn thiện là yêu cầu đặt ra trong thời gian tới. Đoạn tuyến Yên Bái-Lào Cai dài 122km của tuyến cao tốc này đang được khai thác với 2 làn xe, tốc độ cho phép 80km/giờ, hiện đang được xúc tiến để có thể đầu tư mở rộng đạt tiêu chuẩn cao tốc 4 làn xe. Bên cạnh đó, một số địa phương đã có quy hoạch chi tiết để kết nối đường cao tốc với các khu công nghiệp, thương mại, các trung tâm du lịch nhằm tận dụng những tác động tích cực mà tuyến đường mang lại. Để hoàn thiện mạng lưới này, nhu cầu vốn đầu tư là rất lớn, mỗi địa phương cần chủ động thu hút thêm các nguồn lực ngoài ngân sách Nhà nước, từ đó, hiện thực hóa những định hướng phát triển gắn liền với đường cao tốc.

MẠNH HƯNG