QĐND – Ngày 25-10, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường. Các đại biểu Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Công an, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Bộ trưởng Bộ Tư pháp trình bày các báo cáo công tác về phòng, chống vi phạm pháp luật, tội phạm, xét xử, thi hành án và báo cáo của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội thẩm tra các báo cáo trên. Tiếp đó, các đại biểu đã thảo luận về nội dung của các báo cáo này, đề xuất nhiều giải pháp nhằm giữ cuộc sống yên bình cho nhân dân.

Tội phạm đã được kiềm chế nhưng vẫn diễn biến phức tạp

Theo Báo cáo của Chính phủ do Đại tướng Trần Đại Quang, Bộ trưởng Bộ Công an trình bày, năm 2014, trong bối cảnh có nhiều yếu tố tác động tiêu cực đến tình hình an ninh trật tự, nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương, nhất là lực lượng Công an, hoạt động của các loại tội phạm đã được kiềm chế. Một số tội phạm nghiêm trọng như giết người, chống người thi hành công vụ giảm. Tuy nhiên, hoạt động của các băng, nhóm tội phạm còn tiềm ẩn phức tạp tại các thành phố và các khu vực giáp ranh, chủ yếu dưới dạng bảo kê, đòi nợ thuê, cho vay nặng lãi, cưỡng đoạt tài sản, tổ chức đánh bạc, cá độ bóng đá… Lực lượng Công an đã phát hiện, triệt phá 4.904 băng, nhóm tội phạm, trong đó có 161 băng, nhóm tội phạm nguy hiểm. Thủ đoạn hoạt động của các băng, nhóm tội phạm ngày càng tinh vi, núp dưới vỏ bọc doanh nghiệp, đối tượng cầm đầu không trực tiếp gây án nên việc phát hiện, xử lý gặp nhiều khó khăn. Tội phạm sử dụng súng, vật liệu nổ vẫn diễn ra nghiêm trọng. Tội phạm đánh bạc xảy ra khá phổ biến. Tội phạm trong lĩnh vực ngân hàng, tài chính diễn biến phức tạp, phát hiện nhiều vụ phạm tội nghiêm trọng, gây thất thoát lớn tài sản của Nhà nước, doanh nghiệp, tác động xấu đến quá trình tái cơ cấu nền kinh tế và hoạt động của hệ thống ngân hàng, tài chính. Tình hình buôn lậu, buôn bán hàng giả diễn ra phổ biến, nhất là các tuyến biên giới. Tội phạm ma túy, môi trường tiếp tục xảy ra gây nhức nhối trong nhân dân…

Công tác phát hiện, điều tra khám phá tội phạm vẫn còn hạn chế

Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cho rằng, Báo cáo của Chính phủ vẫn chưa phản ánh được toàn diện tình hình vi phạm pháp luật và việc xử lý vi phạm hành chính trong các lĩnh vực của đời sống kinh tế-xã hội trên toàn quốc. Báo cáo của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao chưa phân tích rõ nguyên nhân những tồn tại, hạn chế trong công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp. Báo cáo của Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao chưa đánh giá một số nội dung như: Tỷ lệ tăng số vụ án xét xử có tranh tụng tại phiên tòa, chất lượng tranh tụng, việc áp dụng hình phạt đối với những người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt hoặc làm thất thoát số lượng lớn tài sản; về tình hình hoạt động và chất lượng của đội ngũ hội thẩm nhân dân… Ủy ban Tư pháp cũng cho rằng công tác phát hiện, điều tra khám phá tội phạm vẫn còn hạn chế. Tỷ lệ khám phá tội phạm trộm cắp tài sản, còn nhiều ổ nhóm trộm cắp chuyên nghiệp gây án ở nhiều địa phương, gây bức xúc trong dư luận. Việc chấp hành pháp luật trong xác minh, giải quyết tố giác, tin báo tội phạm, điều tra, thu thập chứng cứ, áp dụng các biện pháp ngăn chặn còn nhiều vi phạm. Số vụ Viện Kiểm sát hủy các quyết định tố tụng tăng, số vụ phải tạm đình chỉ tăng… Đáng chú ý còn để xảy ra một số vụ dùng nhục hình gây hậu quả nghiêm trọng, làm chết người, gây bức xúc trong dư luận; chậm phát hiện, xử lý băng nhóm hoạt động theo kiểu xã hội đen có tính chuyên nghiệp, trong đó có cả những trường hợp tội phạm núp bóng doanh nghiệp.

Quang cảnh hội trường Quốc hội.

Tăng cường kiểm tra, giám sát đội ngũ cán bộ công chức

 Phát biểu ý kiến tại phiên họp, đại đa số các đại biểu Quốc hội đều tán thành với những nội dung trong các Báo cáo về phòng, chống vi phạm pháp luật và tội phạm, báo cáo công tác của các ngành Kiểm sát và Tòa án về diễn biến, tình hình tội phạm và những vấn đề cần đặt ra trong công tác phòng, chống tội phạm thời gian tới. Các đại biểu Quốc hội đã đề xuất nhiều giải pháp nhằm trấn áp tội phạm, mang lại cuộc sống bình yên cho nhân dân, cho xã hội.

Đại biểu Trương Thị Huệ (đoàn Thái Nguyên) và một số đại biểu bức xúc trước thực trạng thời gian qua có tình trạng đội ngũ công chức, cán bộ Nhà nước đánh nhau vì say rượu. Nhiều trường hợp cán bộ, công chức làm sai nhưng không được xử lý nghiêm minh và chưa được đề cập sâu trong các báo cáo. Đại biểu đề nghị Quốc hội xây dựng Luật giám sát HĐND để tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát đội ngũ cán bộ, công chức trong công tác, lối sống; Chính phủ cần tăng cường thực thi các biện pháp rèn luyện phẩm chất đạo đức cán bộ, công chức, xử lý nghiêm các sai phạm.

Đại biểu Vũ Chí Thực (Quảng Ninh) phản ánh thực trạng, có nơi, có thời điểm còn tình trạng bỏ lọt tội phạm, để xảy ra oan sai trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử; tội phạm nghiêm trọng vẫn liên tiếp xảy ra. Lý giải nguyên nhân gia tăng tội phạm, đại biểu Vũ Chí Thực cho rằng, xu hướng phát triển của xã hội, khó khăn về kinh tế kéo dài đã ảnh hưởng đến một bộ phận người dân... dễ dẫn đến hoạt động phạm pháp. Đáng chú ý, công tác quản lý nhà nước còn nhiều sơ hở chưa khắc phục kịp thời là kẽ hở để tội phạm lợi dụng, hoạt động. Bên cạnh đó, ý thức cảnh giác và tố giác tội phạm của người dân chưa cao cũng góp phần tạo điều kiện nảy sinh tội phạm.

Ưu tiên đầu tư cho công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật

Thiếu tướng Ngô Văn Hùng, Phó tư lệnh Quân khu 2, đại biểu Quốc hội đoàn Lào Cai băn khoăn trước thực trạng sự gia tăng tội phạm ở địa bàn nông thôn, miền núi. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng này có nhiều, trong đó có nguyên nhân quan trọng là một bộ phận người dân ở các địa bàn này hiểu biết pháp luật thấp. Đại biểu đề nghị, cần ưu tiên đầu tư cho công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nhất là ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa, miền núi.

Đại biểu Phạm Trường Dân (đoàn Quảng Nam) đặt vấn đề: Thời gian qua, công tác phòng, chống tham nhũng vẫn là khâu yếu, hiệu quả chưa đáp ứng mong đợi của nhân dân, nhất là việc sử dụng các công cụ như kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, mặc dù phát hiện nhiều vi phạm nhưng việc kiến nghị, xử lý thiếu kiên quyết, cần điều chỉnh lại. Đại biểu kiến nghị cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật Phòng chống tham nhũng đến các tầng lớp nhân dân để nhân dân phát hiện, tố giác tội phạm tham nhũng.

Đại biểu Vũ Chí Thực (đoàn Quảng Ninh) đề nghị Quốc hội cần ban hành các văn bản tạo điều kiện cho lực lượng chuyên trách đủ sức tấn công tội phạm; đồng thời tiếp tục đẩy mạnh công tác bảo đảm an sinh xã hội, chăm lo hơn nữa đến đời sống nhân dân; bịt kín các sơ hở, thiếu sót trong quản lý Nhà nước, hạn chế nguyên nhân phát sinh tội phạm.

Cuối giờ chiều 25-10, các đại biểu Quốc hội nghe Phó thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh trình bày Báo cáo về tình hình Biển Đông.
Ngày 26-10, Quốc hội nghỉ, ngày 27-10, Quốc hội tiếp tục họp phiên toàn thể tại Hội trường.

ĐỖ PHÚ THỌ