QĐND - Đây là điểm được đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa, Phó chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam nhấn mạnh khi trao đổi với phóng viên bên hành lang Quốc hội về việc đấu tranh pháp lý với hành động hạ đặt giàn khoan trái phép của Trung Quốc vào vùng biển Việt Nam.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa trao đổi với phóng viên.

 

Phóng viên (PV): Thưa ông, hiện có những cơ sở pháp lý nào cho việc đấu tranh pháp lý với việc hạ đặt giàn khoan trái phép của Trung Quốc?

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa: Thứ nhất phải khẳng định, việc Trung Quốc cho rằng Hoàng Sa là của họ, từ đó có quyền đặt giàn khoan Hải Dương 981 là điều sai trái. Hoàng Sa là của Việt Nam. Đây là cơ sở để chúng ta yêu cầu dư luận quốc tế, tài phán quốc tế, kể cả Liên hợp quốc bác bỏ việc Trung Quốc viện dẫn Hoàng Sa là của họ.

Thứ hai, Trung Quốc hạ đặt giàn khoan nằm trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam là vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam. Theo Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 dù thực hiện hoạt động kinh tế hay khoa học thì một quốc gia không được đơn phương, tùy tiện tiến hành nếu không được sự đồng ý của quốc gia ven biển có chủ quyền. Hành vi đơn phương, tự tiện đặt giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc như vậy đã trái với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982. Đây là cơ sở tiếp theo để chúng ta có thể khởi kiện Trung Quốc.

PV: Theo ông, nếu chúng ta kiện Trung Quốc thì thời gian sẽ kéo dài bao lâu?

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa: Việc khởi kiện sẽ mất nhiều thời gian, đòi hỏi phải có chuyên môn cao, nguồn lực cao, kể cả chuyên gia trong nước và quốc tế tham gia cùng chúng ta. Ngay cả khi có cơ sở pháp lý vững chắc rồi, chúng ta vẫn phải chuẩn bị để những cơ sở pháp lý đó được trình bày như thế nào, bằng những luận cứ, chứng cứ gì, thủ tục như thế nào. Khi đã khởi kiện, chúng ta cũng phải chuẩn bị nguồn lực để đeo đuổi vụ kiện đó liên tục, sâu sát, khôn khéo.

Cuộc đấu tranh pháp lý này cũng không thể tiến hành đơn độc mà cùng với nó, chúng ta phải đấu tranh bằng ngoại giao, sự tác động đến công luận quốc tế để công luận quốc tế thừa nhận chính nghĩa, đứng về phía Việt Nam. Đây còn là cuộc đấu tranh của cả dân tộc Việt Nam, chúng ta phải củng cố về kinh tế, quốc phòng, nhân dân chúng ta phải đồng tâm nhất trí.

Như vậy có nghĩa, ngay cả khi có chính nghĩa, có cơ sở pháp lý, có luận cứ vững chắc trong việc kiện Trung Quốc, chúng ta phải hiểu rằng đây là cuộc đấu tranh phức tạp, gay go, đòi hỏi phải khôn ngoan, có kỹ năng, có chuyên môn cao, đồng thời phải có những biện pháp tổng hợp của nhiều cuộc đấu tranh khác. Chính đó là bài học thành công của Việt Nam trong nhiều năm qua.

PV: Kiện thành công nhưng Trung Quốc vẫn không rút giàn khoan mà còn tăng cường thêm nhiều giàn khoan khác thì giải quyết như thế nào?

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa: Nếu chúng ta thắng kiện thì đây là một việc hết sức quan trọng. Bởi vì rõ ràng Trung Quốc trở thành người đang có hành vi bất hợp pháp mà tổ chức tài phán đã kết luận. Khi đã có kết luận là sai trái mà vẫn tiếp tục thực hiện các hành vi sai trái thì Trung Quốc sẽ bị thiệt hại rất nhiều mặt. Ngay chính nhân dân Trung Quốc cũng sẽ không tán thành lãnh đạo Trung Quốc thực hiện hành vi sai trái như vậy.

PV: Ông đánh giá như thế nào về việc Trung Quốc với tư cách thành viên của Liên hợp quốc vẫn vi phạm Công ước của Liên hợp quốc?

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa: Ở đây có chuyện quan hệ quốc tế, quan hệ của nước lớn với nước nhỏ. So với các quốc gia khác mà ở đây là Trung Quốc thì Việt Nam là một nước nhỏ. Về mặt quân sự, kinh tế, sức mạnh của chúng ta có yếu hơn. Thực tiễn đang diễn ra, các quốc gia lớn đang lấn át các nước nhỏ, thậm chí là bắt nạt, thực hiện các hành động vi phạm bất chấp lý lẽ, luật pháp quốc tế, không phải chỉ Việt Nam mà nhiều nước nhỏ khác cũng đang phải gánh chịu, vì vậy mới có những cuộc đấu tranh. Khi bị một quốc gia lớn bắt nạt, các quốc gia nhỏ đang bị bắt nạt phải đoàn kết, liên kết với nhau để đấu tranh, để chúng ta có cơ hội thắng lợi trong cuộc đấu tranh đó.

Như tôi nói, công luận và sức mạnh của công luận chính nghĩa rất lớn. Những nước lớn làm những việc sai trái bất chấp luật pháp quốc tế thì sẽ hứng chịu công luận quốc tế rất lớn gắn với những thiệt hại như sẽ bị tẩy chay, liên tục bị phê phán và nhân dân của chính nước đó cũng phản đối. Do đó, chúng ta cần tiếp tục đấu tranh để dư luận quốc tế hiểu chính nghĩa của chúng ta.

PV: Xin cảm ơn ông!  

XUÂN DŨNG (ghi)