QĐND Online - Giáo dục đào tạo nói chung, dạy nghề nói riêng được coi là động lực quan trọng nhất cho sự phát triển, một nhân tố quyết định để thực hiện thành công sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Do vậy, Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã ban hành Nghị quyết về "Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế", trong đó xác định mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo nói chung, dạy nghề nói riêng.

Theo đó, sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dạy nghề, hoàn thiện hệ thống pháp luật về dạy nghề theo tinh thần đổi mới căn bản, toàn diện dạy nghề là một trong những giải pháp cơ bản, có tính cấp bách để thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng về giáo dục, dạy nghề trong giai đoạn hiện nay.

Các học viên lớp Công nghệ ô tô, Trường Trung cấp nghề số 19 (Bộ Quốc phòng) trong giờ thực hành.

Do vậy, một trong những quan điểm chủ đạo trong việc xây dựng Dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dạy nghề được Chính phủ trình trước Quốc hội ngày 27-5 là đa dạng hóa hình thức và tổ chức đào tạo nghề, tạo điều kiện cho người học có cơ hội lựa chọn phương thức học tập phù hợp với năng lực và điều kiện cá nhân và học tập suốt đời; đổi mới mục tiêu, nội dung chương trình dạy nghề, cách thức đánh giá người học; đổi mới các chuẩn đảm bảo chất lượng dạy nghề và kiểm định chất lượng dạy nghề; công nhận văn bằng, chứng chỉ nghề; thực hiện gắn kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp với cơ sở dạy nghề trong quá trình hoạt động dạy nghề; đẩy mạnh đào tạo nghề theo nhu cầu của thị trường lao động.

Dự thảo luật được cấu trúc thành 2 điều: Điều 1, sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dạy nghề, gồm 48 khoản là các nội dung cần sửa đổi, bổ sung vào Luật Dạy nghề; Điều 2, hiệu lực thi hành và trách nhiệm hướng dẫn thi hành. Việc sửa đổi, bổ sung Luật Dạy nghề cơ bản giữ nguyên kết cấu, thực hiện sửa đổi, bổ sung 37 điều, bỏ 9 điều (trong đó có một chương) trên tổng số 92 điều của Luật Dạy nghề.

Luật hiện hành chưa quy định cụ thể về chuẩn kỹ năng nghề của nhà giáo dạy nghề, trong khi đây là yêu cầu quan trọng nhất đối với nhà giáo dạy nghề. Do vậy, Dự thảo luật sửa đổi, bổ sung, quy định chuẩn của nhà giáo dạy nghề bao gồm: Chuẩn về trình độ chuyên môn; chuẩn về trình độ sư phạm và chuẩn về kỹ năng nghề.

Dự thảo Luật bổ sung thêm một phương thức tổ chức thực hiện chương trình dạy nghề mới là dạy nghề theo tích lũy mô đun, môn học, bên cạnh tổ chức dạy nghề theo truyền thống (niên chế). Đây là phương thức tổ chức thực hiện dạy nghề tiên tiến, được áp dụng phổ biến trên thế giới, tạo cơ hội cho người học được lựa chọn cách học phù hợp với năng lực, điều kiện và hoàn cảnh của cá nhân.

Vì, chương trình dạy nghề đã được xây dựng theo từng mô đun. Mỗi mô đun tích hợp cả kiến thức và kỹ năng giúp người học sau khi hoàn thành một mô đun có năng lực thực hiện thành thạo một công việc của một nghề. Người học sau khi học xong mỗi mô đun đều phải thi kết thúc mô đun và đạt yêu cầu. Do đó, việc không tổ chức thi tốt nghiệp cuối khóa vẫn đảm bảo để người học đạt được mục tiêu dạy nghề của chương trình đào tạo. Dự thảo đã bỏ thi tốt nghiệp, việc thi, kiểm tra kết thúc các mô đun, môn học trong chương trình vẫn giữ nguyên.

Dự thảo cho phép tổ chức liên kết đào tạo với nước ngoài; sử dụng các chương trình của nước ngoài để đào tạo một số nghề theo cấp độ khu vực và quốc tế; công nhận văn bằng, chứng chỉ nghề lẫn nhau giữa các nước. Cùng với đó, dự thảo đẩy mạnh xã hội hóa dạy nghề, đa dạng hóa các loại hình cơ sở dạy nghề, các hình thức dạy nghề; khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để các tổ chức xã hội, xã hội nghề nghiệp, các tổ chức, cá nhân Việt Nam, tổ chức, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài thành lập cơ sở dạy nghề và tham gia hoạt động dạy nghề. Đẩy mạnh phân cấp, nâng cao trách nhiệm, tạo động lực và tính chủ động, sáng tạo của các cơ sở dạy nghề.

Dự thảo luật cho phép cơ sở dạy nghề được sử dụng chương trình dạy nghề của nước ngoài đã được tổ chức giáo dục, đào tạo có uy tín công nhận về chất lượng để thực hiện nhiệm vụ dạy nghề.

Cơ sở dạy nghề phải công bố công khai mục tiêu, chương trình dạy nghề; điều kiện để bảo đảm chất lượng dạy và học nghề; mức học phí và miễn giảm học phí; kết quả kiểm định chất lượng dạy nghề; hệ thống bằng, chứng chỉ của cơ sở dạy nghề; vị trí việc làm sau khi tốt nghiệp và các biện pháp kiểm tra, giám sát chất lượng dạy nghề.

Về một số chính sách của Nhà nước về dạy nghề, dự thảo quy định Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong đầu tư phát triển hệ thống dạy nghề. Đầu tư dạy nghề được ưu tiên trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; ngân sách dạy nghề được ưu tiên trong tổng chi ngân sách dành cho giáo dục, đào tạo.

XUÂN DŨNG