Cần quy định cụ thể tiêu chuẩn của ứng cử viên đại biểu Quốc hội

QĐND Online -  Ngày 15-11, thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH) và đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND), các ĐBQH đã tập trung thảo luận, phân tích về một số nội dung như: Tiêu chuẩn của người ứng cử vào Quốc hội và HĐND; về Hội đồng bầu cử quốc gia và các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương; về việc địa phương giới thiệu người ra ứng cử vào Quốc hội và HĐND; về công tác tuyên truyền, vận động bầu cử và về một số vấn đề khác mà các ĐBQH quan tâm.

Theo đại biểu (ĐB) Danh Út (Kiên Giang), về tiêu chuẩn ĐBQH, đại biểu HĐND tại Điều 3, Luật bầu cử hiện hành có điều riêng quy định về tiêu chuẩn ĐBQH, đại biểu HĐND. Tuy nhiên, để phù hợp với nội dung và phạm vi điều chỉnh, ĐB tán thành việc quy định tiêu chuẩn đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND trong Luật tổ chức Quốc hội và Luật tổ chức chính quyền địa phương sẽ được Quốc hội xem xét thông qua trong thời gian tới. ĐB cũng đề nghị không nên quy định cụ thể về trình độ kiến thức của đại biểu, bởi vì đại biểu dân cử có tính đại diện, khó có tiêu chuẩn chung cho từng lớp xã hội, và không đúng quy định của Điều 27, Hiến pháp năm 2013 quy định về quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân của công dân.

Ðại biểu Quốc hội tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Lê Thị Công phát biểu ý kiến. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN.

ĐB Trần Ngọc Vinh - TP Hải Phòng lại cho rằng tiêu chuẩn đối với người ứng cử đại biểu Quốc hội còn quá chung chung. Nhất là các quy định về trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức; chưa đưa ra được những đổi mới căn bản về tiêu chuẩn của người ứng cử đại biểu; vẫn bê nguyên tiêu chuẩn quy định trong Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội năm 1997 dưới hình thức dẫn chiếu sang Luật Tổ chức Quốc hội. “Quy định về tiêu chuẩn đại biểu Quốc hội, tôi cho rằng nếu dự thảo luật không luật hóa được những tiêu chuẩn cụ thể về trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức của người ứng cử sẽ là một rào cản lớn cho cử tri khi cầm lá phiếu để bầu chọn một người có đủ đức, đủ tài để đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân”, ĐB Trần Ngọc Vinh nói.

Đồng quan điểm với ĐB Vinh, ĐB Trần Thị Quốc Khánh (TP Hà Nội) cho rằng, về tiêu chuẩn của người ứng cử đại biểu, khi đối chiếu với quy định của Luật Tổ chức Quốc hội và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, ĐB thấy dự thảo quy định cũng còn chung chung, chưa có gì mới. Theo đại biểu, luật quy định quá thoáng, mở, không cụ thể, nên bất kể ai tự ứng cử cũng được, dẫn đến ở nhiều khu vực bầu cử, cử tri cho rằng người ứng cử không bảo đảm sức khỏe, bản thân và gia đình chưa gương mẫu, tiêu biểu trong cộng đồng dân cư dẫn đến các tổ chức bầu cử vất vả để hiệp thương lựa chọn nhân sự vào các bước sau. “Có trường hợp người ứng cử đã được công nhận trúng cử, nhưng sau đó quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo hay quá trình thực hiện nhiệm vụ đại biểu có vấn đề liên quan đến tiêu chuẩn người ứng cử trong quá trình bầu cử của đại biểu dẫn đến việc giải quyết, xử lý các trường hợp này vừa phức tạp, tốn kém, vừa gây bức xúc cho dư luận”, đại biểu Trần Thị Quốc Khánh chia sẻ.

Đại biểu đề xuất cần quy định cụ thể tiêu chuẩn người ứng cử khác với người đã trúng cử được công nhận là đại biểu Quốc hội, trong đó phải quy định rõ tiêu chuẩn thế nào là người có sức khỏe, tư cách, đạo đức, tác phong, lối sống. Bản thân và gia đình của người ứng cử phải thực sự gương mẫu, tiêu biểu trong cộng đồng, có năng lực, trình độ, am hiểu pháp luật thì mới có thể đại diện cho cử tri. “Cần quy định cụ thể, rõ hơn ở Điều 3 đồng thời quy định thêm một số nội dung ở Điều 32 về hồ sơ ứng cử. Theo đó, hồ sơ ứng cử của người ứng cử phải thêm quy định có xác nhận về sức khỏe, xác nhận bảo đảm của người có thẩm quyền, cơ quan giới thiệu. Nếu chỉ quy định người ứng cử chỉ cần có đơn, tiểu sử tóm tắt, sơ yếu lý lịch có chứng nhận của cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền thì quá lỏng lẻo. Nếu chúng ta thực sự quan tâm rà soát, sửa đổi kỹ nội dung này, Luật bầu cử lần này được ban hành sẽ góp phần tích cực nâng cao một bước chất lượng, năng lực của đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân”, đại biểu Trần Thị Quốc Khánh nhấn mạnh.

Cũng đồng quan điểm với ý kiến của nhiều ĐBQH về cần phải quy định cụ thể tiêu chuẩn của ứng cử viên đại biểu Quốc hội, đại biểu Đỗ Văn Đương (TP Hồ Chí Minh) cho rằng có sự phân hóa giữa tiêu chuẩn ứng cử đại biểu Quốc hội với đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp vì họ có vai trò, vị trí, nhiệm vụ khác nhau. “Phải căn cứ vào tiêu chuẩn cụ thể này để  hiệp thương giới thiệu cho đúng người và cũng căn cứ vào tiêu chuẩn này người dân biết để lựa chọn, bầu những người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của cử tri, của nhân dân”, đại biểu Đỗ Văn Đương nói.

Ngoài ra, tại phiên thảo luận, nhiều ĐBQH cũng có ý kiến về tỷ lệ đại biểu nữ hay đại biểu người dân tộc thiểu sổ tham gia trong Quốc hội và HĐND các cấp để đảm bảo bình đẳng giới trong bầu cử.

PHÚC THẮNG