Thanh toán điện tử vẫn còn khá nhiều rào cản

Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 02 về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2019 và định hướng đến năm 2021, trong đó dành hẳn một phần quan trọng cho việc đẩy mạnh thanh toán điện tử và cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4. Tuy nhiên, vấn đề phát triển thanh toán điện tử hiện nay vẫn còn khá nhiều rào cản. Nhằm giúp người tiêu dùng nhìn nhận rõ hơn về những lợi ích của việc thanh toán điện tử và an tâm hơn khi sử dụng dịch vụ thanh toán điện tử, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ vừa tổ chức tọa đàm với chủ đề: “Thúc đẩy thanh toán điện tử trên toàn quốc”.

Các đại biểu tham gia tọa đàm. 

Tại tọa đàm, ông Đặng Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và kinh tế số, Bộ Công Thương cho biết, theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước 6 tháng đầu năm 2019, số lượng giao dịch không dùng tiền mặt tăng lên 30%, giá trị giao dịch không dùng tiền mặt tăng 18%. Tôi cho đó là những con số đáng khích lệ. Tuy nhiên, nếu phân tích kỹ chúng ta sẽ thấy các mảng không đồng đều trong giao dịch không dùng tiền mặt, chẳng hạn như thương mại điện tử, hiện nay phổ biến vẫn sử dụng tiền mặt (khi hàng giao đến thì trả tiền mặt cho người giao hàng), đó cũng là rào cản đáng kể cho chúng ta.

Đồng quan điểm với ông Đặng Hoàng Hải, Phó tổng giám đốc, Tổng Công ty Viễn thông Viettel Phạm Trung Kiên cho rằng, tiền mặt đang được gọi là “vua” ở Việt Nam, 90% các giao dịch là tiền mặt. Với việc phát triển hàng trăm công ty fintech (công ty về lĩnh vực công nghệ - tài chính), hàng chục công ty thanh toán trên thị trường hiện nay, thì chứng tỏ, việc phát triển thương mại điện tử ở Việt Nam rất tiềm năng, tuy nhiên, chúng ta cần tập trung phát triển tính năng, ứng dụng dành cho người sử dụng. Có thể nói, hầu hết giá trị giao dịch và số lượng giao dịch tập trung vào một số loại hình đơn giản, cơ bản như: Dịch vụ chuyển tiền, thanh toán tiền điện thoại, thanh toán tiền điện, nước, tiền truyền hình.

Sớm có hành lang pháp lý để thực hiện thanh toán qua tài khoản viễn thông

Đề cập tới tính rủi ro trong việc phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, trong đó có kênh tài khoản viễn thông, ông Phùng Anh Tuấn, Phó chủ tịch, Tổng thư kí Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) cho rằng: Thanh toán điện tử hay thanh toán không dùng tiền mặt hoặc những giao dịch qua internet thì cái nào cũng có rủi ro, vấn đề là mình dùng như thế nào. Theo quan sát của chúng tôi, những vụ việc như đánh bạc online hoặc vụ việc từ thương mại điện tử phát sinh đều bắt nguồn từ con người chứ không phải từ công nghệ, công nghệ chỉ là công cụ cho con người sử dụng và cơ chế để con người sử dụng như thế nào mới là vấn đề. Khi người ta có công cụ và lại phát hiện ra những lỗ hổng để có thể kiếm tiền nhanh qua những con đường tắt thì người ta sẽ sử dụng. Tôi nghĩ đi cùng thanh toán điện tử, đi cùng công nghệ thanh toán qua mạng thì cũng sẽ có những cách để chống lại những giả tạo đó.

Theo ông Phạm Trung Kiên, dùng thanh toán bằng tài khoản viễn thông - Mobile Money là xu hướng triển khai chung của thế giới. Đối với Việt Nam, tài khoản viễn thông có vùng phủ xấp xỉ rất lớn, điều này cũng phù hợp cho một quốc gia mà phần trăm dân số có tài khoản ngân hàng còn chiếm tỷ lệ tương đối thấp. Nếu Chính phủ cho sử dụng tài khoản viễn thông để thanh toán các dịch vụ hàng hóa có mệnh giá nhỏ không những không phải là là đối thủ cạnh tranh mà ngược lại còn thúc đẩy các ngân hàng phát triển mạnh hơn.

Cần có cú hích để thúc đẩy thanh toán điện tử.

“Các chính sách phải bắt đầu từ nhu cầu cuộc sống. Theo chỉ đạo của Chính phủ hiện nay đã có rất nhiều những báo cáo đánh giá, đặc biệt là báo cáo đánh giá gần đây của Ngân hàng Nhà nước phân tích về tất cả rủi ro cũng như hiện thực hóa việc thanh toán qua tài khoản viễn thông. Mới đây nhất Bộ Công Thương đã nhận được góp ý cho Nghị định 101/2012/NĐ-CP của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt, trong đó cũng có những điều khoản là tiền đề cho việc thanh toán qua tài khoản viễn thông”, ông Đặng Hoàng Hải thông tin thêm.

Ông Đặng Hoàng Hải tin rằng với tất cả sự chuẩn bị sẵn sàng, Việt Nam sẽ sớm có một hành lang pháp lý tốt để có thể thực hiện đến việc thanh toán qua tài khoản viễn thông.

Theo các chuyên gia tại tọa đàm, đây là một việc rất tốt, khi triển khai những dịch vụ thanh toán điện tử, người dân cần phải thấy được giá trị thiết thực tạo ra cho mình. Bằng việc tiết kiệm chi phí cho Nhà nước trong việc số hóa và thanh toán cũng như tiết kiệm thời gian, công sức đi lại cho người dân và sẽ thấy được giá trị thực sự. Việc thuyết phục người dân sử dụng thanh toán điện tử trở nên dễ dàng, đôi khi sẽ trở thành trào lưu. Cần những cú hích mạnh, những chủ trương xuyên suốt của Chính phủ.

Bài, ảnh: VĂN PHONG