Từ chú “rái cá nhỏ" bên bờ sông Gianh…

Sinh ra ở thôn Thanh Tiến, xã Tiến Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình, bố, mẹ Nguyễn Huy Hoàng sống bằng nghề chài lưới, đánh bắt cá trên sông Gianh để nuôi 6 người con. Từ khi Hoàng lên 5 tuổi, ông Nguyễn Văn Vinh (bố Hoàng) đã tập bơi cho con để phòng đuối nước, vì ngay từ nhỏ, Hoàng (là con út trong gia đình) đã phải theo ba mẹ đi đánh cá. Khi Hoàng lên 9 tuổi, ngoài giờ học ở trường, Hoàng còn phải lặn vớt rong rêu dưới sông làm thức ăn nuôi cá lồng bè. Vì vậy, Hoàng bơi lội giỏi hơn lũ trẻ con trong thôn. Bà con trong thôn đều gọi Hoàng là chú "rái cá" bởi Hoàng có tài bơi lội, lại thích ngâm mình dưới nước và phơi nắng, nên thân hình đen trũi.

Gắn tuổi thơ với dòng sông, Hoàng lọt vào mắt xanh của các thầy thể dục Trường Tiểu học Tiến Hóa và được chọn vào đội bơi tham dự Hội khỏe Phù Đổng cấp huyện, rồi cấp tỉnh. Ông Vinh tự hào nói: "Hoàng con tôi cứ đi thi là có giải. Giấy khen, huy chương từ giải nhà trường, giải xã, huyện, tỉnh cứ liên tục mang về; cái nào vợ chồng tôi cũng cất giữ cẩn thận để làm kỷ niệm cho con sau này. Kỳ thi đấu nào Hoàng cũng đạt giải,  nên mấy bác trên tỉnh về tận nhà thuyết phục vợ chồng tôi cho Hoàng  vào trung tâm thể dục thể thao (TDTT) tỉnh tập luyện. Vợ chồng tôi ở miền núi, không quen biết ai dưới thành phố nên lo lắng, nhưng Hoàng  ưng, nên bố mẹ chấp thuận". Thời điểm đó, Hoàng 11 tuổi và là học sinh lớp 5, nhưng đã một mình khăn gói xuống TP Đồng Hới, Quảng Bình làm học trò của huấn luyện viên (HLV) Hoàng Quang Minh ở Trung tâm (TT) Đào tạo - Huấn luyện TDTT Quảng Bình. Sau đó, Hoàng được tuyển vào học tại TT Năng khiếu tỉnh Quảng Bình. 

…đến "đường đua xanh" Olympic

Huấn luyện được 2 năm tại TT Đào tạo - Huấn luyện TDTT Quảng Bình, thì HLV Hoàng Quang Minh nhận thấy ở  Nguyễn Huy Hoàng có năng khiếu và tố chất của vận động viên (VĐV) bơi lội, nên xin ý kiến lãnh đạo tỉnh đưa Hoàng vào huấn  luyện ở TT Huấn luyện thể thao TP Hồ Chí Minh. Trong thời gian này, Hoàng tham dự nhiều giải bơi lội của Câu lạc bộ, của nhóm tuổi trẻ toàn quốc VĐV trẻ và đều giành nhiều giải cao. Một năm sau, thấy tài năng của Hoàng, Ban huấn luyện và các chuyên gia đã triệu tập Hoàng về tập luyện cùng các VĐV tại TT Huấn luyện thể thao quốc gia ở TP Cần Thơ.

Những ngày được huấn luyện ở TT Huấn luyện thể thao TP Hồ Chí Minh cũng như ở TT Huấn luyện thể thao Quốc gia ở TP Cần Thơ, vì gia đình Hoàng nghèo không có điều kiện vào thăm, nên mỗi năm Hoàng chỉ về thăm nhà một đến hai lần. Để đỡ nhớ nhà, Hoàng dành thời gian cho tập luyện ngoài giờ. Thấy Hoàng say sưa luyện tập ngoài giờ bất kể trời nắng nóng như thiêu hay những ngày đông giá lạnh, HLV khuyên Hoàng nên nghỉ cho có sức khỏe, chủ yếu là bơi phải đúng động tác và phải có thời gian. Hoàng mỉm cười, nói: “ Dạ, cháu xin cám ơn và sẽ cố gắng tập luyện để không phụ lòng quan tâm dạy bảo của các bác, các chú”.

Nguyễn Huy Hoàng nhận HCV tại Giải Olympic trẻ 2018, Argentina.

Nhờ chịu khó rèn luyện, nên năm 2015, khi Trung tâm Huấn luyện thể thao Đà Nẵng tổ chức Giải vô địch các nhóm tuổi trẻ môn bơi lội Đông Nam Á, Nguyễn Huy Hoàng nổi lên như hiện tượng của bơi lội Việt Nam. Hoàng xuất sắc giành 5 HCV ở các nội dung 400m tự do, 1.500m tự do, 200m bơi bướm, 200m bơi sải và bơi tiếp sức 4x100m. Năm 2016, Hoàng giành HCV ở cự ly 1.500m, đồng thời phá kỷ lục tại giải bơi vô địch quốc gia. Năm 2017, lần đầu tiên dự SEA Games 29, Hoàng thể hiện ưu thế tuyệt đối trước các VĐV trong khu vực trên đường đua 1.500 và xuất sắc giành tấm HCV, phá sâu kỷ lục SEA Games với thành tích 15 phút 20 giây 20. 

Khi tôi hỏi: “Em có hy vọng gì trong tương lai?”, Hoàng nở nụ cười rạng rỡ: “Em tin cứ tập luyện thật chăm chỉ, nỗ lực từng ngày, học hỏi, tích lũy thật nhiều kinh nghiệm từ các VĐV giỏi thì em cũng sẽ thành công. Mỗi ngày em cố gắng nhìn lại, chỉnh sửa các lỗi, tối ưu các ưu điểm, nghiên cứu kỹ thuật mới để hoàn thiện mình. Ngoài ra, muốn có thành tích không có cách nào khác là phải luyện tập chăm chỉ”.

Nói về Hoàng, kình ngư Nguyễn Thị Ánh Viên hết lời khen ngợi: “Tính tình của em Hoàng rất hòa nhã và ý chí của em thật tuyệt vời. Khi Hoàng mới 13 tuổi, tại giải vô địch trẻ quốc gia, em ấy gắng sức đến mức khi về đích ở nội dung 1.500m, đã không thể lên bờ được. Mọi người phải kéo Hoàng từ bể bơi lên rồi dìu em đi. Hoàng sẽ còn tiến xa nếu cứ tập luyện chăm chỉ và có thầy tốt”.

Được tin Hoàng xuất sắc giành HCB vòng loại 1.500m tự do nam tại Đại hội Thể thao châu Á (ASIAD) 2018, bà con trong thôn, xã, kéo đến nhà chúc mừng. Chị Nguyễn Thị Học, mẹ của Hoàng, tươi cười nói: “Có lúc nhớ con quá, tôi bảo nó về nhà, nhưng nó nói với tôi nhất định sau này con sẽ được đi dự giải Olympic".

Những tấm huy chương danh giá

Tại ASIAD tổ chức ở Indonesia năm 2018, tham dự nội dung bơi 800m tự do, Nguyễn Huy Hoàng đã giành HCĐ; (kỷ lục quốc gia cũ cũng do Hoàng lập cách đây chưa lâu). Vì vậy, Nguyễn Huy Hoàng là VĐV duy nhất còn lại của đội tuyển Việt Nam được tiếp tục dự thi nội dung chung kết 1.500m tự do nam. Tại nội dung này, Nguyễn Huy Hoàng đã xuất sắc giành HCB với thành tích 15 phút 01 giây 63.

Phấn khởi với thành tích kình ngư Nguyễn Huy Hoàng đạt được, ông Bùi Hữu Nghi, Giám đốc CLB bơi lội Quân khu 9, nơi Hoàng tập luyện thời gian qua chia sẻ: “Hoàng rất siêng năng trong tập luyện, lúc nào cũng chăm chỉ hoàn thành giáo án luyện tập của các huấn luyện viên và chuyên gia nước ngoài đưa ra. Em ấy hiền lắm, xuống hồ là chỉ biết chăm chỉ tập luyện, không hề kêu ca. Đây là một nhân tài của bơi lội Việt Nam và sẽ còn tiến xa hơn nữa. Thành tích này của Hoàng là rất xứng đáng, đền đáp lại những cố gắng mà em đã bỏ ra trong suốt thời gian qua”.

Ông Nguyễn Văn Vinh bên những tấm huy chương con trai đạt được. (Ảnh do nhân vật cung cấp).

Ông Nguyễn Trọng Toàn, lãnh đạo đội tuyển bơi lội Việt Nam tại ASIAD 18 cho biết: “Đây là tấm huy chương lịch sử với bơi lội nước nhà ở đấu trường ASIAD và châu Á, cho thấy ở những môn đòi hỏi cao thể hình, thể chất, người Việt Nam cũng có thể giành thành tích ở châu lục”. Tấm HCB của Nguyễn Huy Hoàng ở đường đua 1.500m là thành tích ấn tượng nhất của một VĐV bơi lội Việt Nam ở Á vận hội. Kết quả này giúp Hoàng được tham dự Olympic trẻ 2018 tại Argentina.  

Giải Olympic trẻ 2018 tại Argentina do Ban tổ chức không áp dụng nội dung 1.500m bơi tự do, nên kình ngư Nguyễn Huy Hoàng đã tập trung vào việc giành huy chương ở nội dung 800m bơi tự do. Đây cũng là cự ly đã giúp Hoàng giành tấm HCĐ đầu tiên,  sau đó là HCB 1.500m tại ASIAD 2018. Vào lúc 4 giờ ngày 12-10 (theo giờ Việt Nam), Nguyễn Huy Hoàng bước vào thi đấu nội dung  800m tự do với 7 kình ngư trẻ hàng đầu thế giới. Kình ngư  Nguyễn Huy Hoàng của Việt Nam không có khởi đầu suôn sẻ trong khoảng 300m đầu tiên khi liên tục bị Keisuke Yoshida (Nhật Bản) và Akos Kalmar (Hungary) dẫn trước. Tuy nhiên, với ý chí kiên cường, Nguyễn Huy Hoàng đã kịp điều chỉnh lại và tăng tốc trong 500m còn lại để về đích đầu tiên với 7 phút 50 giây 20 và giành HCV, (xếp thứ 2 là kình ngư Nhật Bản Keisuke Yoshida với thành tích 7 phút 53 giây 85). Với thành tích này, “rái cá” sông Gianh Nguyễn Huy Hoàng cũng xô đổ kỷ lục quốc gia do chính mình thiết lập tại ASIAD tổ chức tại Indonesia năm 2018 (kỷ lục cũ là 7 phút 54 giây 32).

Như vậy, chỉ sau gần 2 tháng, kình ngư Nguyễn Huy Hoàng, tuổi 18 đã tiếp tục rút ngắn thời gian hoàn thành đường đua của mình hơn 4 giây. Chiến thắng này giúp đội tuyển bơi lội Việt Nam tiếp tục được dự thi tại Olympic Tokyo 2020. Kình ngư Nguyễn Huy Hoàng đã tiếp nối thành công của đàn chị Nguyễn Thị Ánh Viên để mang về tấm HCV danh giá cho bơi lội Việt Nam ở các kỳ thế vận hội trẻ. Với tấm HCV quý giá của kình ngư Nguyễn Huy Hoàng, Đoàn thể thao Việt Nam đã có 2 HCV và 1 HCB tại kỳ thế vận hội trẻ lần thứ ba này. Phấn khởi với thành tích đạt được, để kịp thời động viên, cổ vũ kình ngư Nguyễn Huy Hoàng, ông Nguyễn Hữu Hoài, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình đã ký quyết định tặng Bằng khen và thưởng Nguyễn Huy Hoàng 30 triệu đồng.

Hy vọng, với ý chí, quyết tâm cao, kình ngư Nguyễn Huy Hoàng sẽ giành những thành tích mới trên đấu trường thế giới ở lứa tuổi trẻ tại Olympic Tokyo 2020.

TRẦN VĂN BÌNH