Từ ước mơ trở thành nhà khoa học...
Bà Nguyễn Thị Đông sinh ra và lớn lên trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng ở vùng chiêm trũng huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên. Được chứng kiến và nếm trải nhiều khó khăn vất vả của người nông dân “chân lấm tay bùn”, ngay từ thuở nhỏ bà đã ấp ủ ước mơ trở thành nhà khoa học để góp phần làm thay đổi cuộc sống của bà con quê nhà.
Lớn lên một chút, bà Đông được theo bố mẹ tới ở Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc (nay là Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh) và may mắn được nhiều lần được gặp Bác Hồ. Bà nhớ lại:“Mỗi lần nhìn thấy Bác, lũ trẻ chúng tôi lại chạy ùa đến bên Bác. Bác âu yếm ôm hôn từng cháu, cho mỗi cháu một chiếc kẹo, rồi dặn dò: Các cháu phải học thật giỏi để sau này trở thành những kỹ sư, bác sĩ, nhà nghiên cứu khoa học… làm giàu thêm cho đất nước…”. Những lời dạy bảo ân cần của Bác đã thôi thúc bà nỗ lực vươn lên, khắc phục những khó khăn, thiếu thốn trong những năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước để học thật giỏi và trở thành kỹ sư Hóa học, cử nhân Ngoại ngữ, chuyên gia nghiên cứu hóa mỹ phẩm. Bà đã nghiên cứu thành công nhiều đề tài có giá trị ứng dụng cao trong sản xuất ở Việt Nam giai đoạn 1980-2000 như: Sản xuất xà phòng tắm từ dầu dừa, than hoạt tính, nghệ đen,… Sản xuất các loại kháng sinh có tính diệt khuẩn, diệt vi-rút cao được chiết xuất từ thực vật. Những nguyên liệu này đều có sẵn trong nước, góp phần tiêu thụ được sản phẩm cho nông dân và thay thế hàng nhập khẩu.
Năm 2000, dù đã được Bộ Khoa học và Công nghệ cho nghỉ hưu, nhưng với tâm niệm “người làm khoa học không có ngày nghỉ”, bà Nguyễn Thị Đông vẫn say mê nghiên cứu khoa học. Để những ý tưởng, sáng tạo trong nghiên cứu khoa học được ứng dụng ngay vào thực tiễn, bà đã thành lập hai doanh nghiệp (Công ty TNHH Lan Phương tại Hà Nội và Công ty Cổ phần Hoa Lan tại Hưng Yên). Từ hai doanh nghiệp này, những sản phẩm do bà Đông nghiên cứu liên tiếp được ra đời và được thị trường trong nước và nước ngoài đón nhận. Trong đó, sản phẩm xà phòng tắm than hoạt tính chữa bệnh ngoài da đã nhận được giải đồng, sản phẩm Gel bôi trơn hỗ trợ diệt khuẩn, vi-rút cúm A, cúm H5N1, vi-rút SARS, vi-rút HSV, vi-rút Morons, vi-rút viêm gan C… đã nhận được giải thưởng đặc biệt và giải đồng trong Cuộc thi “Sản phẩm sáng tạo” năm 2013 do Phụ nữ thế giới tổ chức ở Hàn Quốc.
Đến một doanh nhân năng động
Được thành lập từ năm 2005, bắt đầu đi vào sản xuất từ năm 2008, sau gần 10 năm hoạt động, Công ty Cổ phần Hoa Lan (Hưng Yên) do bà Nguyễn Thị Đông làm Chủ tịch Hội động quản trị kiêm Tổng giám đốc đã là một trong những doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam, là đối tác tin cậy của Nhật Bản trong hoạt động sản xuất và kinh doanh hóa mỹ phẩm và bao bì.
Vốn xuất thân từ nhà khoa học nên khi bắt tay vào xây dựng doanh nghiệp, bà Đông đã áp dụng ngay tiêu chuẩn quản lý tiên tiến theo ISO 9001-2008 và ISO 14001: 2004/ Cor 1: 2009, mọi công đoạn sản xuất đều được kiểm tra nghiêm ngặt. Điều đặc biệt ở Công ty Cổ phần Hoa Lan là doanh nghiệp luôn hướng đến những sản phẩm có hàm lượng chất xám cao, thân thiện với môi trường. Trước khi đưa ra sản phẩm mới, bà Đông đều tìm hiểu, thăm dò thị trường. Những nguyên liệu mà công ty đưa vào sản xuất phần lớn đều có sẵn trong nước. Vì thế mà các sản phẩm do Công ty Cổ phần Hoa Lan sản xuất ra đều được thị trường đón nhận, tiêu thụ hết, trong đó sản phẩm chủ lực là xà phòng có tác dụng chữa bệnh ngoài da; các chất hỗ trợ diệt khuẩn, diệt vi-rút H5N1, H1N1; các loại nước rửa tay khô và nước rửa tay thường; các loại nước rửa chén đậm đặc cao cấp; các sản phẩm bao bì chất lượng cao... Phần lớn sản phẩm của Công ty Cổ phần Hoa Lan đã được xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản. Từ Nhật Bản, sản phẩm của Hoa Lan lại được xuất đi nhiều nước khác trên thế giới.
Cùng với việc nghiên cứu, sản xuất các sản phẩm mới, trong những năm qua, bà Đông đã cùng Ban lãnh đạo Công ty Cổ phần Hoa Lan đầu tư mở rộng nhà xưởng, lắp đặt mới các dây chuyền sản xuất hiện đại để nâng cao chất lượng, tăng sản lượng sản phẩm đưa ra thị trường, đồng thời cử các cán bộ, công nhân viên của công ty đi học tập, nâng cao tay nghề tại các công ty lớn, các cơ sở đào tạo… để nâng cao năng lực chuyên môn. Ngoài ra, công ty còn thực hiện chính sách tiết kiệm tối đa chi phí sản xuất để hạ giá thành sản phẩm và có thêm kinh phí nâng cao đời sống cho người lao động.
Từ một doanh nghiệp có quy mô sản xuất nhỏ, nhờ sự năng động, sáng tạo của người đứng đầu và được tập thể cán bộ công nhân viên, người lao động trong công ty, sau gần chục năm, Công ty Cổ phần Hoa Lan đã tăng vốn điều lệ và doanh thu lên hàng chục lần, giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động, trong đó có nhiều người khuyết tật với mức thu nhập ổn định.
Với những nỗ lực trong điều hành sản xuất kinh doanh, doanh nhân Nguyễn Thị Đông đã vinh dự được nhận Cúp Bông hồng vàng năm 2013 do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam trao tặng. Hai lần được vinh danh nữ doanh nhân tiêu biểu xuất sắc nhất khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong các năm 2013 (là 1 trong 3 nữ doanh nhân tiêu biểu) và 2015 (là 1 trong 50 nữ doanh nhân tiêu biểu). Liên tục trong 2 năm 2014 và 2015 bà Đông được bình chọn là nữ doanh nhân tiêu biểu của khối ASEAN. Năm 2015 được USAID và Hiệp hội Nữ doanh nhân ASEAN bình chọn là 1 trong 2 doanh nghiệp của Việt Nam thỏa mãn các điều kiện của Great Women Brand.
...Và người phụ nữ giàu lòng nhân ái
Cán bộ công nhân viên và người lao động Công ty Cổ phần Hoa Lan luôn gọi bà Đông là chị cả, không chỉ vì bà là người phụ nữ lớn tuổi nhất trong doanh nghiệp mà bà cư xử với mọi người như người chị cả trong gia đình. Bà quan tâm đến người lao động thông qua việc trả lương xứng đáng với những đóng góp của họ, xây dựng khu nhà tập thể khép kín với đầy đủ các vật dụng cần thiết cho những người ở xa quê, khuyến khích họ sáng tạo... Mỗi sáng kiến của người lao động trong doanh nghiệp đều được bà Đông ghi nhận và động viên, khen thưởng kịp thời. Do vậy, người lao động luôn yêu mến bà, gắn bó với công ty như mái ấm thứ hai của mình. Thấu hiểu những khó khăn vất vả của bà con nông dân quê nhà nên trong quá trình tuyển dụng lao động, bà Đông luôn ưu tiên đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn, người khuyết tật, người lao động ở gần nơi sản xuất...
Không chỉ chăm lo người lao động của Công ty Cổ phần Hoa Lan, trái tim của bà Nguyễn Thị Đông còn luôn hướng tới cộng đồng. Là thành viên tích cực của Hội Nữ doanh nhân Việt Nam, bà luôn vận động các thành viên của Hội hoạt động tiết kiệm để giúp đỡ các đối tượng chính sách và người nghèo. Bản thân bà cũng vận động chồng con, cháu, cán bộ công nhân viên trong công ty thực hành tiết kiệm, chi tiêu, sinh hoạt để dành tiền làm từ thiện, Từ năm 2012 đến nay, Công ty Cổ phần Hoa Lan đã trợ cấp hằng tháng cho 150 phụ nữ, trẻ em nghèo, mồ côi, mẹ liệt sĩ… với trị giá gần 55 triệu đồng/tháng. Từ năm 2013 đến nay, bình quân mỗi năm công ty dành gần 1,2 tỷ đồng để hỗ trợ việc xây dựng mái ấm tình thương cho phụ nữ nghèo, bảo trợ hằng tháng, ủng hộ đồng bào bị thiên tai, tặng sổ tiết kiệm, bảo hiểm y tế, tặng chăn ấm cho các trường mầm non…
Là thành viên của Đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Phụ nữ toàn cầu nhiều năm, bà Đông chia sẻ với chúng tôi rằng: “Mỗi lần tham dự hội nghị tại các quốc gia khác nhau là một trải nghiệm. Tuy nhiên sự đón tiếp cũng như tình cảm nồng hậu của đại diện các nước bạn dành cho đoàn Việt Nam lúc nào cũng nồng hậu. Điều đó chứng tỏ người phụ nữ Việt Nam luôn có một hình ảnh đẹp trong lòng bạn bè quốc tế”. Bà Đông luôn mong muốn các nữ doanh nhân, chị em phụ nữ của cả nước hãy làm theo lời Bác Hồ dạy: “Phụ nữ phải nâng cao tinh thần làm chủ, cố gắng học tập và phấn đấu; phải xóa bỏ tư tưởng bảo thủ, tự ti; phải phát triển chí khí tự cường, tự lập...”.
Ở tuổi gần 70 nhưng nhà khoa học-doanh nhân Nguyễn Thị Đông hằng ngày vẫn đứng trong phòng thí nghiệm, trực tiếp điều hành sản xuất, đối thoại với người lao động... Sau giờ làm việc, bà vẫn dành thời gian chăm sóc các cháu, vun vén gia đình. Bà Đông tâm sự với tôi rằng, ước gì trong ngày có thời gian dài hơn 24 tiếng để bà có thời gian làm việc dài hơn, đóng góp công sức, trí tuệ nhiều hơn cho xã hội, cho khoa học, cho doanh nghiệp và cho gia đình.
Bài và ảnh: ĐỖ PHÚ THỌ