Nghị lực của "bông hoa khuyết tật"

QĐND - Mấy năm qua, hình ảnh một nữ sinh có khuôn mặt khả ái nhưng lại phải ngồi xe lăn đến trường đã trở nên quen thuộc với mọi người ở Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội). Nữ sinh đó là Nguyễn Thị Ánh Ngọc thuộc Khoa Tâm lý. Mặc dù bị bại liệt từ nhỏ, nhưng với ý chí và nghị lực phi thường, Ánh Ngọc đã đạt nhiều thành tích xuất sắc trong học tập và hoạt động xã hội; là 1 trong 50 gương mặt tiêu biểu vinh dự được gặp Chủ tịch nước…

Chiếc "thước kẻ cong" nhưng dòng kẻ thẳng

Ánh Ngọc sinh ra và lớn lên ở một miền quê nghèo thuộc khu Bích Nhôi, thị trấn Minh Tân (Kinh Môn, Hải Dương). Ngay từ khi còn nhỏ, Ánh Ngọc đã thấu hiểu nỗi vất vả “một nắng hai sương” của cha mẹ. Tuổi thơ của Ánh Ngọc rất cơ cực. Khi mới sinh, Ngọc đã bị mắc bệnh cong vẹo cột sống. Đến tuổi học tiểu học, lúc bệnh tình chưa nặng, Ánh Ngọc vẫn tự tới trường. Nhưng năm 13 tuổi thì căn bệnh nặng thêm, khiến đôi chân của Ánh Ngọc không còn cử động được nữa. Thương con gái xinh xắn, học giỏi lại bị trọng bệnh, bố mẹ đã dốc toàn tâm, toàn lực để cứu đôi chân cho con gái nhưng không thành. Tỉnh lại sau ca phẫu thuật, Ánh Ngọc cố nén nỗi đau vào lòng, nhưng nước mắt cứ tuôn trào...

Ánh Ngọc vui mừng đón nhận tấm bằng cử nhân loại giỏi từ thầy Hiệu trưởng Nguyễn Văn Khánh.

Ánh Ngọc nhớ lại: “Lúc đó mình nghĩ, một cô bé tật nguyền cũng giống như một cái thước kẻ cong, sẽ khó có thể kẻ nên những dòng kẻ thẳng. Mình đã nghĩ đến cái chết như lối thoát duy nhất để chấm dứt tất cả đau khổ. May sao, đúng vào những giây phút khó khăn nhất trong cuộc đời, mình tình cờ nhìn thấy bức ảnh Bác Hồ được trưng bày trong một buổi triển lãm ở Bảo tàng Hồ Chí Minh. Bức ảnh ghi lại lần Bác đến thăm các thương binh nặng tại trại điều dưỡng Bắc Ninh. Bác đang đứng giơ tay bắt nhịp cùng hát với các chú thương binh hỏng mắt. Qua bức ảnh, mình thấy gương mặt các chú thương binh ấy vẫn tràn đầy niềm lạc quan, mặc dù đôi mắt của họ đã gửi lại chiến trường. Trong buổi gặp mặt ấy, Bác đã căn dặn các thương binh: “Các chú tàn nhưng không phế”. Đọc được lời dạy của Người, mình bừng tỉnh và tự nhủ: "Mọi thương tật đều không lay chuyển được khát vọng sống của con người, mình tuy liệt về thể xác nhưng nhất định không “liệt” về tinh thần. Chính vì vậy, mình quyết tâm học tập để trở thành người có ích cho xã hội”.

Từ ngày phải đi học bằng xe lăn, con đường đến trường của Ánh Ngọc trở nên khó khăn hơn. Việc đến trường của Ánh Ngọc phải có thêm đôi tay của mẹ. Bác Trần Thị Giàu, mẹ Ánh Ngọc, tiếp lời tôi mà lệ trào khóe mắt: “Nhìn đứa con mình dứt ruột sinh ra mắc chứng bại liệt, lòng tôi đau như dao cắt. Nhiều đêm thương con, tôi không ngủ được, nước mắt cứ trào ra”.

Thành công bằng mồ hôi và nghị lực

Những nỗ lực của Ánh Ngọc và tình thương của mẹ đã được bù đắp xứng đáng. Năm lớp 9, Ánh Ngọc đạt giải học sinh giỏi cấp huyện môn Hóa học. Như được tiếp thêm sức mạnh, Ánh Ngọc quyết tâm học tập tốt để sau này có thể bước vào giảng đường đại học. Ánh Ngọc tâm sự: “Từ tiểu học đến trung học phổ thông, mình luôn tranh thủ mọi thời gian để học. Mười hai năm học mình liên tiếp đạt danh hiệu học sinh giỏi, đó là món quà ý nghĩa mình muốn dành tặng bố mẹ”.

   “Có công mài sắt có ngày nên kim”, năm 2010, Ánh Ngọc thi đỗ vào Khoa Tâm lý học, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân Văn (Đại học Quốc gia Hà Nội). Khi tôi đặt câu hỏi: “Cơ duyên nào đã đưa bạn chọn ngành Tâm lý học? Không chút ngần ngại, Ánh Ngọc tâm sự: “Trước đây, mình mơ ước sau này trở thành một bác sĩ ngoại khoa. Song, từ khi đôi chân bị liệt, ước mơ của mình cũng thay đổi. Mình nghĩ, nếu không thể là một bác sĩ chữa các bệnh ở thể xác cho con người thì sẽ là một "bác sĩ" chữa căn bệnh tinh thần cho chính mình và cho mọi người”.

Ánh Ngọc (người ngồi ngoài bên trái) và các bạn trong cuộc thi vẻ đẹp “Vầng trăng khuyết” .

Ánh Ngọc chia sẻ: “Quyết định thi vào ngành này, mình đã trải qua một cuộc “đấu tranh” quyết liệt. Khi ấy vì nhiều lý do, các thành viên trong gia đình đều khuyên mình thi vào các khối ngành kinh tế, công nghệ thông tin, kế toán... Nhưng với niềm đam mê cháy bỏng và quyết tâm cao, mình đã thuyết phục gia đình thành công”.

Con đường đến với giảng đường đại học của Ngọc đầy chông gai, thử thách. Cuộc sống xa nhà của một cô sinh viên nghèo khuyết tật thiếu thốn cả về vật chất lẫn tinh thần. Nhưng bù lại, Ngọc luôn nhận được tình yêu thương sâu sắc và trìu mến từ thầy cô, bạn bè.

Mọi việc đang suôn sẻ thì tai họa lại ập xuống. Đó là khi đang học năm thứ hai đại học, sau một tai nạn, vết thương ở chân phải của Ánh Ngọc bị lở loét, dẫn đến hoại tử gót chân, phải nhập viện điều trị dài ngày. Nhưng Ánh Ngọc không đầu hàng số phận. Nằm trên giường bệnh, nén những cơn đau, Ánh Ngọc vẫn chăm chỉ học tập và nghiên cứu khoa học. Kết quả cuối năm thứ hai, Ánh Ngọc đạt giải khuyến khích Nghiên cứu khoa học của khoa, được thầy hiệu trưởng tặng bằng khen, trở thành tấm gương sáng cho bạn bè học tập.

Kể từ năm 2013, Ánh Ngọc trở thành một thành viên của Trung tâm sống độc lập người khuyết tật Hà Nội-một dự án do nhóm “Vì tương lai tươi sáng” thực hiện, được sự hỗ trợ từ quỹ Nippon của Nhật Bản. Từ đó, Ánh Ngọc có thêm người trợ giúp miễn phí 6 tiếng/ngày gọi tắt là PA. Trung tâm của Ánh Ngọc tổ chức nhiều hoạt động như: Cung cấp các dịch vụ sống độc lập, tổ chức “Tham vấn đồng cảnh”, phổ biến kỹ năng sống cho người khuyết tật…

Bằng chính nghị lực của mình, Ánh Ngọc là sinh viên-người khuyết tật tiêu biểu được trung tâm cử sang giao lưu, học tập tại Trung tâm sống độc lập thành phố Nagoya, Nhật Bản. Ánh Ngọc hào hứng kể lại với tôi những kỷ niệm khó quên về chuyến đi: “Sự phát triển của các bạn khuyết tật ở Nhật Bản khác xa với các bạn khuyết tật ở Việt Nam. Người khuyết tật ở Nhật Bản có thể tự lái xe ô tô đi làm, bởi đất nước họ có một nền tảng và những điều kiện khá tốt dành cho người khuyết tật”.

Về nước, Ánh Ngọc may mắn được theo học chuyên ngành Đại học Pháp ngữ và nhận được học bổng AUF (Tổ chức Hợp tác đại học cộng đồng Pháp ngữ), Ngọc muốn học thêm ngoại ngữ để có thể tiến xa hơn trong giao tiếp, trong công việc cũng như làm được nhiều việc có ích hơn.

Năm 2013, Ánh Ngọc vinh dự đoạt giải nhất cuộc thi "Vẻ đẹp vầng trăng khuyết 2013-Hoa khôi người khuyết tật" do Hội Sinh viên khuyết tật thành phố Hà Nội tổ chức. Cô gái tật nguyền có gương mặt khả ái, ánh mắt long lanh ẩn chứa một nghị lực phi thường đã đăng quang hoa hậu khuyết tật toàn quốc trong vòng tay yêu thương của gia đình, bè bạn. Cũng trong thời gian này, Ánh Ngọc đã đoạt giải nhì cuộc thi "Sao Offline" và được chọn lựa là một trong 24 "hạt giống tâm hồn" được vinh danh năm 2013. Tháng 4 vừa qua, Ngọc là 1 trong 50 gương mặt đại diện cho tổ chức và người khuyết tật tiêu biểu toàn quốc vinh dự được Chủ tịch nước Trương Tấn Sang gặp mặt.

Ánh Ngọc hoạt động khá sôi nổi các hoạt động xã hội như: Thăm và động viên các em học sinh khiếm thị trường Nguyễn Đình Chiểu; tham gia tổ chức chương trình Áo ấm mùa đông; quyên góp quần áo, sách vở tặng trẻ em nghèo vùng cao. Vào ngày Quốc tế Lao động 1-5, Ngọc thường được mời đi giao lưu với công nhân ở các khu công nghiệp Bắc Thăng Long, Bắc Ninh, Đà Nẵng...

Vừa tốt nghiệp đại học chuyên ngành Tâm lý học với tấm bằng loại ưu, ngưỡng cửa tương lai của cô gái 22 tuổi tràn đầy nghị lực thực sự bắt đầu với không ít khó khăn, thử thách. Chúng tôi nhớ mãi tâm sự của cô trước lúc chia tay: “Nếu có điều kiện, Ánh Ngọc muốn tham gia nhiều hơn vào các hoạt động từ thiện, muốn có nhiều cơ hội hơn để làm việc và cống hiến cho xã hội. Trong tương lai, Ánh Ngọc dự định sẽ thành lập Trung tâm trợ giúp tâm lý miễn phí dành cho người khuyết tật, để chữa lành những vết thương tâm hồn cho mọi người”.

Phía trước là bầu trời bao la, rộng lớn, Ánh Ngọc giống như một cánh chim nhỏ bé đang dang rộng đôi cánh vượt trùng khơi, cất cao tiếng hát trong trẻo, lắng dịu, khao khát làm đẹp cho đời. Tôi bỗng nhớ đến lời thơ của nhà thơ Tố Hữu: Nếu là con chim, chiếc lá/ Con chim phải hót, chiếc lá phải xanh... Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình, và nhận ra rằng, Ánh Ngọc đang giống hệt với những lời thơ đó.

Bài và ảnh: THÙY AN