QĐND - Cái nắng hanh hao ở đất nước Chùa Tháp dường như muốn vắt kiệt sức người. Áo của các cán bộ, chiến sĩ Đội chuyên trách K73 (Bộ CHQS tỉnh Long An) đã ướt đẫm mồ hôi sau những nhát cuốc bập vào lòng đất để tìm kiếm hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất Cam-pu-chia.

Đội chuyên trách K73 tìm hài cốt liệt sĩ ở tỉnh Svây Riêng (Vương quốc Cam-pu-chia).

Chị Lát Chanh Na ở xã Rếch Mùn Ty, huyện Công Pông Rồ, tỉnh Svây Riêng (Vương quốc Cam-pu-chia) đon đả mang nước và trái cây mời các chú bộ đội. Vuốt vội những giọt mồ hôi trên khuôn mặt, chị Lát Chanh Na cho biết: “Khu vườn nhà tôi mà bộ đội Việt Nam đang tìm kiếm hài cốt liệt sĩ vốn là trận địa phòng ngự của Quân tình nguyện Việt Nam, có 4 bộ đội Việt Nam hy sinh và được an táng tại đây”.

Hàng chục năm qua, khu vườn ấy được gia đình chị xây tường bao và dành riêng cho các liệt sĩ của Việt Nam an nghỉ. Gia đình chị coi 4 ngôi mộ ấy như mộ của người thân trong gia đình nên chăm sóc, hương khói chu đáo. Chị Lát Chanh Na bày tỏ: “Các anh đã hy sinh để góp phần đem lại bình yên cho đất nước Cam-pu-chia. Chăm sóc hương hồn các anh vừa là tình cảm, vừa là trách nhiệm của chúng tôi”.

Trung úy Pon Kun Khươn, Đội trưởng Đội đặc nhiệm bảo vệ Đội chuyên trách Việt Nam, xen vào câu chuyện: “Tôi được nghe ông nội kể lại rằng, nếu bộ đội Việt Nam và nhân dân Cam-pu-chia giải phóng chỉ đến chậm 3 ngày nữa thì gia đình tôi đã bị quân Pôn Pốt tàn bạo giết hết. Đã có 40 người thân thích của tôi bị chúng giết hại dã man. Gia đình tôi và nhân dân Cam-pu-chia mang ơn bộ đội Việt Nam nhiều. Khi được giao nhiệm vụ bảo vệ các đội chuyên trách Việt Nam đi tìm hài cốt đồng đội, tôi luôn cố gắng vận động người dân cung cấp thông tin với mong muốn tìm thấy được hài cốt bộ đội Việt Nam hy sinh vì nhiệm vụ quốc tế cao cả, để các anh được về yên nghỉ bên Đất Mẹ thân yêu”.

Với sự chỉ dẫn của chị Lát Chanh Na, chiều hôm ấy, cán bộ, chiến sĩ Đội chuyên trách K73 đã tìm thấy 4 hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam. Tất cả như vỡ òa cảm xúc. Với Đại tá Nguyễn Văn Hoàng, Đội trưởng Đội chuyên trách K73, đã nhiều năm gắn bó với công việc này nhưng mỗi lần tìm thấy các anh là mỗi cảm xúc khác nhau. “Tiếc rằng, 4 ngôi mộ này không có thông tin gì để xác định danh tính, quê quán của các anh”-Đại tá Nguyễn Văn Hoàng ngậm ngùi.

 Hàng chục nghìn hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các cuộc chiến tranh trên đất Cam-pu-chia, được 11 đội chuyên trách của Chính phủ Việt Nam tìm thấy đến thời điểm này cho thấy nỗ lực, quyết tâm chính trị của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân. Trong hành trình vượt qua biết bao khó khăn, nguy hiểm để tìm kiếm, cất bốc và hồi hương các liệt sĩ về nước của các đội chuyên trách, có sự giúp đỡ rất lớn của Chính phủ và nhân dân Vương quốc Cam-pu-chia. Theo Thiếu tướng Trần Văn Minh, Cục trưởng Cục Chính sách (Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam), 90% thông tin mà các đội chuyên trách của Việt Nam có được là do nguồn tin của nhân dân Cam-pu-chia cung cấp. “Điều này đã giúp đẩy nhanh tiến độ tìm kiếm, cất bốc, quy tập, hồi hương hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất bạn Cam-pu-chia”, Thiếu tướng Trần Văn Minh nhấn mạnh.

Hiện vẫn còn hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đang yên nghỉ trên đất nước Chùa Tháp. Đồng nghĩa với điều ấy là dấu chân của cán bộ, chiến sĩ các đội chuyên trách vẫn tiếp tục miệt mài trong hành trình tìm kiếm đồng đội…

Bài và ảnh: ĐỨC DỤC