Ẩm thực – bí quyết trường thọ của người Nhật Bản

QĐND - Bí quyết cơ bản để có tuổi thọ cao của người Nhật Bản là truyền thống ẩm thực. Ẩm thực Nhật Bản có rất nhiều điều khác biệt so với các nền văn hóa khác trên thế giới. Nguyên tắc ẩm thực đầu tiên và quan trọng nhất trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản là thiết lập chế độ ăn uống càng có nhiều màu sắc càng tốt, gồm những thực phẩm tươi, nguyên chất, đầy màu sắc và đa dạng, đem lại hương vị phong phú, nuôi dưỡng tất cả các thành phần của cơ thể. Nguyên tắc quan trọng thứ hai là người Nhật làm ra những món ăn đặc trưng theo mỗi mùa. Vì thế, họ có thể chọn những thực phẩm có chất lượng tốt nhất của từng mùa để chế biến, ví dụ: Măng được ưa thích vào mùa xuân, hạt dẻ vào mùa thu…

Một bữa ăn của người Nhật đầy đủ các thành phần dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe và vô cùng bắt mắt. Ảnh: wordpress

Nghiên cứu của các nhà dinh dưỡng học trên thế giới đều cho thấy, tiêu thụ cá giúp chống lại bệnh tim mạch, ung thư tuyến tiền liệt, mất thị lực, sa sút trí nhớ liên quan đến tuổi tác. Về dài lâu, ăn nhiều cá giúp ngăn chặn ung thư miệng và da ở giai đoạn đầu. Những người ăn hai bữa cá mỗi tuần đã giảm gần 50% nguy cơ bị thoái hóa điểm vàng do tuổi già (AMD). Đặc biệt, cá có chứa nhiều omega 3, không làm tăng cholesterol trong máu. Vì thế, bữa ăn ở Nhật thường có hải sản, một miếng cá nướng hay rán, cá sống, hoặc những loại hải sản khác có thể đóng vai trò là món ăn chính. Hải sản không chỉ đơn giản là được ăn tươi, mà còn là ăn sống. Trong đó, món ăn được ưa thích nhất ở Nhật là sashimi-cá tươi sống thái lát. Món được ưa thích thứ hai tại Nhật và cũng là món ăn Nhật phổ biến nhất trên thế giới là sushi. Để làm ra những món sushi tuyệt hảo, một đầu bếp được huấn luyện khoảng 10 năm trước khi phục vụ tại nhà hàng. Trong suốt quá trình rèn luyện khắc nghiệt đó, họ học được tầm quan trọng của việc sử dụng cá tươi và lưỡi dao cắt sushi phải được mài sắc mỗi ngày. Sushi có rất nhiều loại, nhưng đều bao gồm cơm.

Cơm cũng chiếm một vị trí quan trọng trong bữa ăn của người Nhật. Có rất nhiều loại cơm được các đầu bếp sáng tạo ra như: Hakumai (cơm gạo trắng), genmai (gạo nâu), mugi (cơm trộn với lúa mạch). Hakumai thường được ăn kèm với rong biển hoặc gia vị trộn với rau khô, trứng, tảo biển, thịt cá ngừ hoặc hạt vừng. Người Nhật ăn cơm 2-3 lần một ngày. Các nhà khoa học Nhật Bản đã chỉ ra rằng: 50% người dùng ngũ cốc hằng ngày đã giảm nguy cơ đau tim và rủi ro đột quỵ xuống 21%. Các loại ngũ cốc rất giàu chất chống oxy hóa, đặc biệt là vi-ta-min E (cũng có trong hạnh nhân, lạc và các loại rau màu xanh lá cây), giúp duy trì mạch máu khỏe mạnh. Thống kê cũng cho thấy, số người Nhật Bản mắc bệnh tim mạch ít hơn người châu Âu.

Người Nhật Bản ăn bằng cả mắt lẫn miệng. Vì thế, văn hóa ẩm thực nơi đây không thể thiếu nghệ thuật sắp xếp bàn ăn. Những đầu bếp sành sỏi người Nhật có khả năng tạo nên những bàn tiệc bắt mắt, khiến thực khách dù no hay đói đều có cảm giác thèm ăn. Trong đó, màu đỏ và vàng biểu tượng cho sự ấm áp và có thể kích thích sự thèm ăn. Màu xanh lá cây là một màu khá ổn định, an toàn và yên tĩnh. Màu trắng thể hiện sự sạch sẽ và trong sáng. Màu đen là “màu của sức khỏe”. Hơn thế, tất cả các món ăn của Nhật Bản có số lượng không lớn để người ăn không bị quá no. Người Nhật thích những bữa ăn bao gồm nhiều món nhỏ mang những hương vị khác nhau. Bữa ăn Nhật cổ điển thường có 15-20 món nhỏ được phục vụ lần lượt.

Ẩm thực không những là bí quyết trường thọ của người Nhật Bản mà đã nâng lên thành một loại hình văn hóa được toàn cầu thừa nhận qua việc được đưa vào danh sách di sản của UNESCO.

NGUYÊN HẠNH