Hỏi chuyện GS, TS Nguyễn Anh Trí, ông cho biết, ngoài sáng tác nhạc, ông còn làm thơ và viết thư pháp tiếng Việt. Những hoạt động văn nghệ đó là sở thích cá nhân chứ ông không chủ trương sáng tác chuyên nghiệp. Ai cũng biết để trở thành một bác sĩ cao cấp, chuyên gia đầu ngành như GS, TS Nguyễn Anh Trí thì công sức, thời gian bỏ ra nhiều không kể xiết. Cũng vì thế, dù sinh ra và lớn lên ở mảnh đất sơn thủy hữu tình Lệ Thủy (Quảng Bình) hun đúc tâm hồn lãng mạn cho GS, TS Nguyễn Anh Trí, song chuyện văn chương nghệ thuật ông đành xếp lại.
GS, TS Nguyễn Anh Trí. Ảnh: VƯƠNG TUẤN
Năm 2011, khi người mẹ của GS, TS Nguyễn Anh Trí qua đời, trong nỗi xúc động nhớ lại những năm tháng hiền mẫu ở bên mình trên dương thế, ông đã sáng tác bài thơ “Tiếng gọi mẹ ơi”. Chấn động tâm lý đó như một chất xúc tác để thổi bùng lên ngọn lửa đam mê nghệ thuật bấy lâu được phủ kín. Nhiều ngày tháng về sau, trong đầu ông những giai điệu xuất hiện, ông hát lên tự phổ nhạc bài thơ với những ca từ khắc khoải: “Con đã sống qua quá nửa cuộc đời/ Vẫn ước ao nhiều hơn có mẹ/ Vẫn hồn nhiên như ngàyу tấm bé/ Sướng khổ buồn vui đều gọi mẹ, mẹ ơi!”.
Đến nay, chỉ tính riêng về ca khúc, GS, TS Nguyễn Anh Trí đã sáng tác được hơn 40 tác phẩm, chủ yếu nói lên tình cảm của ông với đất nước, quê hương. Những tác phẩm khơi nguồn từ tình cảm thiêng liêng, sâu kín đó, ông chỉ chia sẻ với những người thân, bạn bè. Nhưng như ai đó nói, tác phẩm hay thì tự khắc sẽ được lan tỏa mà không cần quảng bá. Nhiều người trong giới nhạc sĩ đã thừa nhận GS, TS Nguyễn Anh Trí dù không học về nhạc nhưng nhờ khả năng cảm thụ âm nhạc tốt, vốn ngôn ngữ phong phú nên bài hát của ông có giai điệu dễ nghe, dễ nhớ, lời ca dung dị, đi thẳng vào lòng người.
GS, TS Nguyễn Anh Trí xem đó là những lời động viên cho một người ngoại đạo dám “cả gan” mon men đến bến bờ văn chương nghệ thuật. Với ông, mỗi khi cảm xúc dâng tràn, ông đều sáng tác bởi nghệ thuật giúp ông cân bằng trong cuộc sống bận rộn, căng thẳng.
Riêng chúng tôi nhận ra sự mềm mỏng trong giao tiếp, dễ gần của một người trí thức như ông thể hiện trong khả năng... nói đùa có duyên. GS, TS Nguyễn Anh Trí có lần nói vui, ông cầm tinh con gà (sinh năm Đinh Dậu 1957) nên có khi giống như con gà bới đất, lúc nào cũng tìm việc để làm. Tính ra, bước vào năm mới này, GS, TS Nguyễn Anh Trí tròn một hoa giáp, quan niệm thời xưa là tuổi đã cao, có thể nghỉ ngơi. Nhưng với tâm hồn trẻ trung, lúc nào cũng đam mê công việc, chắc chắn GS, TS Nguyễn Anh Trí không để tâm trí nhàn nhã, mà còn tiếp tục cống hiến cho người, cho đời trên nhiều lĩnh vực mà ông theo đuổi.
TRẦN HOÀNG HOÀNG