Ngồi ở hàng ghế ban giám khảo, xem và chấm vở “Đời luận anh hùng” của Nhà hát Chèo Quân đội diễn trong Cuộc thi Nghệ thuật sân khấu chèo toàn quốc diễn ra vào tháng 10-2016, NSƯT Thúy Ngần không tiếc lời khen ngợi nữ diễn viên hóa thân vào vai Trần Thị Dung-một nhân vật tài sắc nhưng cuộc đời đầy biến thiên, sóng gió trong giai đoạn lịch sử chuyển đổi từ nhà Lý sang nhà Trần. Vào vai Trần Thị Dung, Thùy Linh thể hiện tài năng diễn xuất ở 3 giai đoạn: Lúc còn trẻ “bị” người thương-khi đó là Trần Thủ Độ ở quê nhà-gán cho Lý Huệ Tông; trong thời gian làm chính hậu của hoàng đế Lý Huệ Tông phải chứng kiến cảnh soán ngôi đoạt vị của nhà Trần; chồng chết, Trần Thị Dung tái hôn với Trần Thủ Độ, từ đó cho đến lúc về già lần lượt trải qua các chức vị Thái thượng hoàng hậu rồi Quốc mẫu.
Diễn xuất của NSƯT Thùy Linh trong vai Trần Thị Dung trong vở diễn “Đời luận anh hùng”.
Thùy Linh chia sẻ, sở trường của Linh trong hơn 10 năm qua gắn với nghệ thuật hát chèo là vào những vai công chúa, bà hoàng quyền thế trên sân khấu, nên việc hóa thân vào vai nữ chín Trần Thị Dung không khó. Nhưng để thể hiện được tâm lý của một bà Trần Thị Dung lại là điều không dễ dàng. Vào vai Trần Thị Dung, Thùy Linh đã phải sống chậm lại cùng nhân vật, từ thiếu nữ Trần Thị Dung thuở đôi mươi đến thời sóng gió trong hoàng cung, cho tới tâm lý của một Trần Thị Dung ở tuổi già 70. Khi nhận vai, Thùy Linh đã rất sợ, vì chưa bao giờ trong vở diễn lại hóa thân vào 3 vai như thế, nhất là giai đoạn về già. Một người trẻ như Thùy Linh hóa thân vào vai bà Trần Thị Dung 70 tuổi quả là thử thách, nhưng nói như NSND Doãn Hoàng Giang, đạo diễn của vở diễn: “Hóa ra người trẻ vào vai già lại thành điểm mạnh, bởi người trẻ họ tự tin. Thùy Linh lại có kỹ thuật diễn tốt, nên ngay cảnh tập đầu tiên Trần Thị Dung tuổi già là “ăn” ngay!".
Với Thùy Linh, để thể hiện thành công vai diễn Trần Thị Dung còn là cả một quá trình tìm hiểu, nghiên cứu kỹ lưỡng từ kịch bản đến tư liệu lịch sử. Không những thế, Thùy Linh còn một mình “lọ mọ” về tận đền thờ Linh từ Quốc mẫu ở xã Liên Hiệp, huyện Hưng Hà (tỉnh Thái Bình) để tìm các cứ liệu lịch sử, được sư trụ trì ở đây kể lại những tích sử về bà… Thùy Linh diễn Trần Thị Dung trên sân khấu “Đời luận anh hùng” đã khiến người làm nghề và khán giả nín lặng, đắm đuối trong từng câu hát, từng động tác diễn, nét mặt, giằng xé nội tâm… tưởng chừng đó là Trần Thị Dung đang tự sự về cuộc đời đầy thăng trầm sóng gió của mình. Chính Thùy Linh cũng cảm nhận, có những khoảnh khắc Linh không phải là mình, mà là một Trần Thị Dung đa đoan, truân chuyên đang “khổ tận can tràng”. NSND Đào Lê, nguyên Giám đốc Nhà hát Chèo Quân đội đã không khỏi xúc động khi nhắc về vai diễn Trần Thị Dung của Thùy Linh cũng như sự tâm huyết, tận tụy của nữ nghệ sĩ trẻ mới 33 tuổi này bởi chị đã hy sinh khá nhiều thời gian, cuộc sống riêng tư cho sân khấu chèo truyền thống. Tài năng của Thùy Linh đang ở độ chín, sẽ góp phần làm tỏa sáng thêm chiếu chèo quân đội.
Bài và ảnh: CHÂU XUYÊN