QĐND - Đã trở thành quy luật của đời sống xã hội mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam, cứ mỗi dịp đón mừng ngày lễ trọng đại của dân tộc, khắp đất nước ta đâu đâu cũng rực rỡ cờ đỏ sao vàng. Trong ánh sao vàng thiêng liêng ấy, dòng máu của muôn triệu trái tim được kết nối, hội tụ, lan tỏa tình yêu Tổ quốc và niềm tự hào dân tộc. TP Hồ Chí Minh, một trong hai trung tâm lớn của cả nước, những ngày này rực rỡ cờ sao. Không khí chào mừng ngày hội lớn mừng đất nước 70 mùa thu lịch sử là sự tiếp nối của chuỗi hành trình văn hóa kỷ niệm 40 năm đất nước thống nhất, sự thiêng liêng vì thế được nhân lên gấp bội…

Lửa cách mạng sáng mãi

 “Thật may mắn và hạnh phúc khi thế hệ trẻ hôm nay vẫn còn được gặp gỡ, tiếp xúc, được nhận sự truyền lửa từ các chứng nhân lịch sử thế hệ ông cha. Chúng ta không thể sao nhãng, lãng phí thời gian mà hãy tận dụng những cơ hội quý báu của lịch sử bằng người thật việc thật để cùng tri ân và hành động…”, một đoàn viên trẻ thế hệ 9X đã xúc động phát biểu như vậy trong cuộc giao lưu với các nhân chứng lịch sử Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9-1945. Quy luật khắc nghiệt của thời gian làm cho chúng ta ngày càng thiếu vắng lớp cán bộ tiền khởi nghĩa. Bởi thế các cuộc giao lưu, gặp gỡ với nhân chứng của giai đoạn lịch sử hào hùng 70 mùa thu trước luôn nhận được sự quan tâm, tham gia đầy nhiệt huyết của thế hệ trẻ hôm nay. Thiếu tướng Phan Khắc Hy, cán bộ tiền khởi nghĩa, nguyên Phó tư lệnh Bộ đội Trường Sơn là một trong những người được các tổ chức và đông đảo bạn trẻ ở Thành phố mang tên Bác dành sự quan tâm đặc biệt trong những ngày mùa thu này. Đã bước sang tuổi 91 nhưng cụ vẫn khỏe và rất minh mẫn. Tâm sự với thế hệ con, cháu, chắt, cụ bảo năm 2015 là một năm đặc biệt của TP Hồ Chí Minh khi vòng quay của Trái đất đã làm ngưng tụ ở khoảng thời gian này nhiều sự kiện hội tụ nguyên khí quốc gia, nổi bật nhất là hai dịp lễ trọng đại của dân tộc: Kỷ niệm 40 năm Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước và mừng 70 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2-9. Ngọn lửa của cách mạng 70 mùa thu trước tiếp tục được khơi sáng, thổi bùng lên trong cuộc sống hôm nay, nhất là khi Đảng bộ TP Hồ Chí Minh chuẩn bị Đại hội lần thứ X, nhiệm kỳ 2015-2020.

Học sinh TP Hồ Chí Minh bên thế hệ cha ông tham quan hình ảnh, hiện vật lịch sử về Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9-1945. Ảnh: Duy Minh

Bài ca dâng Bác của tuổi trẻ TP Hồ Chí Minh mừng 70 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9. Ảnh: Xuân Cường

Trong ký ức của lớp người từng tham gia khởi nghĩa cướp chính quyền năm 1945, Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9 là dấu mốc làm thay đổi vận mệnh dân tộc, thay đổi số phận của mỗi con người. Thế hệ hôm nay nhiều người biết Thiếu tướng Phan Khắc Hy là một trong những vị chỉ huy lừng danh của Bộ đội Trường Sơn những năm đánh Mỹ, nhưng ít người biết con đường trở thành tướng lĩnh của ông được bắt đầu từ chính những ngày tham gia cướp chính quyền 70 năm trước. Thời đó, chàng thanh niên tuổi hai mươi Phan Khắc Hy tham gia trong Ủy ban khởi nghĩa huyện Bố Trạch (Quảng Bình). “Chúng tôi bí mật vận động, tổ chức các hội Cứu quốc tập hợp lực lượng kéo về huyện đường tước ấn tín của huyện trưởng, lấy thóc chia cho dân nghèo. Khí thế khởi nghĩa như nước vỡ bờ nên cướp chính quyền chẳng tốn một viên đạn nào…”, cụ Hy kể. Từ chiếc nôi cách mạng ấy, Phan Khắc Hy gia nhập Việt Minh, phát triển lên làm Huyện đội trưởng, Tỉnh đội trưởng Quảng Bình rồi làm Chính ủy của Trung đoàn 18, Đại đoàn 325 và sau này trở thành vị tướng. Sau khi nghỉ hưu, cụ gắn bó với Thành phố mang tên Bác và coi đây như quê hương thứ hai của mình.

Ngọn lửa cách mạng của thế hệ cán bộ tham gia khởi nghĩa mùa thu năm 1945 được nhen lên, nuôi dưỡng, tỏa sáng trong suốt 7 thập kỷ qua, góp phần xây đắp nên bản lĩnh Việt, khí phách Việt, tâm hồn Việt, nhân cách Việt, văn hóa Việt… Cụ Nguyễn Đức Trạch, cán bộ tiền khởi nghĩa của quận Phú Nhuận là người gắn bó với Thành phố này từ thuở lọt lòng mẹ. Cụ bảo, thế hệ cụ đã sống, chiến đấu, kiến thiết, xây dựng Thành phố bằng động lực, sức mạnh của nhiều yếu tố, trong đó yếu tố cốt lõi là niềm tin. Chẳng phải đến bây giờ đất nước, dân tộc ta mới chịu sự chống phá kịch liệt của các thế lực thù địch mà từ ngày xưa, khi lớp lớp thanh niên đi theo lý tưởng của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, đã phải đấu tranh tư tưởng mạnh mẽ lắm để chống thù trong giặc ngoài, kiên định với con đường mình đã chọn. Sức mạnh để một dân tộc đoàn kết chiến đấu và chiến thắng phải bắt nguồn từ niềm tin son sắt vào lý tưởng cách mạng, rằng mình chiến đấu cho ai, chiến đấu vì điều gì. Sống trong thời kỳ hội nhập, bùng nổ thông tin, hơn lúc nào hết lớp con, cháu, chắt… hôm nay càng phải vững niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng. Cuộc cách mạng của thế hệ cha ông được truyền lửa, tiếp nối ở một thời kỳ mới với tính chất, mức độ khác, đa dạng, phức tạp và lắm cạm bẫy, cám dỗ…, nhưng khi chúng ta vững niềm tin để kết thành một khối thì không có sức mạnh nào có thể khuất phục, phá vỡ được.

Tri ân và hành động

Dịp kỷ niệm 70 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2-9 cũng chính là thời điểm TP Hồ Chí Minh triển khai đợt hoạt động, sinh hoạt chính trị, tuyên truyền sâu rộng về đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ X và Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII. Đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó bí thư Thường trực Thành ủy TP Hồ Chí Minh cho biết, chuỗi hoạt động hướng đến sự kiện chính trị trọng đại của Đảng bộ, nhân dân Thành phố được chia thành 3 đợt: Trước, trong và sau đại hội. Tiếp nối ngọn lửa cách mạng 70 mùa thu lịch sử, thời điểm trước đại hội từ nay đến trung tuần tháng 10-2015, Đảng bộ Thành phố tập trung tổ chức các đợt sinh hoạt chính trị, tuyên truyền sâu rộng về sự trưởng thành của Đảng bộ Thành phố qua các kỳ đại hội; khẳng định những thành tựu sau 30 năm đổi mới, hội nhập; lấy ý kiến đóng góp của các thế hệ cán bộ lãnh đạo và các tầng lớp nhân dân cho Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội X Đảng bộ Thành phố… làm tốt nhiệm vụ cách mạng hiện tại, tạo tiền đề thuận lợi cho tương lai chính là cách tốt nhất tri ân công lao, sự hy sinh xương máu của các thế hệ đi trước.

Làn sóng của hành trình tri ân và hành động lan tỏa từ lãnh đạo Thành phố đến cơ sở, giữa các cấp, các ngành, đoàn thể, lực lượng… tạo nên những nét đẹp trong đời sống xã hội. Những ngày này, liên tục các cuộc triển lãm, trưng bày chuyên đề được tổ chức, mang đến cho người xem bức tranh toàn cảnh về Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9, về Đảng, Bác Hồ và thành tựu của đất nước, Thành phố… Các điểm du lịch truyền thống trên các vùng căn cứ cách mạng dập dìu bước chân du khách, trong đó điểm nhấn là các bảo tàng, di tích lưu dấu sự kiện lịch sử trọng đại 70 năm trước. Sáng chủ nhật ngày cuối cùng của tháng Tám, hòa cùng các đoàn du khách, tôi dẫn hai con đi tham quan một số bảo tàng ở Thành phố, lòng dậy lên cảm xúc lâng lâng khi chứng kiến trong dòng người tìm về lịch sử, có rất nhiều các em, các cháu học sinh, sinh viên. Dường như các bậc phụ huynh ai cũng mong muốn trước khi bước vào năm học mới, con em mình được tiếp thu, lĩnh hội những giá trị to lớn của văn hóa tinh thần từ truyền thống hào hùng của ông cha. Đứng trước một gian trưng bày trong Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, con trai 7 tuổi của tôi thơ ngây hỏi: “Sao con dao kia lại bị bẻ cong thế hả bố?”. Tôi chưa kịp trả lời thì cô hướng dẫn viên đã nở nụ cười thật tươi, ân cần giải thích: “Đó không phải là dao mà là cái câu liêm cháu ạ! Vật này gắn liền với cuộc sống lao động, đấu tranh giành chính quyền, chống giặc ngoại xâm của ông cha ta…”. Sự phát triển của nền văn minh công nghiệp đã đẩy hàng loạt những giá trị vật thể của một thời đi vào quá vãng. Hình ảnh của những chiếc câu liêm, liềm, hái, giáo, mác… gần như vắng bóng hẳn trong đời sống người dân đô thị hôm nay và cũng đang ngày một hiếm dần ở không gian nông thôn. Thế nhưng trong lịch sử làm cách mạng của ông cha ta, những vật dụng đơn sơ, mộc mạc ấy đã cùng với sức mạnh tinh thần của muôn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, lập nên những chiến công chấn động địa cầu. Không ai muốn đời sống hôm nay, người dân lại phải lam lũ mưu sinh bằng lối thủ công như ngày xưa, nhưng việc làm sống lại lịch sử, làm cho thế hệ trẻ thấu hiểu sâu sắc giá trị của độc lập tự do dân tộc chính là tạo nên sợi dây tinh thần bền vững kết nối các thế hệ.

Sáng đầu tuần trong tiếng nhạc hào hùng, âm thanh tiếng hát Quốc ca giục giã trong ánh sao vàng, Thành phố hiện lên trang hoàng, lộng lẫy rực rỡ sắc cờ. Bên những di tích lịch sử là các công trình cao ốc khang trang hiện đại. Bên nụ cười em thơ là mái tóc bạc phơ, ánh nhìn hiền từ, gửi gắm của các bậc lão thành. Những mùa thu lịch sử trên Thành phố mang tên Bác là cuộc hành trình, tiếp nối liên tục không ngừng nghỉ từ sức mạnh truyền thống và hào khí cách mạng của ông cha…

Ghi chép của PHAN TÙNG SƠN