QĐND - Đối với Đoàn Tùy viên quân sự (TVQS) các nước tại Việt Nam, đến với tỉnh Điện Biên đúng vào dịp kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ là một trải nghiệm thật đặc biệt. Chuyến đi đã giúp họ hiểu thêm về chiến thắng chấn động địa cầu của quân và dân Việt Nam cũng như có thêm những chiêm nghiệm về quá khứ, hiện tại, chiến tranh, hi sinh và mất mát...

Trong hành trình diễn ra từ ngày 6 đến 8-5 tại tỉnh Điện Biên, ngoài việc dự Lễ mít tinh, diễu binh, diễu hành kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, Đoàn TVQS các nước đã tham gia nhiều hoạt động ý nghĩa như đến đặt vòng hoa, dâng hương tại Nghĩa trang liệt sĩ đồi Độc Lập, tham quan hầm Đờ Cát, Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, Tượng đài Chiến thắng Điện Biên Phủ, thăm Bộ chỉ huy Biên phòng tỉnh Điện Biên và một số di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh.

Đoàn Tùy viên quân sự các nước tham quan và nghe giới thiệu về hầm Đờ Cát.

Trong số hơn 30 thành viên của Đoàn TVQS các nước, có nhiều người mới lần đầu được đến thăm Điện Biên Phủ. Chuyến đi được chờ đợi từ rất lâu này đã để lại cho họ những cảm xúc và ấn tượng khó quên. Trò chuyện với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, Đại tá M.Xri Cu-ma (M. Sri Kumar), Tùy viên Quốc phòng Ấn Độ, Trưởng đoàn TVQS các nước tại Việt Nam, chia sẻ: “Đối với bất cứ ai, được thăm lại các chiến trường xưa luôn gợi lên những cảm xúc khó tả. Tôi từng đọc rất nhiều về các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc của nhân dân Việt Nam và cũng đã có cho riêng mình một cuốn sách viết khá đầy đủ về Chiến dịch Điện Biên Phủ. Nhưng khi đặt chân tới đây, tôi mới thực sự thấu hiểu sự gian khổ, hi sinh, mất mát của bộ đội Việt Nam trong chiến dịch vĩ đại ấy. Có những điều mà chỉ khi trực tiếp nhìn thấy, người ta mới có thể cảm nhận một cách rõ ràng”.

Lặng lẽ cùng vợ đi thắp hương quanh các ngôi mộ bên trong Nghĩa trang liệt sĩ đồi Độc Lập, Đại tá Đa-ren Cơ (Darren Kerr), Tùy viên Quốc phòng Ô-xtrây-li-a đặc biệt chú ý đến những tấm bia ghi tên tuổi của các liệt sĩ. Đại tá Đa-ren Cơ chia sẻ, ông thực sự xúc động khi nhìn thấy những nấm mộ nằm san sát trong nghĩa trang. Trong số họ có nhiều người ngã xuống vì độc lập tự do của dân tộc khi tuổi đời còn rất trẻ. Về thăm chiến trường Điện Biên Phủ lần này, Đại tá Đa-ren Cơ muốn dành sự kính trọng đặc biệt cho những con người như thế. “Khi đến đây, giữa bốn bề là đồi núi, tôi thực sự cảm phục và ấn tượng trước hình ảnh những anh bộ đội và dân công Việt Nam làm đường, kéo pháo qua đèo, qua núi. Tôi tin rằng có rất nhiều người Việt Nam sẵn sàng hi sinh tính mạng để đổi lấy độc lập cho dân tộc”, Tùy viên Quốc phòng Ô-xtrây-li-a xúc động nói.

Hầu hết các TVQS cho biết, ngay từ lúc đặt chân xuống Điện Biên Phủ, họ rất ngỡ ngàng trước sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế-xã hội, cơ sở hạ tầng của thành phố này. Từ một mảnh đất gắn liền với bom đạn, sau 60 năm, thành phố Điện Biên Phủ giờ đây phát triển vượt bậc về mọi mặt và rực rỡ cờ hoa trong những ngày lễ lớn. Đứng trước Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ vừa mới khánh thành, Đại tá H.Ca-xtơ-rô Phôn-xê-ca (J. Castro Fonseca), Tùy viên Quân sự, Hải quân và Không quân của Cu-ba bày tỏ sự ngạc nhiên với tốc độ xây dựng ở Điện Biên Phủ. So với lần viếng thăm gần nhất của ông vào cuối năm 2013, tại thành phố vùng Tây Bắc này giờ đã mọc lên hàng loạt công trình mới. Không khí ở đây cũng trở nên rộn rã hơn khi người dân từ mọi miền đất nước đổ về để mừng Chiến thắng Điện Biên Phủ và tri ân các anh hùng, liệt sĩ.

Tôi chợt nhớ lại lời của Đại tá Đa-ren Cơ trước khi chia tay. Ông nói rằng những nấm mộ bên Nghĩa trang liệt sĩ đồi Độc Lập cũng như hình ảnh sự phát triển không ngừng của Điện Biên Phủ ngày nay đem đến cho tất cả các quốc gia một thông điệp: Hãy làm mọi điều có thể để ngăn chặn chiến tranh. “Tôi hi vọng mỗi người đến đây sẽ rút ra bài học, rằng chiến tranh không bao giờ là một giải pháp tốt”, Đại tá Đa-ren Cơ nói.

Bài và ảnh: ANH VŨ