Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Đoàn 559-Bộ đội Trường Sơn đã vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, hy sinh, cùng quân và dân cả nước làm nên tuyến đường Trường Sơn-Đường Hồ Chí Minh huyền thoại, lập nên những kỳ tích vĩ đại, góp phần quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, trước yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, Bộ đội Trường Sơn chuyển sang làm nhiệm vụ xây dựng kinh tế. Tháng 10-1977, Binh đoàn 12 được thành lập trên cơ sở lực lượng làm cầu, đường của Bộ đội Trường Sơn trong chiến tranh, được giao nhiệm vụ xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng. Nối tiếp truyền thống Bộ đội Trường Sơn anh hùng, cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên quốc phòng Binh đoàn 12 không quản ngại khó khăn, gian khổ, có mặt ở các địa bàn chiến lược, vùng sâu, vùng xa, trên khắp mọi miền của Tổ quốc và nước bạn Lào. Hầu hết các công trình, dự án do binh đoàn đảm nhận thi công đều là trọng điểm quốc gia, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế-xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh (QPAN) đất nước. Nổi bật là, ngay sau khi được thành lập, binh đoàn tập trung xây dựng Đường Hồ Chí Minh, tuyến Đông Trường Sơn từ Nghệ An đến Bình Phước, với chiều dài hơn 1.200km; xây dựng đường vành đai chiến lược 279, chạy suốt vùng phụ cận biên giới Việt-Trung, từ Quảng Ninh đến Lai Châu, dài gần 1.000km; xây dựng 6 tuyến đường sắt, với tổng chiều dài hơn 400km; tham gia xây dựng các nhà máy thủy điện: Hòa Bình, Dray H'linh, Yaly, sông Hinh; mở mới, nâng cấp hơn 3 vạn ki-lô-mét cầu, đường bộ khác... Binh đoàn giúp nước bạn Lào xây dựng 9 tuyến đường bộ, với tổng chiều dài 360km, 36 cầu vĩnh cửu, xây dựng các công trình kinh tế, văn hóa... góp phần tăng cường tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt-Lào.

leftcenterrightdel
 Lãnh đạo Binh đoàn 12 kiểm tra tiến độ thi công gói thầu số 4, nút giao đường vành đai 3 với đường cao tốc Hà Nội-Hải Phòng. Ảnh: Hoàng Gia Minh.

Bước sang thời kỳ đổi mới, Binh đoàn 12 được chuyển thành doanh nghiệp kinh tế-quốc phòng (KTQP). Trước những khó khăn, thách thức mới do chuyển đổi cơ chế hoạt động; sự cạnh tranh gay gắt, quyết liệt của cơ chế thị trường, binh đoàn không còn được bao cấp về chi phí và bảo đảm việc làm như trước đây, bước vào hạch toán độc lập thông qua phương thức đấu thầu là chủ yếu, tự lo việc làm, bảo đảm đời sống NLĐ và nộp ngân sách nhà nước theo quy định... Thiết bị, máy móc phần lớn đã cũ, thiếu đồng bộ; trình độ, kinh nghiệm về sản xuất, kinh doanh (SXKD), quản lý kinh tế của đội ngũ cán bộ còn nhiều hạn chế... Song, phát huy truyền thống của Bộ đội Trường Sơn anh hùng, Binh đoàn 12 đã vượt khó vươn lên, thực hiện đổi mới toàn diện, kiện toàn tổ chức bộ máy, hoạch định chiến lược SXKD, nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng quy mô ngành nghề, phát triển thị trường, đối tác, xây dựng thương hiệu, uy tín... Với định hướng lấy xây dựng cơ bản là chủ yếu, trong đó xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thông, thủy lợi, thủy điện là trung tâm, kết hợp với kinh doanh tổng hợp, Binh đoàn 12 đã tập trung đầu tư có chiều sâu cả nguồn nhân lực và trang thiết bị, công nghệ tiên tiến, tạo bước phát triển mạnh mẽ, toàn diện, là cơ sở để binh đoàn vững vàng hội nhập thị trường trong nước và khu vực.

Quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về kết hợp kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế, binh đoàn luôn kết hợp chặt chẽ hoạt động SXKD với nhiệm vụ QPAN; tổ chức SXKD đúng pháp luật Nhà nước, quy định của Bộ Quốc phòng; đẩy mạnh SXKD gắn với với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; gắn hiệu quả kinh tế với hiệu quả chính trị-xã hội và củng cố QPAN trong từng công trình, dự án; giải quyết hài hòa lợi ích của Nhà nước, tập thể và NLĐ, tạo động lực thúc đẩy sản xuất. Binh đoàn đã thi công, bàn giao đưa vào sử dụng hàng nghìn công trình trên khắp mọi miền của Tổ quốc, trong đó có nhiều công trình trọng điểm quốc gia, như: Đường cao tốc Cầu Giẽ-Ninh Bình, TP Hồ Chí Minh-Trung Lương, TP Hồ Chí Minh-Long Thành-Giầu Dây; Hà Nội-Thái Nguyên; Quốc lộ 5, Quốc lộ 1A, đường Trường Sơn Đông; đường tuần tra biên giới; Nhà máy Thủy điện Sơn La, Lai Châu, thủy điện Buôn Kuốp, Buôn Tua Srah; tổng thầu xây dựng Nhà máy Thủy điện Srêpok3 (Đắc Lắc); dự án đầu tư xây dựng công trình luồng cho tàu biển có trọng tải lớn vào sông Hậu, kè biển khu Quân cảng Cam Ranh, đường Tân Vũ-Lạch Huyện (Hải Phòng); dự án Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát, Dung Quất. Hiện nay, binh đoàn đang tham gia xây dựng Bệnh viện Quân y 175; hồ chứa nước Ea H’Leo 1 (Đắc Lắc); hồ chứa nước Cánh Tạng (Hòa Bình); tuyến đường vành đai phía tây đường Đà Nẵng; đường cao tốc đoạn La Sơn-Túy Loan; cao tốc Cam Lộ-La Sơn; dự án phát triển cơ sở hạ tầng Khu CNC Hòa Lạc, đường vành đại 3 đoạn Mai Dịch-Cầu Thăng Long... và nhiều công trình dân dụng, công nghiệp khác... Các công trình Binh đoàn 12 thi công đều bảo đảm tiến độ, chất lượng, hiệu quả; nhiều công trình được tặng Huy chương Vàng chất lượng cao, Bằng chứng nhận Công trình chất lượng tiêu biểu...

Phát huy truyền thống 61 năm Bộ đội Trường Sơn thực hiện tốt chức năng “đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất” trong tình hình mới, binh đoàn tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 520-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Lãnh đạo nhiệm vụ sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng của quân đội....”. Trên cơ sở đó, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với nhiệm vụ SXKD; quyết liệt thực hiện cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động theo tinh thần Nghị quyết số 425-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương... Binh đoàn tiếp tục xây dựng, hoàn thiện chiến lược phát triển, chiến lược SXKD; đầu tư, đổi mới trang thiết bị, công nghệ, đổi mới quản trị doanh nghiệp, đẩy mạnh liên danh, liên kết, nâng cao năng lực cạnh tranh, hiệu quả SXKD. Với tư tưởng, phương châm hành động: “SXKD có hiệu quả là nhiệm vụ hàng đầu, xây dựng Đảng là then chốt; gắn hiệu quả kinh tế với hiệu quả chính trị-xã hội; thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước, không ngừng nâng cao thu nhập, đời sống người lao động”. Binh đoàn tiếp tục kiên trì định hướng lấy xây dựng cơ bản là chủ yếu, thực hiện đa dạng hóa sản phẩm, ngành nghề và công trình xây dựng; trong đó xây dựng công trình giao thông vận tải (cầu, đường, sân bay, bến cảng, thủy điện, thủy lợi) là trọng tâm, mở rộng và nâng cao năng lực xây lắp các công trình dân dụng và công nghiệp, xây dựng nhà cao tầng, cơ sở hạ tầng khu công nghiệp, nhà máy lớn. Cùng với đó, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Năm 2020 là năm diễn ra đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội XIII của Đảng, binh đoàn đã quán triệt nghiêm túc các chỉ thị, hướng dẫn của trên, chỉ đạo các tổ chức đảng làm tốt công tác chuẩn bị. Đến nay, 31/31 tổ chức đảng trực thuộc Đảng bộ Binh đoàn 12 đã tiến hành đại hội xong. Binh đoàn đang tích cực chuẩn bị cho Đại hội đại biểu Đảng bộ Binh đoàn lần thứ IX, nhiệm kỳ 2020-2025.

Phát huy truyền thống Bộ đội Trường Sơn trong thời kỳ mới, thời gian tới, binh đoàn tiếp tục quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, chú trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, tạo sự thống nhất về nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, chiến sĩ, người lao động về nhiệm vụ xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với nhiệm vụ SXKD; đẩy mạnh sắp xếp, tái cơ cấu, đổi mới doanh nghiệp bảo đảm “tinh, gọn, mạnh, hiệu quả”. Tập trung nâng cao nguồn vốn cho SXKD; coi trọng đầu tư chiều sâu xây dựng nguồn lực con người, đổi mới trang, thiết bị, công nghệ nhằm nâng cao năng lực SXKD, chủ động xây dựng phương án hoạt động của công ty mẹ-tổng công ty khi được chuyển đổi thành doanh nghiệp QPAN; sẵn sàng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Xây dựng binh đoàn thành Binh đoàn Công binh cầu đường dự bị chiến lược, tổ chức tốt các đơn vị dự bị động viên, hoạt động có hiệu quả khi có quyết định của Bộ Quốc phòng, góp phần xây dựng Binh đoàn 12 vững mạnh toàn diện, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

 Đại tá NGUYỄN HỮU NGỌC, Tư lệnh Binh đoàn 12