Chưa có 4G thực sự

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), cuối năm 2016, Bộ đã cấp giấy phép cho 5 doanh nghiệp (VNPT, Viettel, MobiFone, Vietnamoblie, Gtel) triển khai 4G trên băng tần 1800 MHz. Tính đến thời điểm hiện tại, trừ Gtel, các doanh nghiệp đã chính thức cung cấp dịch vụ 4G tới người dùng. Trong đó, VNPT, Viettel đã triển khai 4G trên băng tần 1800 MHz với các băng thông 10 MHz, 15 MHz, 20 MHz. MobiFone hầu hết đã triển khai băng thông 10 MHz. 

Sau hơn một năm chính thức triển khai 4G đã có trên 13 triệu thuê bao băng thông rộng di động phát sinh lưu lượng qua mạng, chiếm khoảng gần 30% tổng số thuê bao băng rộng, tập trung chủ yếu ở các thành phố, thị xã, thị trấn. Lưu lượng dữ liệu trao đổi trung bình qua mạng di động tại thời điểm năm 2018 đã đạt khoảng 136.934 thuê bao/tháng và gấp đôi so với thời điểm năm 2016. 

Theo của ông Tào Đức Thắng, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel), việc nhà mạng dùng băng tần 1.800 MHz đang dành cho 2G để cung cấp là vì lượng thoại 2G giảm, trong khi người dùng dữ liệu (data) cho 3G, 4G ngày càng tăng. Theo đó, các nhà mạng đã khai thác 10-15 MHz của băng tần này cho dịch vụ 4G, trong quá trình sử dụng, số lượng người dùng 4G ngày càng tăng, nhưng do phải dùng chung với băng tần 2G nên phải chia sẻ lưu lượng dẫn đến tốc độ 4G không được cao.

leftcenterrightdel
Khách hàng trải nghiệm một số dịch vụ 4G của Viettel.
leftcenterrightdel
Tần số hiện Viettel đang sử dụng cho các mạng di động. 

“Để bảo đảm dung lượng không bị chia sẻ và 4G có tốc độ cao có hai cách là bổ sung tần số và tăng thêm dung lượng. Nhà mạng lắp đặt thêm trạm BTS để giải quyết chất lượng sóng ở khu vực đó không tốt chứ không nên đầu tư thêm BTS thay cho tần số vì như vậy là lãng phí. Do vậy, chỉ còn cách là sớm đưa băng tần 2.600 MHz vào khai thác để bảo đảm dung lượng 4G tốc độ cao cung cấp tới khách hàng”, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Viettel chia sẻ thêm. 

Cũng theo ông Tào Đức Thắng, từ cuối năm 2017, Tập đoàn Viettel đã kiến nghị Bộ TT&TT sớm tiến hành các thủ tục để doanh nghiệp được cấp phép khai thác 4G trên băng tần 2.600 MHz. Theo đó, với băng tần 4G hiện nay không đủ để nhà mạng triển khai 4G chất lượng tốt. Viettel đưa ra giải pháp nếu trong trường hợp việc đấu giá 4G chưa thực hiện được thì cho doanh nghiệp mượn băng tần này và vẫn đóng phí tần số như quy định hiện hành để đảm bảo chất lượng dịch vụ 4G cung cấp cho khách hàng. Theo phân tích của Viettel, nhu cầu có thêm băng tần của nhà mạng rất bức thiết, trong khi đó băng tần 2.600 GHz vẫn đang bỏ không sẽ gây lãng phí. Sau khi Bộ TT&TT tiến hành đấu giá băng tần nhà mạng sẽ trả lại băng tần này cho Bộ.    

Khai thác tốt tài nguyên tần số

Đã có nhiều khách hàng sử dụng 4G than phiền về chất lượng của dịch vụ này.Thông tin được đưa ra mới đây bởi một số chuyên gia trong ngành viễn thông đã minh chứng rằng những lời than phiền về tốc độ, chất lượng 4G tại Việt Nam là có cơ sở. Đánh giá về việc triển khai mạng 4G tại Việt Nam, ông Thiều Phương Nam, Tổng giám đốc Qualcomm Việt Nam, Lào và Campuchia chia sẻ: Theo quan sát của tôi, hiếm có quốc gia nào sau khi nhận giấy phép triển khai 4G, trong vòng 6 tháng có thể phủ sóng 4G với độ phủ lớn như các nhà mạng Việt Nam. Đó là một thành công rất đáng trân trọng. Việt Nam là nước triển khai 4G muộn nên có thuận lợi khi thiết bị đầu cuối hỗ trợ nhiều hơn, rẻ hơn. Người dùng Việt Nam sẵn sàng chuyển sang sử dụng 4G, đây là bước tiến rất đáng kể. Tuy vậy, hiện công nghệ 4G ở Việt Nam mới chỉ đang được triển khai ở mức độ nền tảng. Băng tần còn hẹp, hy vọng sắp tới sẽ có thêm băng tần 2.600 MHz và 2.300 MHz cho 4G. Băng tần cho 4G rất quan trọng, muốn chất lượng mạng tốt thì băng tần cần được ưu tiên hàng đầu.

leftcenterrightdel
 Việc sớm đưa thêm băng tần 2.600 MHz vào sử dụng sẽ giúp các nhà mạng có thêm băng tần để triển khai mạng di động băng rộng. 

Về phía cơ quan quản lý Nhà nước, ông Đoàn Quang Hoan, Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện (Bộ TT&TT) cho biết, do các nhà mạng đang cung cấp 4G trên băng tần 1.800 MHz vốn dành cho khai thác dịch vụ 2G, nên tỷ lệ băng thông dành cho 4G bị hạn chế và ảnh hưởng đến tốc độ. Cụ thể, theo phân tích, các nhà mạng chỉ có 10-15 MHz cho 4G, khiến tốc độ đỉnh chỉ đạt 40Mbps, trong khi đó tốc độ đỉnh thực sự của 4G là 1Gbps. Hiện, các nhà mạng dùng công nghệ LTE để làm 4G và đây là công nghệ tiên tiến nhất. Tuy nhiên, để có tốc độ 4G theo yêu cầu, ngoài yếu tố công nghệ phải có đủ độ rộng băng tần. Cũng theo ông Đoàn Quang Hoan, thực tế từ giữa năm 2017, Cục Tần số vô tuyến điện đã công bố hồ sơ đấu giá băng tần 2.600 MHz và các doanh nghiệp có 3 tháng để hoàn thiện hồ sơ. Tuy nhiên, việc đấu giá đến nay vẫn chưa thể triển khai. Nguyên nhân do việc đấu giá này diễn ra đúng thời điểm Luật Đấu giá tài sản công ra đời (có hiệu lực từ tháng 7-2017), chưa có hướng dẫn, trong khi đó việc tần số là tài sản đặc biệt, đòi hỏi cách đấu thầu phải đặc biệt trong khi Luật Đấu giá tài sản công lại chưa có quy định với loại tài sản này. Hiện Bộ TT&TT cũng đã báo cáo xin chủ trương và trình Chính phủ hướng dẫn để tiến hành đấu giá băng tần 2.600 MHz.

Để bảo đảm chất lượng của mạng 4G, các chuyên gia cho rằng, phương án tốt nhất để giải quyết vấn đề này là sớm đưa băng tần 2.600MHz vào khai thác để bảo đảm dung lượng 4G tốc độ cao cung cấp tới khách hàng. Ngoài ra, cơ quan quản lý Nhà nước cũng như các nhà mạng cần quyết liệt hơn thì mới có thể cung cấp được mạng 4G thực sự cho người sử dụng. Về phía người dùng cũng cần đầu tư thiết bị đầu cuối (điện thoại, máy tính bảng) tương xứng để sử dụng, trải nghiệm được tốt mạng 4G ở tốc độ cao. 

Bài, ảnh: VĂN PHONG