"Xôi đỗ" trường học số

Giải pháp tình thế trở thành phương thức dạy học mới

Xác định chuyển đổi số, xây dựng trường học số là khâu đột phá, là biện pháp chính cần chú trọng triển khai trong năm học này, Trường Tiểu học Nguyễn Du (Hà Nội) đã trang bị phần mềm đồng bộ, kết hợp linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực mang lại hiệu quả rõ rệt trong kết nối giữa nhà trường với giáo viên, học sinh và phụ huynh. “Trường chọn Hệ thống quản lý học và thi trực tuyến K12Online.vn. Khi giáo viên triển khai dạy học trực tuyến, ban giám hiệu luôn song hành cùng thầy cô, tham gia góp ý trong họp chuyên môn và dự giờ thăm lớp. Khi nắm bắt được những khó khăn, trở ngại của khối học sinh lớp 1 và 2, chúng tôi quyết định giờ học buổi tối chỉ nên học hai tiết (không quá 60 phút). Các môn còn lại các con sẽ được hướng dẫn học qua phiếu học tập trên phần mềm classkick; đồng thời tư vấn cho giáo viên trao đổi với cha mẹ học sinh thay đổi cách học để hiệu quả hơn”, cô Bùi Thị Diệu Ngọc, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Du cho hay.

Học sinh thực hành qua bài giảng trên hệ thống K12Online của Trường Tiểu học Nguyễn Du, Hà Nội.

Từ thực tế dạy học, cô Đào Thu Thủy, giáo viên Trường Tiểu học Tràng An, Hà Nội, cho biết: “Để dạy trên môi trường số cho học sinh lớp 1, giáo viên đã xây dựng kho học liệu là các bài giảng bằng video hoạt hình. Những bài học thực hành ghép tiếng mới ở môn Tiếng Việt vừa bảo đảm các kỹ năng cần đạt cho học sinh mà tiết học vẫn sinh động, hấp dẫn. Ở các bài sau, khi học sinh đã dần quen, giáo viên sẽ thay đổi quy trình để thúc đẩy học sinh khám phá. Học sinh được khuyến khích sử dụng những vật liệu có sẵn ở nhà để có thể tham gia thực hành ghép tiếng. Qua đó, học sinh nêu ra suy nghĩ về cách ghép tiếng mới”.

Như vậy, việc dạy học trực tuyến ở nhiều trường hiện nay không còn là giải pháp tình thế mà là phương pháp, cách thức dạy học mới, hỗ trợ cho dạy học trực tiếp, giúp thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục nhanh hơn, hiệu quả hơn. Thế nhưng, không phải nơi đâu cũng triển khai được trường học số.

Linh hoạt, thích ứng, hiện đại

Năm học 2021-2022, tỉnh Sơn La có hơn 300.000 học sinh các cấp. Tuy nhiên, theo kết quả khảo sát mới đây, Sơn La hiện có 215.926 học sinh chưa đủ điều kiện học trực tuyến. Trong đó, 197.525 học sinh đang cần hỗ trợ thiết bị học tập. Ngay cả khi triển khai học qua truyền hình thì vẫn có khoảng 70.000 em không thể tiếp cận được vì gia đình không có ti vi, hơn 111.000 gia đình dù có ti vi cũng không bắt được sóng Truyền hình Sơn La bởi các hộ sống rải rác ở khu vực núi cao, biên giới xa xôi. Với cơ sở hạ tầng và điều kiện dạy học thiếu thốn như vậy, chưa nói đến trường học số, việc đưa ra phương án dạy học trực tuyến ở những địa phương này cũng là điều khó khả thi. Trước thực trạng này, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tỉnh Sơn La đang kêu gọi hỗ trợ về thiết bị, đường truyền, phủ sóng internet; đặt quyết tâm cao để bắt kịp xu thế học hiện nay.

Yên Bái là tỉnh có địa hình thuận lợi hơn, nhưng đời sống của người dân căn bản giống Sơn La. Sùng Đô là xã đặc biệt khó khăn của huyện Văn Chấn (Yên Bái), việc học trực tuyến gần như không thể thực hiện được bởi hầu hết học sinh không đủ thiết bị để học. Cô Hoàng Thị Thuận, Phó hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Sùng Đô cho biết: "Từ khi dịch xảy ra, nhiều trường chuyển sang dạy học trực tuyến. Giáo viên cơ bản đã biết và quen với khái niệm này, song hơn 90% học sinh của trường là người dân tộc Mông, đời sống khó khăn nên nhà trường không thể triển khai dạy học trực tuyến vì thiếu trang thiết bị dạy học. Để khắc phục, nhà trường dạy học theo phương pháp giao bài tập về nhà. Giáo viên in bài và nhờ trưởng bản giao đến học sinh. Những trường hợp đặc biệt, thầy cô sẽ đến tận nhà học sinh để đưa và thu bài".

Nếu nhìn lại, cách đây hơn hai năm, việc chuyển đổi hình thức học E-learning ngay cả các trường phổ thông ở thành phố còn là hình thức học xa lạ. Lúc đó, nhiều giáo viên thiếu kỹ năng dạy và gặp vô vàn khó khăn, nhưng đến nay, nhiều địa phương đã áp dụng thành công, tạo nhiều chuyển biến tích cực trong việc nâng cao chất lượng dạy và học. Vượt qua những khó khăn ban đầu, nhiều nơi tưởng chừng số hóa là điều xa vời thì giờ đây, cơ bản người dân đã hiểu và chia sẻ với ngành giáo dục. Chương trình “Sóng và máy tính cho em” ra đời cũng đang góp phần tạo thành “làn sóng” thúc đẩy số hóa trong giáo dục. Chia sẻ về kinh nghiệm số hóa trong giáo dục, ông Lê Đức Thuận, Trưởng phòng GD&ĐT quận Ba Đình (Hà Nội) cho rằng: "Vấn đề cần quan tâm là ứng dụng công nghệ thông tin trong quản trị hoạt động nhà trường, hoạt động dạy học, kiểm tra đánh giá, mô hình trường học trực tuyến. Tính chất thông minh của nhà trường số hướng tới là tính linh hoạt, thích ứng, hiện đại và phát triển liên tục nhằm nâng cao chất lượng GD&ĐT".

Bài và ảnh: KHÁNH HÀ