Nhận thức được tầm quan trọng đó nên ở Tổng công ty Công nghiệp công nghệ cao Viettel (VHT), việc triển khai nghiên cứu và đăng ký sáng chế luôn được coi trọng và khuyến khích, qua đó cuốn hút, thúc đẩy sự tham gia tích cực của đội ngũ làm công tác nghiên cứu khoa học...

Bám sát thực tiễn, bảo đảm tính ứng dụng cao

Đầu năm 2022, thêm một tin vui đến với VHT khi Cơ quan Quản lý sáng chế và nhãn hiệu Hoa Kỳ (USPTO) đã công nhận bằng sáng chế độc quyền tại Mỹ đối với hai đăng ký của tổng công ty, gồm: “Ăng ten hai phân cực dải rộng” và “Ống kính hồng ngoại sóng trung zoom liên tục tỷ số zoom lớn”. Trong đó sáng chế “Ăng ten hai phân cực dải rộng” đưa ra phương án ăng ten cấu trúc nhỏ gọn, băng thông rộng, đủ xử lý thông tin tốc độ cao; sáng chế “Ống kính hồng ngoại sóng trung zoom liên tục tỷ số zoom lớn” mang lại các tính năng quan sát tích hợp với phạm vi hàng chục ki-lô-mét, cung cấp hình ảnh có độ tương phản cao trong nhiều điều kiện khắc nghiệt. Việc có đề tài nghiên cứu được Hoa Kỳ cấp bằng sáng chế có thể coi là thành tựu lớn, bởi đây là quốc gia có nền công nghệ hàng đầu thế giới và các tiêu chí xét duyệt, chứng nhận rất khắt khe.

Như vậy, tính đến nay, USPTO đã cấp cho VHT 8 bằng sáng chế độc quyền. Con số này khẳng định VHT là doanh nghiệp công nghệ cao của Việt Nam có nhiều bằng sáng chế được bảo hộ độc quyền của Mỹ nhất. Ngoài ra, còn 39 sáng chế của VHT được đăng ký tại Mỹ đang trong thời gian thẩm định và chắc chắn sẽ còn nhiều sáng chế được cấp bằng độc quyền trong thời gian tới.

Lý giải về tầm quan trọng của các sáng chế được Hoa Kỳ công nhận và cấp bằng, Thượng tá Nguyễn Vũ Hà, Tổng giám đốc VHT cho biết: “Các bằng sáng chế do Mỹ bảo hộ là vật chứng bảo đảm cho thành công của doanh nghiệp khi tiến vào thị trường quốc tế. Các giải pháp kỹ thuật được đăng ký sáng chế đều có tính mới trên thế giới, đồng thời mang tính thực tiễn và ứng dụng cao, có khả năng giúp doanh nghiệp giải quyết được những hạn chế về kỹ thuật ở các lĩnh vực đăng ký”.

leftcenterrightdel
 Kỹ sư của Trung tâm Mô hình mô phỏng (VHT) tham gia nghiên cứu sáng chế.

Một trong những sáng chế của VHT được cấp bằng độc quyền tại Mỹ là sáng chế về cơ cấu trợ lực cho robot song song bằng hệ lò xo với trợ lực hằng số. Sáng chế được sử dụng trợ lực cho robot song song trong lĩnh vực mô phỏng chuyển động, góp phần giảm chi phí chế tạo, tăng tuổi thọ mà vẫn đáp ứng được các chỉ tiêu về tải trọng và không gian làm việc. Ngoài ra, sáng chế sử dụng trong các thiết bị mô phỏng ô tô, xe tăng, máy bay... phục vụ công tác huấn luyện, đào tạo đã góp phần giảm chi phí so với tổ chức đào tạo thực tế, giảm rủi ro, tăng tính cơ động, có thể sử dụng trong mọi điều kiện thời tiết, môi trường và linh hoạt trong việc thay đổi chương trình đào tạo...

Từ năm 2017 đến nay, VHT đã có gần 300 đơn đăng ký sáng chế, trong đó Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã cấp 39 bằng sáng chế và 19 giải pháp hữu ích. Theo báo cáo của Clarivate-tổ chức quốc tế hàng đầu thế giới về phân tích chất lượng nghiên cứu khoa học-Viettel là một trong hai tổ chức ở Việt Nam đã có những đột phá về số lượng bằng sáng chế.

Hành trình sở hữu trí tuệ

Thực tế cho thấy, bất cứ doanh nghiệp, tổ chức nào muốn phát triển công nghệ riêng hay muốn tạo ra các sản phẩm có lợi thế cạnh tranh về mặt công nghệ thì bắt buộc phải chú ý đến vấn đề sở hữu trí tuệ. Nếu không, sản phẩm làm ra sẽ đối diện với nguy cơ bị sao chép, làm giả, thậm chí đối thủ có thể lấy chính công nghệ đó để đăng ký sở hữu trí tuệ. Nhận thức đúng vai trò của sở hữu trí tuệ từ sớm nên VHT đã có những giải pháp hữu hiệu để thúc đẩy hoạt động này.

Để tạo sức hút cho hoạt động sáng chế, cùng với khơi dậy và phát huy trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với doanh nghiệp, VHT còn có những hình thức khác như động viên, khen thưởng nhằm khuyến khích đội ngũ kỹ sư biến các công nghệ lõi thành các sở hữu trí tuệ để đăng ký ở trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó, VHT còn kết hợp với các đơn vị luật có nhiều kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực này làm việc với các cơ quan bảo hộ nước ngoài để đẩy nhanh thời gian hoàn thiện hồ sơ. Tại Việt Nam, VHT phối hợp chặt chẽ với Cục Sở hữu trí tuệ để làm rõ và thúc đẩy quá trình xét duyệt, mở rộng “cánh cửa” cho các bằng sáng chế đi ra thị trường quốc tế.

Là thành viên của nhóm Dự án đài radar 3D, tham gia sáng chế “Bộ ghép lai có cổng tổng và cổng hiệu đồng hướng”, kỹ sư Trần Hoàng Việt, Trung tâm Radar (VHT) cho biết: "Trong quá trình nghiên cứu, thiết kế sản phẩm, chúng tôi xác định, nếu thiết kế theo các phương án truyền thống thì đơn giản trong thiết kế mô-đun nhưng sẽ gây khó khăn cho việc thiết kế toàn bộ sản phẩm. Từ đó, nhóm quyết định cùng thực hiện song song, vừa thiết kế dựa trên nguyên lý cũ, vừa nghiên cứu thiết kế hoàn toàn mới. Khi hoàn thành mô phỏng bản thiết kế đầu tiên, nhóm đã thấy tính khả thi của bản thiết kế mới, từ đó tập trung hoàn thiện sản phẩm. Sau khi hoàn thành, đo đạc các chỉ tiêu đều đạt yêu cầu đề ra". Tháng 8-2021, sáng chế đã được USPTO công nhận. Với sáng chế này, bộ ghép lai có thể được tích hợp hiệu quả vào mạch tần số cao với cấu trúc đơn giản, sử dụng vật liệu phổ biến.

Trong quá trình đăng ký sáng chế ở “sân chơi” quốc tế, có không ít vướng mắc, trở ngại mà các kỹ sư của VHT phải đối mặt. “Lần đầu tiên đăng ký sáng chế ở nước ngoài, mình chưa nắm được những thông lệ và chưa biết viết như thế nào cho đúng để tránh xung đột với các sở hữu trí tuệ hiện có. Để khắc phục những khó khăn này, mình phải hợp tác với các công ty luật để được tư vấn, hỗ trợ cách làm hiệu quả nhất”, Trung tá Nguyễn Cương Hoàng, Phó tổng giám đốc VHT cho hay.

Không hài lòng với những kết quả đã đạt được, VHT tiếp tục đặt ra những mục tiêu cao hơn để nỗ lực chinh phục. Trung tá Nguyễn Cương Hoàng chia sẻ thêm: “Bản chất của sở hữu trí tuệ là quá trình tích lũy. Muốn biết một hãng công nghệ mạnh đến đâu, người ta thường hỏi tổ chức đó có bao nhiêu bằng sở hữu trí tuệ. Vì thế, VHT đặt ra mục tiêu mỗi năm phải có từ 50 đến 100 sở hữu trí tuệ mới được đăng ký ở trong nước và quốc tế”.

Bài và ảnh: ĐÔNG THÀNH