Bởi họ hiểu rõ tầm quan trọng mệnh lệnh được ban ra với cương vị mà họ đang nắm giữ đều ảnh hưởng tới hàng nghìn, hàng vạn người.
Tích xưa đã kể lại các giai thoại về những vị tướng trót lỡ lời hứa hay ban lệnh nhưng làm không đúng khiến họ vô cùng hổ thẹn. Có người đã tự cởi quần áo cho binh lính đánh chịu tội. Có người thì cắt một đoạn tóc coi như thế mạng... Những câu chuyện đó lưu lại để thế hệ sau hiểu rằng, việc làm quan không thể bất nhất hai lời. Người làm quan, ngay từ đầu cần đặc biệt cẩn trọng với lời nói và mệnh lệnh ban ra. Ngày nay, điều ấy không thay đổi, đặc biệt đối với những người nắm giữ trọng trách quản lý các bộ, ngành, cơ quan, khi họ ra những quyết định hay ban hành văn bản ảnh hưởng tới hàng vạn, hàng triệu người.
Một câu hỏi luôn được đặt ra với những người giữ trọng trách là làm thế nào để mọi mệnh lệnh được thực hiện hiệu quả? Vẫn biết mỗi mệnh lệnh đều có quan hệ chặt chẽ tới uy tín cũng như trình độ của người lãnh đạo và đội ngũ tham mưu. Vì thế, khi mệnh lệnh chưa đúng, chưa phù hợp, kết quả công việc yếu kém là có sự “góp công” của những mệnh lệnh, văn bản nóng vội, bất nhất.
Nhìn từ vụ việc gần đây ở Bộ Giáo dục và Đào tạo có thể thấy rõ điều này. Chỉ trong vòng chưa tới 3 năm (từ năm 2017 tới 2019), một bộ mà nhất cử nhất động đều có liên quan tới hàng chục triệu học sinh, hàng triệu gia đình, giáo viên và tương lai của cả đất nước, đáng lẽ mọi thứ phải cực kỳ quy phạm, gương mẫu thì những văn bản, mệnh lệnh bất nhất cứ phát ra... rồi lại thu hồi đang khiến dư luận xôn xao. Việc thu hồi văn bản xem xét kỷ luật với 13 cán bộ là một ví dụ. Xin được nhấn mạnh đây chỉ là văn bản xem xét sai phạm chứ chưa phải có quyết định kỷ luật, nhưng cách ban hành văn bản và cách bộ này không có giải thích chính thức với dư luận xã hội, cũng như không thông báo công khai việc hủy bỏ xem xét kỷ luật với 13 cán bộ gây bức xúc cho những người có tên trong danh sách. Bởi, cương vị họ đang nắm giữ, danh dự, uy tín của họ đã bị tổn hại, gia đình lo lắng, hình ảnh của bộ cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Điều đáng tiếc là danh tính của cả 13 cán bộ đã công khai trên báo chí, nhưng khi thu hồi các văn bản cũ, Bộ Giáo dục và Đào tạo không có giải thích chính thức với dư luận về việc này, cũng không thông báo công khai việc hủy bỏ xem xét kỷ luật với 13 cán bộ.
Có thể thấy không ít dự thảo, dự án có phần “vội vã” của Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa đưa ra đã... thu về khiến dư luận đặt nghi vấn. Thậm chí, đại biểu Quốc hội Phạm Thị Minh Hiền từng thẳng thắn bày tỏ lo ngại về năng lực, tâm lực, uy lực của bộ máy quản lý giáo dục hiện nay, đặc biệt là đội ngũ giúp việc cho bộ trưởng quá yếu kém, để xảy ra sai sót hết sức sơ đẳng. Và như lời của một người công tác lâu năm trong ngành giáo dục, cần có cán bộ đủ “chín” để không có những công văn thừa nhưng thiếu thận trọng.
NGUYỄN HÒA