Lý do nào khiến điểm chuẩn đại học tăng cao?

PV: Điểm chuẩn vào đại học năm nay tăng cao, tăng đột biến ở một số ngành, khối học gây chú ý trong dư luận. Bộ GD&ĐT lý giải gì về hiện tượng này, thưa ông?

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn: Chúng ta nhìn nhận mùa thi năm nay có nhiều điểm đặc biệt. Trong một năm học dịch bệnh kéo dài, chúng ta tổ chức hai đợt thi. Nhiều trường có những phương thức tuyển sinh khác nhau nhưng cuối cùng chúng ta đã hoàn thành tuyển sinh với việc xét tuyển, lọc ảo trơn tru. Xét tình hình chung, các trường tuyển sinh năm nay với kết quả khá tốt so với năm 2020. Thí sinh trúng tuyển chất lượng khá tốt. Việc tăng điểm chuẩn của một số ngành, một số khối, một số trường có những lý do chính, như sau:

Thứ nhất, số thí sinh đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT tăng 11% (từ 900.000 lên 1.020.000 thí sinh). Nhưng số thí sinh đăng ký xét tuyển vào đại học, cao đẳng lại tăng gần 24%. Cũng có thể do các em không đi được nước ngoài, xu hướng chọn ngành, chọn nghề học đại học nhiều lên dẫn đến số thí sinh tăng lên. Điều này làm cho điểm chuẩn của các trường tăng vọt trong khi điểm chuẩn của các trường tốp trên có tăng nhưng không nhiều. Chỉ tiêu tổng thể của hệ thống không tăng đáng kể nên số thí sinh sau khi được chọn ở các trường tốp trên rồi tập trung xuống những trường tốp giữa. Nên các trường tốp giữa, đặc biệt một số nhóm ngành tăng vọt. Khi tỷ lệ thí sinh đăng ký xét tuyển đại học trên số chỉ tiêu tăng hẳn như thế thì việc tăng điểm chuẩn không có gì là bất thường.

Thứ hai, xu hướng chọn ngành của thí sinh. Trong điều kiện xã hội như hiện nay, tâm lý thí sinh là suy nghĩ kỹ trong việc chọn ngành học. Thống kê của Bộ GD&ĐT, trong số những ngành, nhóm ngành, khối ngành có mức điểm chuẩn tăng từ 5 điểm trở lên thì đáng mừng là khối ngành tăng nhiều nhất là kỹ thuật và công nghệ với 70 mã nhóm ngành tăng. Tiếp đó là nhóm ngành liên quan tới khoa học giáo dục và đào tạo giáo viên, tăng 64 ngành. Như vậy, với hai khối ngành này, chiếm ½ số ngành có điểm chuẩn tăng 5 điểm trở lên so với năm 2020. Sau đó mới đến các khối ngành kinh tế, kinh doanh, xã hội nhân văn.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn. Ảnh: HỒNG HẠNH

Thứ ba, đã sớm được nhìn ra sau khi phân tích phổ điểm là một số môn như tiếng Anh có kết quả cải thiện hơn năm 2020.

PV: Thưa ông, việc điểm chuẩn tăng cao, tăng đột biến dẫn tới hệ lụy một số thí sinh điểm cao nhưng vẫn phải đối diện với nguy cơ trượt đại học. Bộ GD&ĐT có thống kê số lượng thí sinh rơi vào tình huống này không và có định hướng gì đối với các thí sinh này?

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn: Số lượng thí sinh trúng tuyển và tỷ lệ tuyển được năm nay cao hơn hẳn so với năm ngoái. Những em điểm cao mà trượt là rất đáng tiếc. Nhưng các trường có nhiều hình thức xét tuyển khác nhau nữa. Các em sẽ có thêm cơ hội để trúng tuyển bằng phương thức xét tuyển khác. Thực ra câu chuyện xét tuyển đại học là câu chuyện cạnh tranh. Khi Bộ GD&ĐT đưa ra một mô hình để các em có thể xét tuyển vào nhiều trường, nhiều ngành thì cơ hội hoàn toàn nằm trong tay thí sinh.

Đương nhiên, câu chuyện để làm sao kỳ thi đi vào thực chất hơn, để các trường đánh giá tốt hơn năng lực thí sinh thì Bộ GD&ĐT cũng đang xây dựng những lộ trình, phương án. Đáng lẽ những phương án này được từng bước đưa vào. Tuy nhiên, từ năm 2020, 2021 trong những hoàn cảnh hết sức đặc biệt vì dịch bệnh, một số trường đã xây dựng những phương án xét tuyển khác nhau bằng kỳ thi đánh giá năng lực, kỳ thi kiểm tra tư duy nhưng cuối cùng thì cũng vì dịch bệnh không tổ chức được. Chúng tôi cho rằng đó là điều hợp lý vì không để thí sinh phải đi lại nhiều lần trong điều kiện dịch bệnh. Ngay năm nay, việc chúng ta tổ chức được hai kỳ thi tốt nghiệp THPT cũng là nỗ lực rất cao. Thực ra trường nào tổ chức thêm các kỳ thi cũng làm vất vả cho thí sinh.

Năm tới, tùy thuộc vào tình hình dịch bệnh, Bộ GD&ĐT sẽ có những phương án để làm sao các trường đại học tăng quyền tự chủ của mình. Các trường có thể tổ chức các kỳ thi; phối hợp, liên kết với nhau tổ chức các kỳ thi để bổ sung cho kỳ thi tốt nghiệp THPT. Làm sao việc triển khai nhẹ nhàng nhưng vẫn đánh giá tốt năng lực thí sinh và làm sao thí sinh không phải đi thi nhiều lần nhưng vẫn chọn được đúng ngành, chọn được ngành phù hợp. Quan trọng nhất là làm sao không tăng áp lực cho thí sinh và xã hội, cũng không thay đổi cách thi hiện nay mà chỉ cải tiến để làm tốt hơn. Chúng ta sẽ từng bước một cải thiện những điều này.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

KIM HIỀN (ghi)